يکي از شنوندگان برون مرزي اظهار مي دارد که در روزنامه «کوريره دلا سرا» مقاله اي از يکي از شخصيت هاي فقيد کليساي کاتوليک بنام مادر ترزا در رابطه با سکوت خداوند (در برابر بي عدالتي هاي موجود) خوانده است و خواستار فهم اين مطلب شده است ....؟

در اين سوال دو مطلب مطرح شده است:1ـ سکوت خدا در برابر ظلم و بي عدالتي موجود.2ـ نا اميد شدن مسلمانان از رحمت خدا.درباره مطلب اول با توجه به مبهم بودن مراد گوينده از سکوت خدا مي توان گفت که دو احتمال در اين ادعا قابل تصور است:احتمال اول اين که ممکن است مرادش از سکوت خدا بنابر اعتقادات مسيحيان اين باشد که بعد از رفتن حضرت عيسي ـ عليه السلام ـ خداوند سکوت نموده و در برابر ظلم و بي عدالتي با بندگانش مستقيماً سخن نگفته است. چون مسيحيان معتقداند که حضرت عيسي ـ عليه السلام ـ کلمه خدا يا خود خدا و يا پسر خدا است که در ميان آنان مجسم شده بودند.[1] با رفتن او سخن و کلمه خدا از ميان مردم رفته و رابطه اش با بندگانش قطع گرديده است.اگر اين احتمال مراد باشد، اصل اين ادعا با هيچ مبناي ديني و عقلي قابل پذيرش نمي باشد و بطلان آن روشن تر از آن است که نيازي به دليل داشته باشد هر چند در جاي خودش دلايلي بر بطلان آن اقامه شده که در اين جا مجالي براي ذکر آن نيست. و از نظر تاريخي نيز هيچ دليلي بر وقوع چنين حادثه غير عقلي وجود ندارد بلکه ارشاد و هدايت در سنت خدا به وسيله پيامبراني از نوع بشر صورت گرفته و اين سنت حکيمانه الهي قابل نقض نمي باشد تا براي يک بار خداوند و يا کلامش به صورت حضرت عيسي ـ عليه السلام ـ تجسد پيدا کند و مستقيماً با مردم سخن بگويد.احتمال دوم اين است که خداوند بالمباشره با قدرتي که دارد جلوي ظلم و بي عدالتي را نمي گيرد و در اين زمينه سکوت نموده است.اين ديدگاه نيز هيچ گونه پشتوانه عقلي و عقلايي ندارد، زيرا اولاً خداوند در هيچ زماني با اين روش عمل نکرده است تا گفته شود بعد از آن زمان سکوت نموده و با زور و اجبار جلوي ظلم را نگرفته و مردم را هدايت نکرده است. ثانياً هدايت اجباري هيچ سودي به حال مردم ندارد، و با حکمت الهي و مباني عقلي منافات دارد و روي اين جهت است که خداوند چنين هدايتي را در ناحيه خود نفي نموده و مي فرمايد: «اگر پروردگار تو مي خواست تمام کساني که در روي زمين هستند [به اجبار] ايمان مي آوردند.»[2] و در آيه ديگر مي فرمايد: «اگر خدا مي خواست همه مردم را بر هدايت جمع مي کرد.»[3] خداوند چنين آرزويي را ناشي از جهالت دانسته و لذا در ذيل همين آيه به پيامبر ـ صلي الله عليه و آله و سلم ـ خطاب مي کند و مي گويد: «فلا تکونن من الجاهلين» يعني هرگز از جاهلان مباش بنابر اين سنت حکيمانه خداوند در راستاي هدايت و نجات بشريت بر نشان دادن راه استوار مي باشد و لذا مي فرمايد: «ما انسان را از نطفه مختلطي آفريديم و او را مي آزمائيم (و بدين جهت) او را شنوا و بينا قرار داديم و سپس مي فرمايد: «إِنَّا هَدَيْنَاهُ السَّبِيلَ إِمَّا شَاكِرًا وَ إِمَّا كَفُورًا»[4] و راه را به او نشان داديم خواه شاکر باشد (و آن را پذيرا گردد) يا ناسپاس (و آن را کفران نمايد).بنا به گفته علاّمه طباطبايي کلمه هدايت به معناي ارائه طريق است نه رساندن به مطلوب و مراد از «سبيل» سبيل به حقيقت معناي کلمه است و آن مسيري است که آدمي را به غايت مطلوب برساند و غايت مطلوب همان حق است، و کلمه شکر به معناي آن است که نعمت را طوري آشکار به کار ببري و به همه بفهماني که اين نعمت را فلان منعم به من داده است.[5]بنابر اين تمام انبياء راه مستقيم خدا را به مردم نشان دادند تا اين که سلسله پيامبران به پيامبر خاتم ـ صلي الله عليه و آله و سلم ـ منتهي گشته و قرآن کريم را که در آن تمام امور لازم براي هدايت بشر بيان گرديده،[6] به عنوان نعمت ماندگار تا پايان تاريخ با خود آورد. و اين کتاب به عنوان معجزه پيامبر اسلام ـ صلي الله عليه و آله و سلم ـ کلام خدا است براي همه جهانيان و در اين کتاب همگان به انجام عدالت و قسط و دوري از ظلم و بي عدالتي و ستيز به عوامل آن دعوت شده اند و هرگز در اين راستا و ابعاد ديگري که هدايت و نجات مردم بر آن ها متوقف است سکوت نکرده است که در اين جا به چند آيه اي از قرآن کريم اشاره مي کنيم:1ـ اي کساني که ايمان آورده ايد کاملاً قيام به عدالت کنيد براي خدا شهادت دهيد اگر چه [اين گواهي] به زيان خود شما يا پدر و مادر و نزديکان شما بوده باشد... بنابر اين از هوي و هوس پيروي نکنيد که از حق منحرف خواهيد شد... .[7]2ـ اي کساني که ايمان آورده ايد همواره براي خدا قيام کنيد و از روي عدالت گواهي دهيد و دشمني با جمعيتي، شما را به گناه و ترک عدالت نکشاند، عدالت کنيد که به پرهيزگاري نزديک تر است.[8]3ـ بگو پروردگارم امر به عدالت کرده است و توجه خود را در هر مسجدي به سوي او کنيد و او را بخوانيد.[9]اما ظلم و بي عدالتي که در ميان جوامع بشري از آن جمله جامعه مسلمانان رائج است از مقتضيات صفات و خصلت هاي حيواني و ناپسند خود انسان ها مي باشد و با ترجيح دادن هوي و هوس دستورات نجات بخش خداوند را پايمال مي کنند و لذا در طول تاريخ اکثريت مردم بر خود و ديگران ظلم نموده و از هدايت الهي سر بر تافته و راه گمراهي را چه در حوزه اعتقادات و چه در حوزه عمل در پيش گرفته اند. خصلت هاي ستم پيشگي و ناسپاسي، شتاب زدگي، بخل، مجادله گري، کفران پيشگي و جهل و حرص گرايي[10] و... باعث مي شود که انسان منافع خود را اشتباه تشخيص داده و در راستاي بدست آوردن آن مرتکب ظلم و بي عدالتي شده و از دستورات روشن و نجات بخش خداوند چشم پوشي نمايد.اما درباره مطلب دوم که نا اميدي از رحمت خدا باشد سزاوار است گفته شود که ممکن است به علت ضعف ايمان برخي از مسلمان ها، اين پديده در ميان آنان خود را نشان دهد، لکن دين اسلام يأس از رحمت خدا را مساوي با کفر مي داند. خداوند مي فرمايد: «جز گمراهان چه کسي از رحمت خدا مأيوس مي شوند.»[11]بنابر اين هر کس به رحمت و خاتميت پيامبر آخرالزمان ايمان داشته باشد آنگه مي داند که زمين از رحمت خدا خالي نشده است زيرا خدا خطاب به پيامبرش مي فرمايد: «ما تو را جز براي رحمت جهانيان نفرستاديم»[12] و نيز مي فرمايد: «قرآن کريم تا پايان دنيا براي مؤمنين مايه هدايت و رحمت است»[13] و افزون بر اين ها خدا به تمام بندگانش خطاب نموده مي گويد: «اي بندگان من که بر خود اسراف و ستم کرده ايد از رحمت خدا نوميد نشويد که خدا همه گناهان را مي آمرزد زيرا او بسيار آمرزنده و مهربان است.[14]و بر طبق حديث ثقلين و روايات ديگر که مجالي براي ذکر آن ها نيست، پيامبر اسلام در کنار قرآن، عترت و اهل بيت خود را براي هدايت بشر بر جاي گذاشت. لکن اين مردم و مسلمانان ناسپاس اند که از اين دو نعمت به خصوص از نعمت اهل بيت فاصله گرفته و خودشان را از آثار نجات بخش آن محروم کرده اند. ولي مسلمانان مؤمن به خصوص از ميان شيعيان اماميه، از هر دو نعمت بهره برده و نا اميدي را به خود راه نداده و با ايمان به امامان دوازده گانه به ظهور حضرت حجّت امام دوازدهم (عج) اميدوارند و اين وعده الهي است که روزي براي برچيدن بساط ظلم و بي عدالتي و گستراندن قسط و عدالت ظهور خواهد نمود انشاء الله... . .

سامانه پاسخگویی به سوالات و شبهات

مرجع:

ایجاد شده در 1400/12/28

لینک کوتاه