من می خواهم بدانم که اینکه می گویند نباید جرمی مانع از رسیدن آب وضو به اعضای وضو باشد از روایات گرفته شده یا از متن قرآن ؟ چه آیاتی و یا چه روایاتی و از چع کتابهایی؟ این حکم یا فتوا برگرفته از چه اسنادی است؟

همانطوری که میدانید یکی از شرایط صحت وضو این است که  مانع از رسیدن آب به پوست بدن نباشد. عمدتا  منبع این حکم روایات است که به برخی از آن ها اشاره می گردد. در صحیحه محمد بن مسلم بیان شده. وَ عَنْهُ عَنْ صَفْوَانَ عَنِ الْعَلَاءِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مُسْلِمٍ عَنْ أَحَدِهِمَا ع أَنَّهُ سُئِلَ عَنِ الْمَسْحِ عَلَى الْخُفَّیْنِ وَ عَلَى الْعِمَامَةِ قَالَ لَا تَمْسَحْ عَلَیْهِمَا .[اب 38 من ابواب الوضوء ح 8 - وسائل الشیعة ج : 1 ص : 45nbsp; ] سوال شد از مسح بر عمامه و کفش که فرموده است بر آن دو مسح ننماید . )nbsp;و همچنین روایت مرسله حماد : حَمَّادِ بْن ِعِیسَى عَنْ بَعْضِ أَصْحَابِه ِعَنْ أَحَدِهِمَا ع علیه الصلوة و السلام فِی الرَّجُل ِیَتَوَضَّأُ وَعَلَیْه ِالْعِمَامَةُ قَال َیَرْفَعُ الْعِمَامَةَ بِقَدْرِ مَا یُدْخِلُ إِصْبَعَه ُفَیَمْسَحُ عَلَى مُقَدَّم ِرَأْسِهِ[  همان اب 24 من ابواب الوضوء ح 1 ( کسی که امامه دارد و وضو می خواهد بگیرد عمامه را به مقداری بالا ببرد تا انگشت خود را داخل کند و مسح کند )nbsp;و همچنین آنچه روایت شده از حسین : عن الحسین قال قلت لابی عبد الله علیه الصلوة و السلام عَنِ الْحُسَیْن ِقَال َقُلْتُ لِأَبِی عَبْدِاللَّهِ علیه الصلوة و السلام رَجُلٌ تَوَضَّأَ و َهُوَ مُعْتَمٌّ فَثَقُلَ عَلَیْهِ نَزْعُ الْعِمَامَةِ لِمَکَانِ الْبَرْدِ فَقَالَ لِیُدْخِلْ إِصْبَعَهُ[ همان, ح2 ] ( مردی که می خواهد وضو بگیرد وعمامه دارد و بخاطر سردی هوا نمی تواند بردارد ، انگشت خود را در زیر عمامه داخل کند ) nbsp; هرچند دو  روایت اخیر مرسله است اما فقها فرموده اند که مرسله بودن دو روایت اخیر به صحیحه محمد بن مسلم و اتفاق اصحاب و ادعای اجماع بر آن جبران می شود. پس مسئله از اینکه باید رفع مانع نمود مسلم است کما اینکه روایت مرفوعه اخیر شاهد بر آن است.nbsp; مُحَمَّدِ بْنِ یَحْیَى رَفَعَهُ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ علیه الصلوة و السلام - فِی الَّذِی یَخْضِبُ رَأْسَهُ بِالْحِنَّاءِ ثُمَّ یَبْدُو لَهُ فِی الْوُضُوءِ قَالَ لَا یَجُوزُ حَتَّى یُصِیبَ بَشَرَةَ رَأْسِهِ بِالْمَاءِ همان اب 37 من ابواب الوضوء ح 1nbsp;) ( درمورد کسی که موی خود را حنا بسته و شروع به وضو گرفتن کرده فرموده جایز نیست تا اینکه آب به پوست سر برسد . )nbsp;به هرصورت وضو از جمله طهارت­هایی است که غیر از جنبة نظافت و تمیزی بدن، باعث نورانیت قلبی و صفا و تقویت روح معنوی انسان می‌شود . این هدف اساسی در تشریع غالب احکام و تکالیف الهی به خصوص اعمال عبادی است. ایجاد نورانیت دل و نیاز معنوی چیزی است که انسان­ها در هر عصر و زمانی بدان نیاز دارند، به خصوص در عصر حاضر که عصر ماشین و توجه به زندگی مادی و بحران معنویت در جوامع است.اما این که چرا وضو به این شکل خاص است و تخلف ناچیز از آن باعث بطلان وضو و در نتیجه باطل شدن نماز می شود؟ پاسخ این است که علت دقیق و کامل آن را نمی دانیم. اما وقتی خداوند از ما خواسته تا عملی را به شکل خاصی انجام دهیم ، نباید حتی اندکی از آن تخلف کنیم. این دستورات همانند نقشه گنج است که با کمی جابجایی به مقصد و گنج مورد نظر نمی رسیم. در مورد وضو هم اگر از شرایط و اجزای آن تخلف کنیم ،به نقطه مطلوب که بندگی و خشوع است، نایل نمی شویم. .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه