در دعاها می گويند خدايا امام زمان را از ما راضي بگردان آيا اين اشتباه نيست خدا كه مقامش از امام والاتر است را واسطه قرار مي دهيم براي رضايت امام؟ اصلا چرا حاجات خود را از خود خدا نخواهيم؟

براي روشن شدن پاسخ سؤال ابتدا لازم است معناي «واسطه» و «واسطه قرار دادن» روشن شود؛ «واسطه» به معناي اين است که شخصي در محضر شخص ديگر وساطت کند (شفاعت کند) که آن شخص کاري براي شخص ثالثي انجام دهد. در مورد اهل بيت ـ عليهم السلام ـ که ما آنها را واسطه قرار مي دهيم نيز همين مطلب صادق است، يعني چون آنها در نزد خداوند متعال جايگاه عظيم و رفيعي دارند و محبوب ترند، ما آنها را واسطه قرار مي دهيم که در نزد خداي سبحان از ما شفاعت نموده و خداي سبحان به خاطر آنها عذر ما را قبول کرده و يا حاجت ما را اجابت کند. امّا در مورد سؤال مذکور به نظر مي رسد اصلا واسطه قرار دادن نيست و اين تعبير غلط است، زيرا در اين مورد ما خداوند متعال را واسطه قرار نمي دهيم که امام زمان ـ عليه السلام ـ به ما توجه کند؛ يعني اين چنين نيست که به خداي سبحان عرض کنيم واسطه شود که امام زمان ـ عليه السلام ـ متوجه ما گردد و کاري انجام دهد. بلکه بايد گفت همه کارها به دست خداي عزوجل است و تنها اوست که مستقلا مي تواند کاري انجام دهد و يا مانع کاري شود. در واقع ماهيت اين درخواست چيزي جز دعا و درخواست عاجزانه ما نيست، زيرا ما دعا مي کنيم خدايا تو قلب نازنين امام زمان ـ عليه السلام ـ را متوجه ما ساز؛ يعني باز همه کاره تويي، ولي اين تنها درخواستي عاجزانه از عبد توست، نه اين که ما بخواهيم خداي متعال را واسطه قرار دهيم و او در نزد امام زمان ـ عليه السلام ـ شفاعتي کند که حضرت به ما توجهي بنمايد؛ خداوند اجل و برتر از اين تفکر و اين فعل است. امام زمان ـ عليه السلام ـ نيز مخلوق و عبد است و همه چيز حضرت، ملک خداست و قطعا رضايت اين خداوند سبحان، رضايت امام زمان ـ عليه السلام ـ نيز هست. چطور ما در بعضي مواقع دعا مي کنيم خدايا قلبِ مثلا فلان استاد و يا پدر و مادر و يا هر کس ديگر را با ما مهربان ساز اين دعا است و واسطه گري نيست. از طرفي هم مي توان گفت: رضايت امام زمان ـ عليه السلام ـ چيزي جز رضايت الهي نيست. يعني اگر خداي سبحان از بنده اي راضي و خشنود گردد و بنده بتواند با انجام واجبات و ترک محرمات که بندگي خدا در آنها خلاصه مي شود، رضايت خداوند متعال را جلب کند، مطمئنا رضايت امام زمان ـ عليه السلام ـ را نيز جلب کرده است، لذا اين دعا به معناي اين است که خدايا توفيق عنايت فرما که دستورات تو را انجام دهيم و با جلب رضايت تو رضايت امام را نيز کسب کنيم. هم چنين نکته اي که قابل توجه است اين است که بعضي مواقع پيش مي آيد که انسان از تمام انسان هاي ديگر حتي امامان معصوم ـ عليهم السلام ـ نيز نا اميد مي گردد؛ يعني مثلا شخصي آن قدر گناه کرده باشد که روي رفتن به در خانه اهل بيت ـ عليهم السلام ـ را نيز نداشته باشد، اما با وجود اين، همچنان به خداي متعال اميد دارد و مي داند که رحمت و عنايت و توبه پذيري او بي انتهاست و هر اندازه هم که گناه کار باشد، باز نبايد از رحمت و عنايت خداوند سبحان نا اميد گشت و رحمت انسان ها هر اندازه کامل هم که باشند، باز محدود است و تنها ذات بي انتها خود اوست. لذا متوجه خود خداي سبحان که خالق انسان و معدن بي پايان رحمت است، مي شود و از خود او تقاضاي بخشش و رحمت مي نمايد و سپس از اين طريق يعني توبه و بازگشت به سوي خداوند سبحان باز از خداوند متعال مي خواهد او قلب امام زمان ـ عليه السلام ـ را نيز با او مهربان و رئوف کند و حجاب هايي را که خود وي با گناه و معصيت بين خود وامام خويش به وجود آورده است را بردارد، و اين شخص بتواند با امام خود نيز آشتي کرده و قلب امام نيز از او راضي گردد. البته اين مسأله هم هيچ اشکالي ندارد، بلکه راه مناسبي را انتخاب کرده است، چون بدون واسطه شخص ديگري به سوي خداوند سبحان روي آورده است. سپس بعد از توبه و انابه و بازگشت به سوي خداي سبحان از وي مي طلبد که رابطه او و امام زمان ـ عليه السلام ـ را نيز تصحيح کند و اين هم دعا و درخواست است و با واسطه قرار دادن فرق مي کند، زيرا از خداوند متعال مي خواهد که او اين کار را انجام دهد نه اين که خداوند سبحان جل و اعلي واسطه شود و شفاعت کند که امام زمان ـ عليه السلام ـ توجهي به او بکند. در نتيجه: اولا معناي درخواست از خداوند عزوجل براي جلب رضايت امام زمان ـ عليه السلام ـ به معناي واسطه گري نيست، بلکه نوعي دعا و درخواست از خداوند متعال است که همه کاره عالم است. ثانيا اين کار هم اشکالي ندارد، بلکه مي تواند فضيلتي هم محسوب گردد. .

مرجع:

ایجاد شده در 1400/10/19

لینک کوتاه