در آيه 88 سوره انبياء، اولا چرا «ننجي» گفته نشده است بلکه «نجيناه» گفته شده دوما منظور از اندوه بزرگ چه چيزي بود؟

خداوند در آيه 88 سوره انبياء مي فرمايد: فَاسْتَجَبْنَا لَهُ وَنَجَّيْنَاهُ مِنَ الْغَمِّ وَکذَلِک نُنجِي الْمُؤْمِنِينَ يعني: «ما دعاي او را (يونس) به اجابت رسانديم و از آن اندوه نجاتش بخشيديم و همين گونه مؤمنان را نجات مي دهيم.» خداوند متعال در اين آيه و آيه 87، داستان حضرت يونس ـ عليه السلام ـ را براي حضرت محمد ـ صلي الله عليه و آله و سلم ـ بيان مي کند و از لفظ ماضي يعني «نجّينا» استفاده مي کند، زيرا قسمتي از سرگذشت يونس پيامبر را براي پيامبر خاتم نقل مي کند. بنابراين طبيعي است که خداوند متعال از ماضي مطلق (ماضي ساده) استفاده کند. به عبارت ديگر با توجه به اينکه سرگذشت حضرت يونس در گذشته اتفاق افتاده است و خداوند مي خواهد آن را براي پيامبر اسلام تعريف کند، لذا به طور طبیعي و قهري از لفظ «نجّينا» که ماضي مطلق (ساده) مي باشد استفاده مي کند. البته در ذيل آيه از کلمه «ننجي» که مضارع است استفاده مي کند تا نشان دهد که خداوند مومنان را در حال و آينده از گرفتاري نجات مي دهد همان طوري که حضرت يونس ـ عليه السلام ـ را نجات داد. يعني قانون و مشيت خداوند اين است که دعاي مومنان را ـ اگر به مصلحتشان باشد ـ اجابت کند. ذکر داستان حضرت يونس ـ عليه السلام ـ مقدمه اين نتيجه گيري است که «وَکذَلِک نُنجِي الْمُؤْمِنِينَ» يعني: «مومنان را همين گونه نجات مي دهيم که يونس را نجات داديم.» به عبارت ديگر خداوند نمي خواهد براي پيامبر اسلام ـ صلي الله عليه و آله و سلم ـ فقط داستان يونس ـ عليه السلام ـ را نقل کند بلکه مي خواهد خاطرنشان سازد که اين قانون نجات مومنان، ابدي است و هميشه شامل حال آنها خواهد بود. منظور از اندوه بزرگ اين بود که حضرت يونس ـ عليه السلام ـ به خاطر رها کردن قومش و خروج از بين آنها در شکم نهنگ عظيمي (يا وال) گرفتار شده بود که خداوند دعاي او را مستجاب کرد و از آن گرفتاري عجيب و منحصر به فرد نجاتش داد. .

مرجع:

ایجاد شده در 1400/10/19

لینک کوتاه