‌ آیا دانش انسان در جهان آخرت با او همراه است؟‌

اگر کسی درباره جهان‌بینی الهی بحث‌ها کرد، درباره خدا و اسماء حُسنای او، نعت او، صفات جلال و جمال و ‌افعال او بحث‌ها کرد، درباره معاد، مواقف قیامت، بهشت و جهنم، صراط، حساب، میزان، شفاعت، حوض کوثر ‌و مانند آن بحث‌ها کرد، در مورد فرشته‌شناسی، وحی، رسالت، ‌نبوّت و امامت بررسی کرد، همه این ‌ره‌آوردها و بحثها بعد از مرگ یکی پس از دیگری برای او تر و تازه و روشن و مشهود، سرسبز و خرم می‌تابد و ‌لحظه به لحظه شکوفاتر می‌شود، اما اگر کسی تلاش کرد که چگونه خیابان بسازد، مسجد، مدرسه و ‌دانشگاه بسازد، مهندس راه و ساختمان بشود، طبیب جسم باشد، بعد از مرگ همه این علوم کم‌کم از ‌یادش می‌رود، چونکه آنجا دیگر سخن از راه و ساختمان نیست و علمی که تکرار نشود رخت برمی‌بندد آنجا ‌از کسی سؤال نمی‌کنند نقشه ساختمان، نقشه خیابان و بیابان چگونه است‌.‌ ‌ ‌البته این گونه دانش‌ها برای رفع نیازمندیهای دنیا بوده و تحصیل آن هم واجب است و اگر کسی از این ‌راه بهره‌ای گرفت و به نظام اسلامی خدمت کرد، عمل صالحی انجام داده که برای ابد در قیامت می‌ماند اما ‌خودِ این علم رخت برمی‌بندد.‌ ‌ ‌این علوم مربوط به نشئه طبیعت است، مصنّف و مؤلّف شدن، استاد و مدرّس و گوینده و نویسنده شدن ‌جزو حرفه‌های دنیایی است که بعد از مرگ همه اینها رخت برمی‌بندد، یک ادیب ماهر در اواخر عمر از خواندن ‌یک سطر عبارت ادبی نیز عاجز می‌شود‌.‌ ‌ ‌اما اگر کسی معارف الهی را آموخت یکی پس از دیگری معلوم‌های او مشهود می‌شود و می‌یابد. اگر ‌کسی در این زمینه تحصیل کند که کوثر یعنی چه؟ چگونه آبی است که رفع گرسنگی هم می‌کند؟ چگونه ‌آبی است که اگر کسی یک جرعه‌اش را بنوشد برای ابد دیگر تشنه نمی‌شود؟ این چه آبی است هم جای ‌نان است و هم آب و هم عطر؟ و این همه خصوصیات چگونه در او جمع شده است؟ اینها علومی است که ‌بعد از مرگ لحظه به لحظه برای او ظهور می‌کند. ولی اگر کسی در دنیا این مسائل را نیاموزد، در آن دنیا به ‌زحمت او را می‌فهمانند، اما در آخرت اینچنین نیست که به آسانی و رایگان یادش بدهند، آنجا با گوش یاد ‌نمی‌دهند، بلکه با دل، یاد می‌دهند و تا دل او را غبارروبی و گردگیری نکنند و این لایه‌های چرکین را از دلش ‌نگیرند دلش نمی‌بیند. قرآن کریم می‌فرماید:‌ ‌ ) ‌کلّا بل ران علی قلوبهم ما کانوا یکسبون)(1).‌ ‌ ‌بنابراین به هنگام مرگ علم‌های حصولی رخت برمی‌بندد و علم‌های شهودی هم به این آسانی نصیب ‌نمی‌شود، در آنجا اگر زن مهذب‌تر باشد او زودتر از مرد به مقصد می‌رسد و نمی‌توان گفت: چون قدرت ‌فیزیکی یا ریاضی مرد قوی‌تر است، پس زن به اندازه مرد مقرّب نیست‌.‌ ‌( آیةالله جوادی آملی ،زن در آئینه جلال و جمال، صفحات 386 388.)‌ ‌(1) سوره مطفّفین، آیه 14.‌ .

موتور جستجوی پرسش و پاسخ دینی امین

مرجع:

ایجاد شده در 1401/04/03

لینک کوتاه