حدیثی راجع به اقامة نماز با معرفت ،وبیان کننده فلسفه اعمال نماز داریم ؟

نماز خلاصه اصول مكتب اسلام، روشنگر راه مسلماني و نشان دهندة مسئوليت‎ها، تكليف‎ها، راه‎ها و نتيجه‎هاست. رسول گرامي اسلام ـ صلّي الله عليه و آله ـ فرمود: «الصلاة معراج المؤمن: نماز نردبان مؤمن است.» به نظر مي‎رسد كه برپا داشتن نماز چيزي فراتر از خواندن نماز است، يعني فقط همين نيست كه كسي خودش به عمل نماز قيام كند، بلكه بايد در سمت و سوي نماز به راه افتاده و ديگران را نيز به راه اندازد، پس مؤمن يا جامعه‎‎ي ايماني با برپا داشتن روح نماز يعني نماز همراه با معرفت الهي،‌ريشة تباهي گناه و فساد را در خود و محيط خشكانده و روحية گناه و انگيزه‎هاي دروني و بيروني آن را خنثي و بيرنگ مي‎سازد و در اين صورت است كه پيام اصلي فرمايش قرآن كريم در مي‎يابد كه: «و نماز را برپا دار كه نماز (انسان را) از زشتي‎ها و گناه باز مي‎دارد و ياد خدا بزرگتر است.» روايات در اهميت نماز، خشوع در نماز و معرفت الهي فراوان است و براي تبرك به نمونه‎اي تبرك مي‎جوئيم: جابر بن عبدالله انصاري روايت كرده است كه در خدمت مولا اميرالمؤمنين ـ عليه السّلام ـ بودم، حضرت از مردي نمازگزار پرسيد: ((آيا تأويل نماز را مي‎داني؟ گفت: مگر نماز به جز آن كه عبادت خداوند است تأويلي دارد؟ امام فرمودند: آري به خدا سوگند كه محمد ـ صلّي الله عليه و آله ـ را به پيامبري برگزيد، همه فرمان و دستورات الهي داراي تأويل است كه در هر كدام دلالتي است بر عبادت حق تعالي. مرد پرسيد: تأويل نماز چيست؟ امام فرمود: اما تكبير هفت الله اكبر كه در آغاز هر نماز گفته مي‎شود آن است كه تكبير اول يعني اعتراف داري كه خداوند والاتر از آن است كه با قيام و نشستن وصف شود؛ تكبير دوم يعني خدا را برتر از توصيف به حركت و سكون دانسته‎اي، تكبير سوم يعني او را از توصيف كردن به جسم، شبيه و.... بالاتر شناخته‎اي، و چهارم يعني چيزي بر خدا عارض نمي‎شود و همانند مخلوقات مريض نمي‎شود، پنجم يعني چيزي در او حلول نمي‎كند؛ ششمين يعني زوال پذير نيست و تكبير هفتم يعني او را از آن كه حواس پنج گانه را در ذات مقدسش راهي باشد برتر و بالاتر خوانده‎اي. پس از آن فرمود:‌تأويل گردن كشيده تو به هنگام ركوع نماز آن است كه به زبان دل مي‎گويي: خداوندا به تو ايمان دارم گرچه گردنم را به تيغ جدا كنند. و تأويل سر برداشتن از ركوع و گفتن (سمع الله لمن حمده) آن كه خداوند را سپاس كه از عدم به وجودم آورد. و تأويل سجده نخستين آن كه در قلب خود خطور دهي كه خداوندا مرا از اين خاك آفريده‎اي و در سر برداشتن از سجده در دل خود گويي: پروردگارا مرا از اين خاك بيرون كشيده‎اي و در دومين سجده گويي: خداوندا: تو مرا دوباره از اين خاك بيرون خواهي كشيد. و اما آن كه به هنگام نشستن به جانب چپ نشسته‎اي و پاي راست را بر پاي چپ خود قرار دهي، آن است كه در باطن خود گويي: خدايا! حق را زنده و باطل را مي‎ميرانم. و تأويل تشهد، همانا تجديد ايمان و اظهار مكرر اعتقاد به اسلام و تسليم در برابر امر حق متعال و اقرار به بعث پس از مرگ است، تأويل تحيات (تسبيحات اربعه) عبارت است از اذعان به مجد و عظمت پروردگار سبحان و تعظيم و تكريم وتنزيه وجود اقدس او از آن چه ستم كاران گفته‎اند و ملحدان و كافران دربارة او توصيف كرده‎اند. تأويل سلام، ترحم از سوي خداوند پاك و در حقيقت، امان نمازگزار است از آتش دوزخ و عذاب روز واپسين پس از آن امام علي ـ عليه السّلام ـ فرمود: هر آن كس كه بدين گونه تأويل نماز خويش نداند، عملش ناقص و ناتمام خواهد بود)). بنابراين نماز با معرفت در اين است كه پيام تك تك واجبات نماز را درك كرده و دل خويش را با عمل به پيام‎ها رنگ خدايي دهي تا هم در ايمان به خدا ورزيده‎تر و هم در عمل كامل‎تر گردي. .

مرجع:

ایجاد شده در 1400/10/19

لینک کوتاه