روایات شریف نبوى که در کتب شیعه و اهل سنت فراوان نقل شده و نیز آنچه از امامان اهل بیت در این زمینه رسیده فراوان است و آموزه هاى بسیارى در بردارد. از امورى که در این نصوص مورد اهتمام است این است که امامت با چنان جایگاه رفیعى در شأن هر کسى نتواند بود. از این رو نصوص دینى به ویژگى ها و شرایط امام و وظایف امام و امت در برابر یکدیگر توجه شایانى کرده اند. اکنون با رعایت اختصار به گوشه اى از این روایات که قطراتى از دریاى بیکران معارف اهل بیت است مى پردازیم: یک. امامت رکن دیانت

روایات شریف نبوى که در کتب شیعه و اهل سنت فراوان نقل شده و نیز آنچه از امامان اهل بیت در این زمینه رسیده فراوان است و آموزه هاى بسیارى در بردارد. از امورى که در این نصوص مورد اهتمام است این است که امامت با چنان جایگاه رفیعى در شأن هر کسى نتواند بود. از این رو نصوص دینى به ویژگى ها و شرایط امام و وظایف امام و امت در برابر یکدیگر توجه شایانى کرده اند. اکنون با رعایت اختصار به گوشه اى از این روایات که قطراتى از دریاى بیکران معارف اهل بیت است مى پردازیم: یک. امامت رکن دیانت در روایت از پیامبر اعظم صلى الله علیه و آله عدم شناخت و پیروى امام مساوى با جاهلیت و بى دینى تلقى شده است: «من مات و هو لایعرف امامه مات میتة جاهلیه» «1» ؛ «کسى که بمیرد و امام خود را نشناخته باشد به مرگ جاهلى مرده است». نیز از آن حضرت است: «هر که بدون داشتن امام بمیرد به مرگ جاهلى مرده است». «2» دو. امام راهنماى خدا در میان خلق امام صادق علیه السلام فرمودند: «الامام علم بین الله و بین خلقه فمن عرفه کان مؤمنا و من انکره کان کافرا» «3» ؛ «امام راهنماى میان خدا و آفریدگان اوست؛ هر که او را بشناسد مؤمن است و هر که منکرش شود کافر است». مفاد این روایت با آنچه از پیامبر نقل شد کاملًا هماهنگ و هم آوا است. سه. امامت حق شرط قبولى اعمال از منظر روایات پیروى و اطاعت از امام حق تأثیر مستقیم در پذیرش اعمال صالح دارد. امام صادق علیه السلام فرمود: «اگر بندگان، پیشواى ستمگر را که از جانب خدا نیست به زمامدارى گیرند، خداوند کارهاى شایسته اى را که انجام مى دهند نخواهد پذیرفت» «4». راز این نکته آن است که عمل نیک در حکومت باطل عمدتاً به رفتارى شخصى و عزلت جویانه تبدیل مى شود، و به قطرات آبى در بیابان خشک مى ماند که به زودى مى خشکد و در مقابل نظام حاکم عملًا در جهت بسط فساد و تباهى مى کوشد؛ اما در پرتو امام بر حق و پیروى از او اعمال صالح جایگاه مناسب خود را در اجتماع بازیافته و بسط و گسترش مى یابند و چون جریانى جارى و پر مایه همه جا را سیراب مى کنند. از این رو امام باقر علیه السلام فرمود: «خداوند تبارک و تعالى فرموده است: بى گمان هر شهروندى در اسلام که ولایت پیشواى ستمگر غیرالهى را بپذیرد عذابش خواهم کرد». «1» افزون بر آنچه گذشت نصوص روایى آموزه هاى فراوان دیگرى دارند که به جهت اختصار تنها به ذکر عناوین پاره اى از آنها اشاره مى شود: 1. امامت مایه کمال دین است؛ 2. امامت، بنیان اسلام است؛ 3. امامت ریشه همه خوبى هاست؛ 4. امامت جامع وحدت و رشته پیوند امور است؛ 5. امامت نور الهى است؛ 6. امامت راه خدا است؛ 7. امامت نیازى گریزناپذیر است؛ 8. امامت برتر از نبوت است؛ 9. امامت راز پایدارى زمین است؛ 10. خداشناسى و امام شناسى پیوند ناگسستنى دارند. و ... «1» اکنون جهت حسن ختام در میان انبوه روایات وارد به فرازهایى چند از روایتى طولانى از امام رضا علیه السلام اشاره مى کنیم: 1. همانا امامت زمام دین و نظام مسلمانان و صلاح دنیا و عزت مؤمنان است. 2. امامت بنیان اسلام بالنده و شاخه برافراشته آن است. 3. به وسیله امام نماز و زکات و روزه و حج و جهاد جامه عمل مى پوشد، صدقات و غنایم گردآورى مى شود، حدود و احکام به اجرا در مى آید و از مرزها پاسدارى مى گردد. 4. امام حلال خدا را آزاد و حرام خدا را ممنوع مى گرداند. حدود الهى را به پا مى دارد، از دین خدا پاسدارى مى کند و با حکمت و اندرز و حجت رسا مردم را به سوى دین خدا فرا مى خواند. 5. امام خورشید تابنده اى است که با آنکه در افق قرار دارد و دست کسى به او نمى رسد، اما جهان را به نور خود نور باران کرده است. 6. امام ماه تابان، چراغ نور افشان، ستاره راهنما در شدت تاریکى ها در گذر کویرها و آبادى ها و گرداب دریاهاست. 7. امام آب گورا براى تشنه کامان و نشانگر راه هدایت و نجات دهنده از گمراهى است. 9. امام آتشى بر بلندى را مى ماند که گرماجویان را حرارت بخشد و راه نجات را از هلاکت باز نماید، پس آن که از او بگریزد به هلاکت گرفتار آید. 10. امام براى مردم همدمى است رفیق، پدرى مهربان، برادرى دلسوز، مادرى خدمتگذار فرزند خردسال خویش و پناه بندگان در گرفتارى هاى وحشتناک. 11. امام امین خدا در میان خلق، حجت خدا بر بندگان، جانشین خدا در سرزمین ها، دعوت کنده به سوى او و پاس دارنده احکام و محُرّمات الهى است. 12. امام گسسته از گناهان و پیراسته از عیب ها است، دانش به او اختصاص یافته و با حلم و خویشتن دارى شناخته شده. او نظام دین، عزّت مؤمنان، سبب خشم منافقان و نگونسارى کافران است. 13. امام یگانه روزگار خویش است، کسى همطراز او نباشد، دانشمندى با او برابرى نکند، وى را بدیل و نظیر و مانندى نباشد ... «1». ازکتاب پرسمان دانشجویی - امام شناسی .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه