فتنه های پس از انقلاب اسلامی ایران را همراه با ذکر تاریخ و خلاصه ای از آن و مسببان آن؟

مهمترین فتنه های پس از انقلاب اسلامی ایران که تأثیراتی در عرصه های اجتماعی و سیاسی در جامعه انقلابی ایران داشته اند عبارتند از:الف) اقدامات تجزیه طلبانه: 1. کردستان:سرنگونی شاه و پیروزی انقلاب اسلامی , فرصت تاریخی مناسبی بود تا گروه های معارض کرد در پناه فضای جدید و با اطمینان از کمکهای قدرتهای خارجی علیه انقلاب، خواسته های خود را مبنی بر اعلام استقلال و یا نوعی خودمختاری علنی نمایند. حدود یک هفته پس از پیروزی انقلاب اسلامی در سی ام بهمن 1357، نمایندگان دولت موقت در مهاباد حضور یافته تا ضمن دیدار با مردم کردستان و گفتگو با نمایندگان آنان از جمله شیخ عز الدین حسینی ، عبد الرحمن قاسملو و غنی بلوریان در خواست های آنان را به اطلاع هیات دولت برسانند . تحریکات خارجی، بی تصمیمی دولت موقت، موجب سوء استفاده نیروهای شورشی کرد گردیده و علیرغم توافق اولیه با دولت، به مقرهای دولتی و نظامی در شهرهای مختلف از جمله مهاباد، سنندج، نقده، مریوان، پاوه حمله کردند. در عرصه سیاسی نیز احزاب دمکرات و کوموله در مواردی رو در روی نظام ایستادند که از جمله می توان به تحریم رفراندوم تغییر نظام از پادشاهی به جمهوری اسلامی و قانون اساسی و مساله خود مختاری و... اشاره نمود. در عرصه نظامی رویارویی شدیدتر بود. این احزاب پس از علنی شدن فعالیت هایش در سال 1357، با نمایش قدرت در اکثر شهرهای منطقه، به عنوان مهم ترین نقش آفرین صحنه کردستان مبدل گردید. در این راستا بعد از سقوط پادگان مهاباد به دست دموکرات ها ودیگر گروه های سیاسی و خروج توپخانه و تانک و اسلحه از این پادگان بحران کردستان وارد مرحله تازه ای شد و بدنبال آن در گیریهایی در سنندج و بانه و پاوه شکل گرفت و به مرور سایر مناطق کرد نشین را در برگرفت. حمله نظامی عراق به ایران در سال 1359 نیز موجب تقویت مواضع این حزب شد . از سال 1360 پایگاه های اصلی حزب دموکرات کردستان به خاک عراق منتقل شد . بعدها رهبری این حزب نیز مانند بقیه اپوزیسیون به خارج کشور رفت و تا امروز نیز مرکزیت این حزب در خارج از ایران است. حزب دموکرات همواره در خارج از ایران فعالیتهایی داشته و در تظاهراتهای مختلف علیه جمهوری اسلامی و برخی اقدامات تروریستی در مناطق شمال غرب کشور شرکت داشته ­است.2. آذربایجان: با پیروزی انقلاب اسلامی، بسیاری از معادلات به هم خورد. بسیاری از انقلابی ها و مبارزان، چنین پیروزی را پیش بینی نمی کردند. آیت الله شریعتمداری در ایام منتهی به پیروزی و پس از آن بازهم همان سیاست وِیژه خود را با نظام ادامه داد. وی در پیام ها و تعارفات و تظاهر ها همراهی و هم گامی خود را نشان می داد اما گفتار و رفتار خصوصی وی چیز دیگری بود که از دید دوست و دشمن، مخفی نمی ماند. یکی از خطرناک ترین فعالیت هایی که با حمایت شریعتمداری کلید خورد، تاسیس حزب جمهوری اسلامی خلق مسلمان در برابر حزب جمهوری اسلامی بود. شریعتمداری حتی عضویت در آن را یک وظیفه اسلامی و ملی می دانست. یکی از تنش های سال های بعد از انقلاب، راهپیمایی هایی بود که در اعتراض به انتشار مقاله صادق خلخالی علیه تأسیس حزب خلق مسلمان ایران و موضع شریعتمداری در روزنامه اطلاعات برگزار می شد.یورش چماق به دست ها در قم به طرفداری از شریعتمداری با شعار « شریعتمداری تو رهبر جهانی» و کشته شدن مشکوک یکی از نیروهای بیت شریعتمداری، عمق اختلافات را نشان می داد. بعد از ناآرامی های تبریز و قم بود که امام چندین بار طی سخنرانی ها و پیام هایی، وحدت انقلابیون و پرهیز از ایجاد تفرقه را خواستار شدند. اعلام برائت شریعتمداری از حزب خلق مسلمان، یکی از خواسته های جدی نظام بود. امام در این باره گفتند: این حزب خلق مسلمان على التحقیق ریشه خارجى دارد. این کلمه خلق را داخل عنوان حزب گذارده اند -مثل اینکه کلمه دمکراسى را مى خواستند داخل نام جمهورى اسلامى ایران کرده و بگویند: جمهورى دمکراتیک اسلامى ایران؛ خلق مسلمان هم یعنى همین، خلق در فارسى همین توده است. اینها مى خواهند از همین حالا میان مسلمانان زمینه جنگ درست کنند و بگویند حزب جمهورى اسلامى و حزب خلق مسلمان. موضع شریعتمداری در برابر درخواست اعلام برائت این بود که گفت:«آقا این حزب متعلق به مسلمان‌ها است؛ من به این حزب بستگى دارم. این را علناً گفته ام و همه هم مى دانند. اگر بگویم بستگى ندارم، مساوى با از بین رفتن اعتبار و حیثیت من است. آیا من خودم را تحقیر کنم و بگویم وابستگى به این حزب ندارم، و آن را نمى شناسم؟ من این کار را نمى کنم.» در نهایت البته شریعتمداری با اوج گرفتن تحرکات توده ای ها، حدود یک ماه بعد در 15 دی ماه سال 1358 اطلاعیه ای منتشر کرد و به ناچار تعطیلی تمام دفاتر حزب و فعالیت های آن را اعلام کرد. نا گفته نماند که آخرین جریانی که سرنوشت شریعتمداری تحت تاثیر خود قرار داد ماجرایی بود که به کودتای نوژه مشهور شد. که در طرح این کودتا بمباران بسیاری از نهاد ها، ادارات و بیت امام دیده شده بود. با اعترافات قطب زاده و سید مهدی مهدوی، انگشت اتهام به جانب آیت الله شریعتمداری رفت و در اعترافی که در صدا و سیما پخش شد از ارتباط خود با عوامل کودتا ابراز ندامت کرد. این جا بود که جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، شریعتمداری را از مرجعیت خلع کرد. شریعتمداری مدتی بعد به علت پیشرفتگی سرطان کلیه در 1365 در یکی از بیمارستان های تهران درگذشت.3. گنبد: مناطق شمال شرق کشور نیز همانند کردستان به دلیل وجود برادران اهل سنت و تفاوت های مذهبی ، مکان مناسبی برای تحرکات ضد انقلاب اسلامی به شمار می­رود. در همین راستا بروز درگیریها و خونریزی می توانست باعث تحریکات قومی و مذهبی در کشور شده و همزمان با وقایع دیگر، سبب تضعیف نظام نوپای جمهوری اسلامی شود. این درگیریها در 6 فروردین 1358 آغاز شده و بعد از دو روز به پایان رسید. روزنامه کیهان‌‌ همان روز‌ها در گزارشی از وقایع گنبد می‌نویسد: «به دنبال درگیری‌های وسیع و تیراندازی‌های شبانه‌روزی در گنبد کاووس کلیه مدارس، بانک‌ها و مغازه‌های این شهر از بعدازظهر دوشنبه ۶ فروردین تاکنون به صورت تعطیل درآمده و دست‌کم ۱۶ تن کشته و بین ۴۰ تا ۶۰ نفر مجروح شده‌اند... طرفین درگیری عده بسیاری را در خانه‌ها و اماکنی که متصرف شده است به گروگان گرفته‌اند. همچنین گروهی از گردانندگان و اعضای کانون سیاسی خلق ترکمن که ترکمن هستند به وسیله پاسداران کمیته شهر گنبد کاووس و چریک‌های کمکی دستگیر شده و به پادگان نوده در بیست کیلومتری گنبد اعزام شدند.» همزمان با گسترش درگیری‌ها و تلاش‌ها برای اعلام آتش‌بس، آیت‌الله سیدمحمود طالقانی که در میان انقلابیون چهره‌ای جامع‌الاطراف و محبوب به حساب می‌آمد در پیامی خطاب به اهالی ترکمن ‌صحرا آنان را به آرامش دعوت کرد. سرانجام در روز هشتم فروردین ماه روزنامه کیهان در گزارشی ذیل تیتر درشت «آتش ‌بس در گنبد اعلام شد» نوشت: آخرین گزارش‌های رسیده از گنبد کاووس حاکی است که به دنبال مذاکرات طولانی میان معتمدان محلی که در حاشیه درگیری‌های خونین جریان داشت سرانجام توافق شد که تیراندازی‌ها خاتمه یابد و آتش‌بس برقرار شود. این توافقنامه شامل موارد زیر بود:۱-عقب‌نشینی کامل طرفین از سنگر‌ها و مواضع دفاعی و پاکسازی شهر۲- شروع مذاکرات درباره آزادی فوری دستگیرشدگان۳- انتقال سریع مجروحان به بیمارستان‌ها۴- حفظ نظم شهر به وسیله ارتش.از زمان امضای توافق‌نامه تا اجرای آن چند روزی به طول انجامید و در این مدت مذاکرات برای آزادی گروگان‌های طرفین انجام شد. در پی توافقات انجام شده نیروهای ارتش در روز ۱۴ فروردین و در میان استقبال مردمی وارد گنبد شدند. به این ترتیب بعد از هشت روز جنگ و خونریزی که بیش از ۳۰۰ کشته و زخمی به جای گذاشت، غائله گنبد به پایان رسیده و شهر به حالت نسبتا عادی درآمد و کنترل آن به دست نیروهای ارتش جمهوری اسلامی ایران افتاد.ب) کودتا: 1. کودتای نوژه: 18 تیر 59پایگاه هوایی شهید نوژه در 50 کیلو‌متری شهر همدان قرار داشت و تیمسار محققی، تیمسار سعید مهدیون، سروان حمید نعمتی، سروان ایرج ایران نژاد و چند تن دیگر از سران کودتا در آنجا خدمت کرده بودند و اماکن و پرسنل پایگاه را می‌شناختند‌. برای تصرف پایگاه نوژه به عنوان کلید عملیات کودتا قرار بود 12 تیم مرکب از یکصد تن از کلاه سبزهای تیپ نوهد ،300 تا 400 نفر از فریب خوردگان ایل بختیاری و 12 نفر راهنما از داخل پایگاه به فرماندهی سرگرد کوروش آذرتاش جهت تصرف پایگاه نوژه وارد عمل شوند‌. با رسیدن هواپیماها به تهران قرار بود بیت حضرت امام(ره)، فرودگاه مهرآباد، دفتر نخست وزیری، ستاد مرکزی سپاه پاسداران، ستاد مرکزی کمیته‌های انقلاب، پادگان ولی عصر(عج)، پادگان امام حسین(ع) و چند نقطه مهم دیگر بمباران شود‌. از نظر مسئولان کودتا، فتح تهران مساوی با پیروزی در سراسر کشور بود و با تصوری که از کودتای 28 مرداد 1332 داشتند فکر می‌کردند با سقوط تهران همه کشور تسلیم آنها می‌شوند. سران کودتا برای شروع کار در صدد به اختیار گرفتن یک پایگاه نظامی بر آمدند که دارای هواپیما، به تهران نزدیک، در خارج از شهر، عناصر آن قابل جذب و رهبران عملیات هوایی، با پرسنل و اماکن آن آشنایی داشته باشند. به این ترتیب پایگاه هوایی شهید نوژه برای شروع کودتا انتخاب شد. در طرح کودتا، عملیات هوایی نقش محوری داشت بنابراین هواپیما‌ها باید مسلح به سلاح سنگین و آماده پرواز می شدند. پس از بمباران‌های هوایی، هواپیماها باشکستن دیوار صوتی به نیروی زمینی علامت می‌دادند که مرحله دوم کودتا را آغاز کند‌. در این مرحله باید صدا وسیما، فرودگاه مهرآباد، ستاد ارتش جمهوری اسلامی، پادگان حر، پادگان قصر و پادگان جمشیدیه تسخیر شود و در سطح شهر تهران با اعمال خشونت و ارعاب حالت نظامی ایجاد شود، طبق برنامه اگر نیروی زمینی موفق نمی‌شد صدا و سیما را تسخیر کند، هواپیماها آنجا را بمباران می‌کردند‌. این کودتا در شب عملیات با اطلاع رسانی یکی از خلبانان به نیروهای انقلاب شکست خورد. 2. واقعه طبس:پس از تسخیر لانه جاسوسی آمریکا در 13 آبان 1358 توسط دانشجویان مسلمان پیرو خط امام و به اسارت گرفتن 53 نفر از اتباع آمریکا، ضربه محکمی به حیثیت آمریکا زده شد و کاخ سفید سعی داشت به هر نحو ممکن این مساله را حل کند. به موازات کوشش های دیپلماتیک، تحریم های اقتصادی و ... مساله طرح تجاوز نظامی به جمهوری اسلامی در دستور کار قرار گرفت. از همان روزهای اول تسخیر سفارت آمریکا در تهران، برنامه ریزی جهت نجات گروگان های آمریکایی شروع شد و نود نفر از کماندوهای آمریکا به صحرای اریزونای آمریکا اعزام شدند و بیش از 5 ماه تعلیمات پیچیده و فشرده ای را پشت سر گذاشتند و پس از ناکامی همه تلاش های آمریکا در جهت حل بحران، نوبت تجاو زنظامی فرا رسید. عملیات در غروب روز پنجشنبه 4 اردیبهشت 59 شروع شد و شش فروند هواپیمای130-c و نود نفر از کماندوهای آمریکا موسوم به نیروهای دلتا، از قاهره به ناو هواپیمابر Nimitz در دریای عمان منتقل شدند. طبق نقشه می بایست هواپیماها به همراه 8 فروند هلی کوپتر در صحرای طبس فرود آیند و سپس هلی کوپترها، کماندوها را به اطراف تهران منتقل کنند تا از آنجا با کامیون ها و خودروهایی که از قبل توسط عمال داخلی و نفوذی آمریکا آماده شده بود به اطراف جاسوسخانه انتقال یابند. اما یکی از هلی کوپترها پس از ورود به حریم ایران اسلامی دچار نقص فنی شد و سرنشینان آن با هلی کوپتر دیگری خود را به ناو نیمتیز رساندند و بدین ترتیب شش هواپیما و شش هلی کوپتر در صحرای طبس فرود آمد, اما در حال سوختگیری جهت انجام مرحله بعد عملیات یکی دیگر از هلی کوپترها دچار نقص فنی شد و با بهم خوردن برنامه ها رییس جمهور کارتر دستور توقف عملیات که عملیات پنجه عقاب نام گرفته بود و عقب نشینی داد اما در هنگامی که قصد بازگشت داشتند توفان شن برخاست و یک هواپیما و یک هلی کوپتر با هم برخورد کردند و هر دو آتش گرفته و 8 تن از آمریکایی ها در آتش سوختند. حادثه طبس مصداقی از امدادهای غیبی الهی برای انقلاب اسلامی مردم ایران بود که بار دیگر قدرت فائقه و مطلقه الهی و وهن و سستی کید و مکر دشمنان خدا را آشکار ساخت.ج) ترور: از دیگر فتنه های انقلاب ترور نیروهای انقلابی است. ترور شخصیت بزرگانی مانند آیت الله بهشتی، شهید چمران واستاد شهید مطهری و بعدها ترور فیزیکی شهید مطهری، سپهبد قرنی، دکتر آیت، شهدای محراب، انفجار 7 تیر حزب جمهوری اسلامی ، ترور رئیس جمهور و نخست وزیر در 8 شهریور 1360، ترور مردم انقلابی، کشتار وحشیانه تاسوکی و سایر اقدامات تروریستی گروهک ریگی، ترور صیاد شیرازی و ترور دانشمندان هسته­ای کشورمان از جمله مهترین اقدامات تروریستی در طول تاریخ انقلاب اسلامی می باشند. د) جنگ و درگیریهای تحمیلی: جنگ 20 ماهه درکردستان با حزب دمکرات و کوموله ، اعلام جنگ رسمی مسلحانه سازمان مجاهدین خلق با نظام جمهوری اسلامی، جنگ مقدس 8 ساله با عراق و پذیرش قطعنامه 598 از سوی حضرت امام، درگیریهای محدود با طالبان در دهه 70 شمسی و در گیریهای اخیر با گروه پژاک.ه) تحریم: 1.طرح استانچ: تحریم فروش تجهیزات نظامی در زمان جنگ با عراق موسوم به طرح استانچ که طی آن «دونالد رامسفلد» نماینده ویژه «رونالد ویلسون ریگان» رئیس جمهور آمریکا در خاورمیانه، 27 آذر 1362 نزدیک به 3 ماه قبل از آغاز عملیات خیبر در بغداد با صدام‌حسین ملاقات کرده ودسیابی ایران به سلاح در بازارهای سیاه را مسدود کردند. براساس توافق به عمل آمده در همین ملاقات، پروژه‌ American stanch کلید خورد برای مسدود شدن تسلیحات بازار سیاه، مجازات کسی که به ایران اسلحه می‌داد این بود که علاوه بر مصادره تمام دارایی و سلاح‌های فروشنده و نزدیکان درجه اول، وی را به 2 بار حبس 10 ساله محکوم می‌کردند؛ تا اگر یکی از دوره‌های حبس 10 ساله‌اش به هر دلیلی، عفو ‌خورد، 10 سال دیگر را در زندان، حبس بکشید! لذا دلال‌های بازار سیاه هم دیگر جرأت معامله با ایران را نداشتند.2. طرح داماتو: در مرداد ماه 1375 الفونس داماتو سناتور جمهوری خواه آمریکا طرح جدیدی برای تحریم اقتصادی ایران به بیل کلینتون – رئیس جمهوری وقت آمریکا – ارائه کرده و در کنگره نیز به تصویب رسید. این قانون شامل چهارده بخش است که به تحریم کشورمان در دستیابی به تکنولوژی های پیشرفته در صنایع نفت و ساخت سلاحهای متعارف می پردازد و مقرر داشته است که هر شرکتی به این نوع معاملات با ایران اقدام کند مشمول تحریمهایی از جانب آمریکا خواهد شد.3. تحریمهای بین المللی در موضوع هسته ای ایران: با طرح موضوع هسته ای ایرن در جامع بین المللی و ایستادگی دولت و ملت ایران در برابر زیاده خواهی های جهان استکبار، شورای امنیت سازمان ملل با صدور سه قطعنامه 1737، 1747 و 1803 به تحریمهای سنگین علیه کشورمان اقدام کرد. تحریم های آمریکا علیه کشورما هیچگاه پیان نپذیرفته و پس از برجام نیز در قالب های مختلف شاهد تحریم های مختلفی به بهانه های گوناگون علیه کشورمان می باشیم .و) فتنه مهدی هاشمی و آقای منتظری: بعد از دستگیری آقای مهدی هاشمی از اعضای بیت آقای منتظری و اعترافات وی مبنی بر توطئه ها و ترورهای انجام یافته و اعدام او، آقای منتظری در برابر نظام قرار گرفته و با نوشتن نامه هایی به امام خمینی و سایر دست اندرکاران و نهادهای امنیتی، مواضع نادرستی را علیه نظام مقدس جمهوری اسلامی گرفتند. این موضع گیریها در نهایت باعث شد تا حضرت امام او را از سمت قائم مقام رهبری عزل نموده و از دخالت در سیاست نهی کند.ز) آشوب و اغتشاشات : از جمله اقدامات فتنه انگیز پس از انقلاب راهبرد ایجاد شورش و ناامنی در کشور است که در مقاطعی از تاریخ انقلاب به مرحله اجرا در آمد. شورشهای منافقین [سازمان مجاهدین] و اعلام جنگ مسلحانه علیه نظام مقدس جمهوری اسلامی در اوایل دهه 60، شورش های خیابانی تیرماه 78 و شورش های خیابانی در پی نتایج انتخابات ریاست جمهوری 88 را می­توان از مهمترین آنها برشمرد.برای مطالعه بیشتر می توانید به کتاب چهل تدبیر مروری بر مقاطع بحرانی تاریخ جمهوری اسلامی نوشته آقای علی الفت پور که توسط انتشارات پرستا چاپ شده است، مراجعه کنید. .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه