دلم می خواهد خودسازی کنم اما نمی توانم چه کنم؟

واژه تنبلی که گاهی به جای واژه های دیگری مانند: کسالت، تن پروری، راحت طلبی، بطالت، سستی وفتور به کار می رود، از رذایل اخلاقی است ونشانگر کراهت از کار، کاهلی، تن آسایی، طفره رفتن واز کار در رفتن و مشابه آنها است.تنبلی و راحت طلبی یکی از مصداق های بزرگ هوای نفس و مانع بزرگی برای خودسازی و پیشرفت در زندگی است. شما اگر بخواهید خودسازی کنید، باید بدانید که با راحت طلبی و تنبلی هرگز به این کار موفق نمی شوید. حتما باید با راحت طلبی جهاد کنید و این مانع بزرگ را از سر راه خود بردارید.فلسفه زندگی انسان چیزی جز رشد و تعالی روحی و کمال معنوی نیست، راحت طلبی آفت بزرگی برای کل زندگی انسان است و آن را کاملا بی خاصیت می کند، چرا که مانع رشد و تعالی روحی انسان است. آدم راحت طلب اصلا موفق به زندگی کردن نمی شود او فقط زنده است.ممکن است شما اهل تفکر باشید، اهل تفکر در گوشه ای می نشینند و فکر می کنند، این حالت برای آنها لذت بخش و مفید است، فلاسفه اینطوری هستند، ما این کار را محکوم نمی کنیم، چون تفکر در جای خود ارزشمند است، اما اینجا یک نکته بسیار مهم وجود دارد، به کسی که فقط تفکر می کند و کاری برای خودش انجام نمی دهد، آدم خوب و خودساخته اطلاق نمی شود. برای خوب شدن لازم است در کنار تفکر، عمل صالح هم داشته باشید. عمل است که انسان را انسان می کند و می سازد. قرآن کریم برای بیان شاخصه های انسان مومن و خوب، فورا بعد از ایمان، عمل صالح را می آورد. عمل کردن همت عالی می خواهد و با تنبلی و راحت طلبی سازگار نیست.اشکالی ندارد شما عادت کرده اید در هر تصمیمی که می خواهید بگیرید و هر کاری که می خواهید انجام دهید راحت ترین و آسان ترین راه را انتخاب کنید، این به خودی خود بد نیست. اگر در مسیر کمال، انسان راه بهتر و راحت تری را برگزیند، خوب است، چون شما را زودتر به مقصد می رساند، مثلا می خواهید نویسنده شوید، تحقیق کنید، در این زمینه راحت ترین و نزدیک ترین راه را برای رسیدن به حقیقت و روش نویسندگی انتخاب می کنید، این خوب است، اما مشکل زمانی شروع می شود که انتخاب راحت ترین راه ها، به تن پروری و راحت جویی افراطی بیانجامد و باعث شود که نفس تو تنبل و تن پرور بار بیاید، در این صورت عادت های شما وبالی می شود بر گردنت و مانعی می شود که به کلی جلوی حرکت ات را به سوی عبودیت و کمال می گیرد. راحت طلبی به قدری خطرناک است که می تواند تمام آینده شما را خراب کند و دنیا و آخرت تو را از بر باد بدهد. آدم راحت طلب زندگی اش پوچ و بی ارزش است.بنابراین راحتی غیر از راحت طلبی است. گاهی انسان تلاش سختی کرده و واقعا خسته است و نیاز به استراحت دارد، این را نمی شود راحت طلبی نامید، نیاز به راحتی با تنبلی و راحت طلبی یکی نیست. تا جایی که نیاز هست شما مجازید که استراحت کنید اما از این مرز که عبور کنید، نفس به سوی تنبلی و راحت طلبی گرایش پیدا می کند که اگر عادت شود، جلوی حرکت ات را می گیرد، مانند کسی که می خواهد راهپیمایی کند، ولی سنگی به پایش بسته اند که نمی گذارد راحت حرکت کند.خودسازی چیزی جز مبارزه با نفس و بندگی خداوند نیست، این مسئولیت بزرگی است که باید در آن به سختی تغییر وضعیت بدهی و این کار آسانی نیست. راحت طلبی باعث می شود که تو از پذیرفتن مسئولیت اداره خودت شانه خالی کنی و برای تغییر وضعیت خودت اقدام نکنی. این حالت اصلا به صلاح شما نیست. شما برای اینکه موفق بشوید، باید این مانع بزرگ را کنار بزنید و راسا برای نجات و پیشرفت تان تصمیم بگیرید و اقدام کنید.یکی از خواص خودسازی احساس رضایت و شادی درونی است، راحت طلبی و تنبلی باعث می شود از خودت راضی نباشی، این حس را در ضمیر ناخودآگاه خود همیشه داری و به خود می گویی این جایی که من هستم، حق من نیست، من می توانستم به جایگاه بالاتری صعود کنم، نارضایتی همیشه شما را آزار می دهد، اما توجه نداری که این نارضایتی درونی ریشه در راحت طلبی و کم کاری های گذشته دارد، خودت می توانی ببینی کسانی که در زندگی خود سخت کوشیده اند و انسان های بااراده ای بوده اند، موفق شده اند به قله های سعادت در زندگی دست یابند.علت اساسی‌ که افراد راحت طلب نمی‌خواهند از جای خود تکان بخورند در این است که آنها بیشتر به لحظه فکر میکنند تا به آینده. مثلا افرادی که ورزش نمی کنند ترجیع می دهند که در جای گرم و نرم خود باشند تا بر خیزند و بدن خود را به حرکت در آورند. ورزش ریاضت است و همتی عالی طلب می کند. عقلانیت و آینده نگری افراد راحت طلب و تنبل ضعیف است. تنبلی یعنی کوتاهی و سستی ورزیدن و زیر بار نرفتن چیزی است که شایسته است انجام گیرد.کسی که در زندگی بی حوصله و سست اراده باشد، پایداری و شکیبایی را از دست داده و در نتیجه در مسیر پیشرفت حق و حقیقت آسیب پذیر می گردد .یکی از بدترین دشمن های انسان که از درون خود او سر منشأ می گیرد، تنبلی و بیکارگی و تن و دل به کار ندادن است.تنبلی و بی‌حوصلگی دو بیماری و صفت بسیار خطرناک هستند که به فرمایش معصوم کلید همه شکست‌ ها و بدبختی‌های دنیا و آخرت می باشند. این عوامل خود منشأ بسیاری از گناهان می¬شود؛ در شکست¬های دنیایی، کار، شغل، و مسائل اقتصادی فاجعه درست می¬کند و در مسائل آخرتی هم انسان را دچار انواع و اقسام پشیمانی و جهنم¬ها و عذاب¬ها می¬کند. رابطه ی دنیا با آخرت مانند رابطه ی رحم مادر است با دنیا. جنین از زمان بسته شدن نطفه تا هنگام تولد به دنیا زمانی را در اختیار دارد که آمادگی ورود به دنیا پیدا کرده و تجهیزات مورد نیاز را کسب نماید. دنیا علت آخرت و به عبارتی میوه دنیا، آخرت است؛ لذا اهمیت دنیا بیشتر از آخرت می باشد. اگر ما جاودانگی مان را باور کنیم (در قرآن 80 بار مطرح شده است.) متوجه گرانبها بودن عمر دنیا می شویم. با عمر محدود دنیا انسان می تواند خوشبختی جاودانه آخرت را کسب کند. می توان با یک ساعت از وقت دنیا، هزاران سال آخرت را خریداری کرد؛ بنابراین وقت خیلی گرانبهاتر از طلا و اساساً قابل قیاس نیست. راحت طلبی عمر و وقت گرانبهای انسان را در دنیا برای کسب آخرت از بین می برد.انبیاء و اولیای خدا همیشه اهل سخت کوشی و تلاش بوده‌اند. حسن بن علی بن ابی حمزه از پدرش نقل می‌کند که گفت: امام موسی کاظم علیه السلام را دیدم که در زمین خود کار می‌کرد و پاهای او غرق عرق شده بود. گفتم: فدایت شوم! کارگران کجایند!؟ فرمود: ای علی! کسانی با دست خود در زمین خویش کار می‌کردند که از من و پدرم برتر بودند. گفتم: کدام کسان!؟ فرمود: رسول خدا صلی الله علیه و آله و امیر مومنان علیه السلام و همه پدرانم با دست خود کار می‌کردند و این سیره انبیاء، رسولان و صالحان است.امام صادق علیه اسلام می‌فرمایند: امیرمومنان علیه السلام هیزم جمع می‌کرد و آب از چاه می‌کشید و شخم میزد و از دسترنج خود هزار برده آزاد کرد و به جارو کردن خانه می‌پرداخت و فاطمه علیها السلام نیز با دستانش گندم را آرد و آن را خمیر می‌کرد و نان می‌پخت.خداوند در ایه 32 سوره نجم می فرمایند: وَأَن لَّیْسَ لِلْإِنسَانِ إِلَّا مَا سَعَى (نجم/39)، برای انسان به جز آنچه که سعی و تلاش می کند چیزی نیست. یعنی اگر انسان سعی و تلاش نداشته باشد هیچی ندارد، و این سعی و تلاش است که جایگاه انسان رو مشخص می کند.رسول گرامی اسلام اگر به یکی دلیلی از یک جوانی خوشش می‌آمد، بلافاصله، می‌فرمود حرفه‌اش چیست؟ تا می‌گفتند شغل و حرفه‌ای ندارد، بلافاصله می‌فرمودند: از چشمم افتاد. (جامع الاخبار/139 )راحت‌طلبی یکی از شعبات عجیب و غریب هوای نفس و حبّ دنیا است. جوان و نوجوانی که نه اهل شهوت است، نه اهل معصیت است، نه حبّ مال، نه حبّ جاه، هیچ‌کدام از این آلودگی‌ها او را نگرفته، تقریباً قطعی بدانید او در معرض آلودگی حبّ راحت هست. کسی که تن پرور و راحت طلب است ، روح خود را می آزارد، چون راحتی و رضایت روح در تلاش های معنوی ومخالفت با نفس است. از امام صادق(ع) پرسیدند:" أین طریقِ الراحَة" ما چه ‌‌کار کنیم به راحتی برسیم؟ فرمود "فی خِلافِ الهَوى" در مخالفت کردن با هوای نفس؛ با "دلم می‌خواهد" مخالفت کن. بعد گفت:"فَمَتى یجِدُ عَبدٌ الراحَةَ؟" بندۀ خدایی که مخالفت با هوای نفس کند، کِی به راحتی می‌رسد؟ امام صادق(ع) فرمودند: " عِندَ أوّلِ یومٍ یصِیرُ فی الجَنَّةِ"، روز اولی که وارد بهشت شود.راحت‌طلبی اولین علاقه‌ای است که انسان در بدو تولد آن‌را تجربه می‌کند و تا آخر هم با انسان باقی می‌ماند. مدیریت کردن این علاقه، هم از نظر فردی و هم از نظر اجتماعی اهمیت دارد. اینکه در جامعه ما، نگرش‌ها و نگاه‌های بسیار مثبت نسبت به راحتی وجود دارد، واقعاً یک فاجعه برای رشد و تعالی است. این «راحتی» سمّ مهلک است و باید آن را کنار بزنیم. کمتر کسی توجه دارد به اینکه راحت‌طلبی را به عنوان یکی از مصادیق هوای نفس باید مدیریت وکنترل کرد.راحت‌طلبی غیر از لذت‌طلبی است. بچه‌ای که به دنیا می‌آید در ابتدا دنبال راحتی است نه دنبال لذت. لذا وقتی گرسنه می‌شود شروع می‌کند به گریه کردن. و بعد از اینکه سیر شد، آمادۀ بازی کردن و لذت بردن می‌شود. آدمی‌زاد با راحت‌طلبی به دنیا می‌آید و این راحت‌طلبی تا آخر عمر با او می‌ماند. راحت‌طلبی حداقل درخواست‌های انسان است ولی همین درخواست حداقلی می‌تواند آدم را بدبخت و بیچاره کند.امام صادق(ع) می‌فرماید: «تَفْسِیرُ الْعُبُودِیةِ بَذْلُ الْکُلّ»تفسیر عبودیت این است که همه وجودت را به خدا بدهی. حتی اگر یک ذره از وجودت را بخواهی برای خودت نگه‌داری، دیگر عبد نیستی. شرط و شروط نباید بگذاری.«وَ سَبَبُ ذَلِکَ مَنْعُ النَّفْسِ عَمَّا تَهْوَى وَ حَمْلُهَا عَلَى مَا تَکْرَهُ»سبب و عامل اینکه بتوانی این کار را انجام دهی، این است که نفس خودت را از هوای نفس منع کنی و نفس خود را وادار کنی به کاری که دوست ندارد(البته این کار باید طبق برنامۀ دین باشد)«وَ مِفْتَاحُ ذَلِکَ تَرْکُ الرَّاحَةِ» آغاز و کلید مخالفت با هوای نفس، ترک راحتی است.(مصباح‌الشریعه/7) بنابراین اگر ترک راحت نکنی، نمی‌توانی مبارزه با هوای نفس کنی. یعنی اگر خواستیم با هوای نفس خود مبارزه کنیم و علاقه‌های خود را مدیریت کنیم، اولین علاقه‌ای که باید با آن مبارزه کنیم راحت‌‌طلبی است.امیرالمؤمنین(ع) می‌فرماید: «الْقَلْبُ الْمُحِبُّ لِلَّهِ یحِبُ کَثِیراً النَّصَبَ لِلَّهِ»قلبی که خدا را دوست دارد و عاشق خداست دوست دارد زیاد در راه خدا سختی بکشد«وَ الْقَلْبُ اللَّاهِی عَنِ اللَّهِ یحِبُّ الرَّاحَةَ»و قلب بی‌خود و بی‌خبر از خدا، راحتی را دوست دارد(و انگار هنوز بالغ نشده است)؛ (مجموعۀ ورّام/ج2/ص87) محبت خدا یکی از چیزهایی است که علاقۀ به راحتی را از آدم می‌گیرد. دیگر آدم دوست ندارد راحت باشد. «حب الله» با آدم این‌ کار را می‌کند.ما چه موقع به این راحتی می‌رسیم؟از پیامبر(ص) پرسیدند: «مَا الرَّاحَةُ» راحتی چیست؟ «قَالَ لِقَاءُ اللَّهِ تَعَالَى» حضرت فرمود: راحتی، لقاء خداوند متعال است( بحارالانوار/35/383) یعنی تو فقط آنجا راحت می‌شوی؛ در ملاقات پروردگار عالم است که می‌توانی مزۀ واقعی راحتی را بچشی. این علاقۀ انسان به راحتی، فقط آنجا جواب پیدا می‌کند، در دنیا جواب پیدا نمی‌کند.امام سجاد(ع) درفرازی ازدعای ماه مبارک رمضان - که هر روز آن را می خواند - چنین درخواست کرده است:«...اللهم اذهب عنی فیه النعاس والکسل و السامه والفتره والقسوه والغفله والغره ...خدایا! چرت، تنبلی، خستگی، سستی، سنگدلی،غفلت وفریب خوردگی را از من بزدای».(کافی، ج4، ص75.)نیز امام صادق (ع) درفرازی از نیایش خود چنین آورده است: «..اللهم انی اعوذ بک من الکسل والهرم والجبن والبخل والغفله والقسوه والفتره والمسکنه ...؛ بارخدایا! من به تو پناه می برم از تنبلی، پیری، کم دلی، بخل، غفلت، سنگدلی، سستی وزبونی...»( همان، ج2، ص586.).درکتاب شریف کافی، بابی به عنوان نکوهش از تنبلی وکسالت «کراهیه الکسل » آمده است که دریک روایت از آن چنین می گوید: «عن ابی الحسن موسی (ع) قال قال ابی (ع) لبعض ولده ایاک والکسل والضجره فانهما یمنعانک من حظک من الدنیا والاخره؛ امام کاظم(ع) می فرماید: پدرم (ع) می فرمود: از تنبلی وافسردگی بپرهیز، که این دو، تو را از بهره دنیا وآخرت بازمی دارد».(همان، ج5، ص85.)امام باقر(ع) فرمود: از مردی نفرت دارم که درکار دنیای خود تنبل باشد آن کس که در کار دنیای خویش تنبل باشد، درکار آخرتش تنبل تر خواهد بود».(همان؛ ص85)آثار و کارکردهای تنبلی:درباره کارکردها و آثار تنبلی می توان گفت که بستگی دارد به اینکه درچه زمینه ای صورت پذیرد؛ از این رو، درهر جا اثر خود را بر جای خواهد گذاشت. اکنون به برخی از آنها اشاره می کنیم.فقر وتنگدستی:درسخنی کوتاه امام علی (ع) درباره کار کرد تنبلی دربعد اقتصادی چنین فرموده است: «ان الاشیاء لما ازدوجت، ازدوج الکسل و العجز، فتتج منهما الفقر؛ چیزها چون با هم جفت شدند، تنبلی وناتوانی نیزجفت شدند واز آنها فقر پدید آمد.»( بحار الانوار، ج75، ص59.)مبتلا شدن به غم واندوه:حضرت علی (ع) می فرماید: «من قصر فی العمل ابتلی بالهم؛ آن که در کار کوتاهی ورزد، دچار اندوه گردد.»( نهج البلاغه، حکمت 239.)تباه سازی حقوق:امام علی (ع) در سخن دیگری می فرماید: «من اطاع التوانی، ضیع الحقوق؛ هر که تسلیم سستی وسهل انگاری گردد، حق خود و دیگران را تباه سازد.»( همان، حکمت 239.)ازدست دادن اعتماد مردمی:امام علی (ع) می فرماید: «لا تتکل فی امورک علی کسلان؛ درکارهای خود بر آدم تنبل تکیه مکن».(غرر الحکم، ص463، ح 10622 ) ندامت و پیشمانی:نیز آن امام همام (ع) درسخنی فرموده است: «من اطاع التوانی احاطت به الندامه؛ هر که کاهلی وسستی ورزد، او را پشیمانی وندامت فرا گیرد.»( همان، ح 10631)سر بار دیگران شدن:امام صادق (ع) - در ضمن سخنی به مردی از اصحابش - چنین نوشت: «.. ولا تکسل عن معیشتک فتکون کلا علی غیرک او قال علی اهلک؛ درباره معیشت خود تنبلی مکن که در این صورت، بار دوش دیگری - یا کسانت - خواهی شد.»( کافی،ج5، ص85)از دست دادن خیر دنیا وآخرت:امام صادق (ع) فرمود: «من کسل عن طهوره و صلاته، فلیس فیه خیر لامر آخرته. ومن کسل عما یصلح به امر معیشته، فلیس فیه خیر لامر دنیاه؛ هر کس درباره پاکی ونماز خود تنبل باشد، در او خیری (امیدی) برای کار آخرتش وجود ندارد. وهرکس درکار معیشت خود تنبل باشد، دراو خیری برای کار دنیایش وجود ندارد».(همان)برخی عوامل بروز مشکل تنبلی و راحت طلبی عبارت است از:1- تربیت خانوادگی:ریشه بروز این مشکل بیشتر از ناحیه تربیت خانوادگی است. وقتی پدر و مادر به فرزند خود مسئولیت های سخت را نسپارند و از آنها کار و تلاش نخواهند و خودشان همه کارهای سخت را متکفل شوند، فرزندان راحت طلب بار می آیند. متاسفانه از زمانی که تعداد فرزندان خانوارهای ایرانی کم و کمتر شد، فرزند سالاری باب گردید و همین باعث شد که والدین خودشان همه کارهای سخت را انجام دهند و بچه های خود را همچون حاکمانی راحت طلب و تن پرور بار بیاورند. اکنون راحت طلبی و تنبلی مشکل بزرگ نسل امروز است. 2- الگو برداری نامناسب:وقتی الگوهای نسل امروز، یعنی والدین، معلمان سخت گوش نباشند و رسانه ها و فیلم ها افراد مرفه و راحت طلب را در معرض دید قرار دهند، راحت طلبی ترویج می شود. مثلا گاهی در فیلم ها افرادی را نشان می دهند که دیر از خواب بیدار می شوند و مانند آن، این فیلم ها تاثیر بدی در مخاطب دارد. 3- هم نشینی ودوستی باافراد تنبل:تنبلی وسستی یک بیماری مسری است واز شخصی به شخص دیگر سرایت میکند از این رو اگر دوست انسان تنبل وسست باشد این تنبلی وسستی، او در انسان اثر میگذارد .4- بی نظمی وبی برنامه¬گی:یکی از عوامل تنبلی وسستی بی نظمی وبی برنامه گی است نداشتن برنامه معین ومشخص در زندگی وبی توجهی به تدبیر وطراحی برای آینده ، کارهایی با حجم بسیار کم در نظر شخص به صورت انبوهی از کارهای انجام نشده مجسم می کند .این حالت باعث می شود تا شخص خود را نا توان از انجام آن کار ببیند ودر انجام آن تنبلی وسستی می کند5- لذت جویی وراحت طلبی افراطی:بسیاری از تنبلی ها نتیجه لذت جویی افراطی است مثلا در شب امتحان به جای اینکه به فکر درس خواندن باشد به شب نشینی وتفریح میپردازد چون از این لذت آنی خوشش میآید.6- افسردگی:یکی از عوامل تنبلی افسردگی روحی است ، روبرو شدن با مردم برای انسان افسرده کسالت آور وخسته کننده است، بنابراین بیشتر دوست دارد در گوشه ای کز کند و یا بخوابد و مانند آن.راه عمومی درمان راحت طلبی:حال باید دید چگونه خود را می‌توان از این سد پیشرفت انسانی عبور داد.1- هدف خود را مشخص کنید: انسان راحت طلب معمولا هدف مشخصی‌ در زندگی‌ ندارد و اگر هم هدفی‌ داشته باشد انگیزه لازم را برای رسیدن به این هدف ندارد. چرا که این انگیزه است که انرژی لازم را برای به حرکت در آوردن ایجاد می‌کند. بنابراین باید این انگیزه را به طریقی به وجود آورد.هر انسانی‌ در درونش مشعل فروزانی از کمال طلبی که شاید شعله اش رو به خاموشی گراییده وجود دارد. ولی‌ هر لحظه می‌‌توان این آتش را شعله ور ساخت. وقتی‌ انسان در زندگی‌ هدف اش تعالی خود باشد این شعله زبانه کشیده و انرژی لازم را که همان انگیزه است به وجود می‌‌آورد. حال برای ایجاد این انرژی باید انسان فرض کند که به هدف رسیده و آن را در ذهن خود برای مدتی‌ تجسم کند و لذت رسیدن به آن را با تمام وجود خود حس کند. این احساس چنان انگیزه‌ای را در انسان بیدار می‌کند تا انسان را از مکان راحت خود کنده و او را به مکان دلخواه اش هدایت کند. مانند کوه نوردی که قبل از رفتن به بالای کوه، به جای فکر کردن به رنج بالا رفتن از کوه، تجسم می‌کند که به قله کوه رسیده و از دیدن منظره زیبای اطراف چنان شور و عشقی‌ در او زنده میشود که انرژی و انگیزه لازم برای رفتن به بالای کوه را در خود فراهم می‌کند.2- کارهای سخت را به عهده بگیرید:به عهده گرفتن کارهای سخت و مسئولیت های دشوار در خانواده و جامعه و درک لذت انجام کارهای سخت انسان را از راحت طلبی و تنبلی خارج می کند. 3- دوستان سخت کوش انتخاب کنید:همانگونه که دوستان راحت طلب و تنبل باعث سستی انسان می شوند، انتخاب دوستان زرنگ و سخت کوش در سخت گوش شدن انسان موثر اند. 4- بصورت پله کانی عمل کنید:شما نمی توانید به یکباره همه مشکلات را حل کنید. به یکباره فردی با همت و سخت کوشی تبدیل شوید. شما باید از تصمیمات خیلی ساده و قابل اجرا شروع کنید ولی حتما به آنها پایبند باشید. سنگ بزرگ علامت نزدن است. خود را با برنامه های سنگین و غیر قابل اجرا با شکست روبرو نسازید. از کم شروع کنید ولی آرام آرام تصمیمات بزرگ تر و کارهای بزرگ تری را در برنامه تان بگنجانید.5- از تکنیک مرابطه نفس استفاده کنید:ابتدا با خود شرط کنید که به صورت دقیق به وظایفتان عمل می کنید(مشارطه). سپس در طول روز مراقب انجام دقیق وظایفتان باشید، (مراقبه) سپس هر شب بر روی برگه ای محاسبه کنید که چند مورد سستی به خرج داده اید( محاسبه). و خود را به خاطر این سستی ها عقوبت و سرزنش کنید( معاتبه). بعد ازمدتی خواهید دید که پیشرفت زیادی می کنید و میزان سستی و تنبلی روبه کاهش می گذارد.6- مرتب ورزش کنید:هر روز صبح یا عصر حداقل بیست دقیقه تا یک ساعت حتما به طور مرتب و در ساعتی معین ورزش کنید، این کار شما را از سستی خارج و اراده شما را تقویت می کند.مبارزه با پرخوابی:یکی از مظاهر عمده سستی و راحت طلبی میل به پرخوابی است. برای تعدیل این میل دستورالعمل زیر مفید است:1- پرخورى در شب از مهمترین عوامل پرخوابى است، لذا سعى کنید شب ها به حداقل غذا اکتفا کنید. از سوی دیگر اگر طبع شما سرد است از خوردن غذاهایى مثل ماست، بادمجان، ترشیجات و غیره که طبیعتا سرد هستند و موجب تشدید خواب آلودگى مى شود بپرهیزید و اگر طبیعت شما گرم است از غذا هایى که طبیعت گرم دارند اجتناب کنید. 2- غذا را سرشب میل کنید که تا موقع خواب هضم شده باشد.3- در صورت امکان از خواب قیلوله (قبل از ظهر) یا خواب بعد از ظهر بهره مند باشید. 4- فعالیت هاى شدید بدنى در روز با خواب آلودگى و افزایش خواب همراهند و گریزى از آنها نیست، لذا اگر این نوع فعالیت هاى شما زیاد است آنها را تعدیل کنید.5- با برنامه ریزى دقیق سعى کنید به تدریج از میزان خواب خود بکاهید. مثلاً جدولى تنظیم کنید که به مدت یکماه از طول خواب خود یک ساعت کم کنید. هر 5 روز 10 دقیقه (5 دقیقه از ابتدا و 5 دقیقه از انتها) از خواب خود بکاهید و در 5 روز بعد این مقدار را دوبرابر کنید تا ظرف 30 روز 60 دقیقه از خواب شما کاسته شده باشد و به اصطلاح عادت شکنى تدریجى داشته باشید. بعد از یک ماه اگر باز هم مدت خواب شما زیاد است به همین ترتیب از طول آن بکاهید. در عین حال میزان کاهش نباید از حد مورد نیاز بدن افزون تر شود. 6- پس از نماز صبح یک برنامه مشترک با یکی از دوستان خود تنظیم کنید، مثلا قرار بگذارید با یکدیگر مباحثه علمی داشته باشید یا ورزش کنید و یا ... .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه