علم و دانش امام رضا (علیه السلام) در چه حدی است، آیا علم امام همچون انبیای الهی است ؟

امامت نوعی کارشناسی دین است، از این رو جانشین پیامبر باید کسی باشد که مانند خود آن حضرت، ضمن دورز از خطا و اشتباه، داناتر و عالم تر از همه باشد، لذا پیامبر(صلى الله علیه وآله) در حدیث ثقلین دربارة اهل بیت خود فرمودند: «به آنها چیزی یاد ندهید، چرا که آنها از شما عالم ترند.»علم امام خدادادی است. و به عبارتى علم امام «لدنّى» است یعنى با اشارات عالم غیب و سروش فرشتگان آشنا است و از هر مسأله حلال و یا مسأله حرامى سؤال شود، بدون مهلت پاسخ صحیح آن را مى داندعلم امام، آینه تمام نماى عالم هستى است ، یعنى علم گذشته و حال و آینده را شامل مى شود،(1) درباره علم علم امام، در باره علم امام رضا (علیه السلام) از ابراهیم بن عباس نقل شده است: هر پرسشى که از امام رضا (علیه السلام) مى شد، پاسخ آن را مى دانست(2). دشمن نیز اعتراف به علم بى کران ایشان داشت و مامون، امام رضا(علیه السلام) را معدن علم توصیف مى کرد(3). درباره گستره علم امام چند نکته لازم به ذکر است:1. خداوند ائمه اطهار (علیه السلام) را وارث علم پیامبران اولى العزم و رسول خدا (صلى الله علیه وآله) قرار داده است. حضرت صادق علیه السّلام فرمود: إِنَّ اللَّهَ خَلَقَ أُولِی الْعَزْمِ مِنَ الرُّسُلِ وَ فَضَّلَهُمْ بِالْعِلْمِ وَ أَوْرَثَنَا عِلْمَهُمْ وَ فَضَّلَنَا عَلَیْهِمْ فِی عِلْمِهِمْ وَ عَلَّمَ رَسُولَ اللَّهِ ص مَا لَمْ یَعْلَمُوا وَ عَلَّمَنَا عِلْمَ الرَّسُولِ وَعِلْمَهُمْ؛ خداوند انبیاى اولوالعزم را آفرید و آنها را به علم امتیاز بخشید و به ما به ارث داد علم آنها را، و ما را بر آنها مزیت بخشید به علم خودشان و علم پیامبر اکرم آن چیزهائى که آنها نمى دانستند ما هم علم پیامبر را داریم و هم علم آنها را.(4) 2. گستره علم امامان همچون علم پیامبر اکرم(صلى الله علیه وآله)، از علم پیامبران الهى بیشتر است حضرت باقر (علیه السلام)، ضمن تاکید بر عالمتر بودن على(علیه السلام) از انبیاء الهى، به عَبْدِ اللَّهِ بْنِ ولید، دلیل آن را چنین بیان داشت: مگر نمى گویند على داراى علم پیامبر است، پس با آنها در این مورد اینگونه استدلال کن خداوند در باره موسى(علیه السلام) مى فرماید:«وَ کَتَبْنا لَهُ فِی الأَلْواحِ مِنْ کُلِّ شَیْ ءٍ(5)» معلوم مى شود که تمام مسائل را به او نیاموخته است.خداوند در باره محمّد (صلى الله علیه وآله) مى فرماید: «وَ جِئْنا بِکَ عَلى هؤُلاءِ شَهِیداً وَنَزَّلْنا عَلَیْکَ الْکِتابَ تِبْیاناً لِکُلِّ شَیْ ءٍ(6)»حضرت زین العابدین (علیه السلام) فرمود: بخدا قسم آنچه انبیاء و رسل مى دانند من مى دانم بعد فرمود: وَ نُزَادُ مَا لَمْ تُزَدِ الأَنْبِیَاءُ؛ اضافه از آنچه انبیاء داشتند داریم.(7) بنابراین، پیامبر(صلى الله علیه وآله) و ائمه اطهار(علیه السلام)، سردار رسل گذشته و جامع همه کمالات و معجزات پیامبران گذشته بوده، و کمالات بیشترى از آنان داشته اند پی نوشت ها :1) کافى، ج 1، باب ان الائمه علم ما کان و ما یکون...2) إعلام الورى، ص 328.3) تحف العقول، ص 416.4) بحار الأنوار، ج 26، ص 194.5) اعراف، آیه 150.6) نحل، آیه 89.7) بحار الأنوار، ج 26، ص 198. .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه