مسئله عشق به خویشتن در حال حاضر در بین روانشناسان بسیار مطرح می شود می خواهم بدانم این مسئله با تعالیم اسلامی مغایرت دارد یا خیر و اگر خیر چه طور می توان ایثار یا جهاد را توجیه کرد؟

عشق به خویشتن یا حب النفس از دو منظر باید مورد بررسی قرار گیرد، یک جنبه به این شکل است که انسان برای خودش ارزش و شخصیت قائل است، خود را خوار نمی شمارد، به خودش و زندگی خودش، به سلامتی و ظاهرش و جسمش اهمیت می دهد و برای خودش به عنوان خلیفه الهی کرامت قائل است، برای خود و زندگی آینده و دنیایی و اخرویش برنامه ریزی می کند و خود را عزیز می داند این جنبه و احساس مورد تایید و توصیه متون دینی است خداوند در قرآن می فرماید: یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا عَلَیْکُمْ أَنْفُسَکُمْ لا یَضُرُّکُمْ مَنْ ضَلَّ إِذَا اهْتَدَیْتُمْ إِلَی اللَّهِ مَرْجِعُکُمْ جَمیعاً فَیُنَبِّئُکُمْ بِما کُنْتُمْ تَعْمَلُون‏ ای کسانی که ایمان آورده‏اید! مراقب خود باشید! اگر شما هدایت یافته‏اید، گمراهی کسانی که گمراه شده‏اند، به شما زیانی نمی‏رساند. بازگشت همه شما به سوی خداست و شما را از آنچه عمل می‏کردید، آگاه می‏سازد[1] و یا امام علی (ع) می فرمایند: و تحسب أنک جرم صغیر             و فیک انطوی العالم الأکبر و گمان می کنی که تو جرم صغیری هستی در حالی که در تو عالم کبیر منعکس شده است[2] و یا حدیث پیامبر(ص): من عرف نفسه فقد عرف ربه هر کس خود را بشناسد خدایش را شناخته است[3] اما جنبه دیگر که مورد تایید تعالیم اسلامی نیست حب نفسی است که از جانب شیطان و نفس اماره آدمی نشأت می گیرد و در احادیث منشا تمام بدیها شمرده شده است، این خود پرستی عوارض بسیار ناپسندی را به دنبال دارد، چنین شخصی تمامی حقوق دیگران و حقوق الهی را فدای خویش می کند و به فساد می پردازد، مسلما این خودپرستی که لذت پرستی و پیروی از نفس اماره است که همواره به بدی فرمان می دهد مورد تایید دین نمی باشد، اما در توجیه جهاد و ایثار باید به عرض شما برسانیم که همانا اینها نه تنها با ارزش قائل شدن برای نفس منافات ندارد بلکه در راستای همان حس است، چرا که شخصی که به جهاد می رود و طالب ایثار و شهادت است، چون خویشتن را لایق بالاترین کمالات می بیند لذا به فرمان الهی لبیک می گوید چرا که می داند این کار مورد رضایت پروردگار و باعث رستگاری ابدی وی می شود و اگر شهادت نصیبش بشود والاترین مرگ ها و مرگ ائمه نصیبش شده است و در جوار خداوند مأوا می گیرد، و در اینجاست که حب الله مقدم است بر حب نفس.     .

پایگاه اطلاع رسانی حوزه

مرجع:

ایجاد شده در 1401/04/17

لینک کوتاه