در این نوشتار به معرفی و بررسی کتاب «کاوشی در معنویتهای نوظهور»، اثر حجت‌الاسلام شریفی دوست، معاون پژوهشی مرکز مطالعات بهداشت معنوی می‌پردازیم که کوشیده تا به بررسی و نقد معنویتهای نوظهور موجود در کشور، بپردازد. این کتاب در ۱۱ فصل سامان یافته است. فصل اول، شاخص‌ها و غایت‌ در معنویتهای نوظهور در این فصل، مولف ضمن گوشزد کردن خطر حضور این جریانها در ایران، به ویژگی‌های مشترک آنان می‌پردازد. از دیگر مباحث مطرح شده در این فصل، غایت و اهداف در معنویتهای نوظهور است. مولف در پایان این فصل، ضمن برجسته کردن اهمیت قوه عاقله در شهود، به حقیقت مکاشفه و کرامت می‌پردازد. فصل دوم، عرفان حلقه

در این نوشتار به معرفی و بررسی کتاب «کاوشی در معنویتهای نوظهور»، اثر حجت‌الاسلام شریفی دوست، معاون پژوهشی مرکز مطالعات بهداشت معنوی می‌پردازیم که کوشیده تا به بررسی و نقد معنویتهای نوظهور موجود در کشور، بپردازد. این کتاب در 11 فصل سامان یافته است. فصل اول، شاخص‌ها و غایت‌ در معنویتهای نوظهور در این فصل، مولف ضمن گوشزد کردن خطر حضور این جریانها در ایران، به ویژگی‌های مشترک آنان می‌پردازد. از دیگر مباحث مطرح شده در این فصل، غایت و اهداف در معنویتهای نوظهور است. مولف در پایان این فصل، ضمن برجسته کردن اهمیت قوه عاقله در شهود، به حقیقت مکاشفه و کرامت می‌پردازد. فصل دوم، عرفان حلقه از مباحث مطرح شده در این فصل، بررسی مفهوم « شعور کیهانی» به عنوان شاه کلید عرفان حلقه است. عقل گریزی و نگرش جدید عرفان حلقه به شیطان، از دیگر مباحث این فصل می‌باشد که به گفته مؤلف، این مطلب در تضاد کامل با آیات قرآنی و احادیث می‌باشد. در ادامه مؤلف با اشاره به شباهتها و تفاوتهای دیدگاه عرفان حلقه و نگرش یهودی- مسیحی پیرامون شیطان، به مفهوم تناسخ در این جریان، می‌پردازد. فصل سوم، پائولوکوئیلو مؤلف معتقد است: استفاده کوئیلو از واژگان معنوی، طرح موضوع صلح و معنویت و معرفی خود به عنوان فردی فرا ملیتی و جهانی توسط کوئیلو، باعث استقبال مردم، از آثار وی شده است. فصل چهارم، وین دایر نگاه حداقلی به خدا، جایگزینی مدیتیشن، یوگا و مراقبه هندی به جای عبادت و غیره از جمله انتقادهای وارده از سوی مولف بر اندیشه‌های وین دایر می‌باشد. فصل پنجم، اکهارت توله تفسیر انسان‌گرایانه از مفاهیم معنوی، رهایی از عواطف و احساسات، باور نداشتن به تغییر درونی و تغییر دنیای خارجی، عقل ستیزی، نگاه وی به نقش ذهن در حیات معنوی، خلاء اعتقادات و اندیشه و اعتقاد به خداپذیری و نه خدا محوری، از مهم‌ترین نقدهای شریفی دوست به اندیشه‌های اکهارت توله می‌باشد. فصل ششم، شیطان‌پرستی مولف در این فصل، به تاریخچه شیطان‌پرستی، می‌پردازد و معتقد است: امروزه شیطان‌پرستی در دو قالب سیتنیسم و شاخه ستیانیسم رواج دارد. بررسی کتاب انجیل شیطانی، به عنوان متن مقدس آئین شیطانی، از دیگر عناوین این فصل است. از دید مولف، وعده اقتدار و قدرت، تحریف مفهوم دعا، موسیقی متال، هالیوود، و استفاده از نمادها مهمترین روشهای گسترش جریان شیطان‌پرستی می‌باشد. درپایان این فصل، مولف به ادعای شیطان‌گرایان درباره قدرت شیطان واقعی می‌پردازد. فصل هفتم، تئوری جذب فصل هفتم، به تئوری جذب و تاریخچه آن اختصاص دارد. در ادامه ایده عدد بحرانی، کشفیات فیزیک کوانتوم و قانون تشابه به عنوان دلایل مدعیان قانون جذب، ذکر می‌شود. عمومیت نداشتن قانون جذب، انسان محوری و آمال پروری، سنجش‌ ناپذیری فرضیه راز، فرار از اقدام و عمل، تبلیغ غیر مستقیم امور منفی، ادله نارسای دینی و نبود پشتوانه علمی از مهمترین انتقادهای شریفی دوست بر این قانون است. فصل هشتم، یوگا تاریخچه، وضعیت یوگا و چاپ آثار آن در ایران، ماهیت و مراحل آن و توضیح پیرامون اصطلاحاتی همچون کندالینی، چاکراها، و نادی‌ها، از مهم‌ترین بخش‌های این فصل است. تن محور بودن مکتب یوگا، تبلیغ تناسخ و جایگاه خدا در یوگا از مهم‌ترین نقدهای وارده بر این جریان عرفان‌نما می‌باشد. فصل نهم، اشو در این فصل، با بررسی زندگی اشو، مشخص می‌شود که وی بشدت اموری همچون علم، فلسفه، تمدن غرب، ادیان و مذاهب را مورد حمله قرار داده است. مهم‌ترین اندیشه‌های اشو پیرامون خانواده، مفهوم خدا، دین، بهشت و جهنم و مراقبه است که مولف به بررسی آنها از دیدگاه اشو می‌پردازد. فصل دهم، دالائی لاما جریان دالائی لاما، یک مکتب بودائی است، به همین منظور، مؤلف به زندگی بودا و اصول مکتب بودا پرداخته است. همچنین در ادامه به زندگی دالائی لاما و کتب ترجمه شده وی به زبان فارسی پرداخته و اندیشه‌های دالائی لاما درباره خدا، معنویت و هستی را مورد نقد و بررسی قرار داده است. مفهوم شادی، نکته بسیار کلیدی در باب معنویت دالائی لاما است که به گفته مؤلف از جهات متعدد مورد نقد می‌باشد. فصل یازدهم، عرفان سرخپوستی آخرین فصل این کتاب، به بررسی عرفان سرخپوستی یا عرفان ساحری می‌پردازد که موسس آن کارلوس کاستاندا است که 12 کتاب از وی به فارسی موجود است. نقد مهمترین ایده‌‌ها در عرفان ساحری و اشکالات وارده بر آن، از دیگر مباحث این فصل است. مشخصات کتاب‌شناختی این اثر: گزارش از کتاب کاوشی در معنویت‌های نوظهور، تالیف حمزه شریفی دوست، نشر صهبای یقین، 1391 تابستان، 469 صفحه. .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه