سلام ببخشید من شب های قبل توی روضه و سخنرانی اشک می ریختم امشب هم دوست داشتم گریه کنم اما امشب هر چی به چشم هام فشار آوردم اشکم درنیامد می ترسم خدا از دستم ناراحت شده باشد؟‌ باید چه کار کنم؟

اشک چشم و گریه نشانه رقت قلب است ونمی توان گفت که اگر اشک چشم درنیامد حتما کاری کرده اید که خدا و یا امام حسین علیه السلام از شما ناراحت شده باشند ! خیر حتما چنین نیست. در روایت داریم که احوالات انسان گوناگون است و گاهی اقبال قلب دارد و گاهی ندارد یعنی ادبار دارد. لذا ممکن است اشکبار نبودن لحظه ای شما در اثر ادبار قلب باشد در این صورت خیلی جدی نیست. حساس بودن شما قابل تحسین است ولی صرف گریه نکردن دور شدن از خدا نیست چنانکه گریه کردن نزدیک شدن نیست! بله گریه کردن اگر برای خدا باشد می تواند ما را به خدا نزدیکترکند.همچنین اشک چشم هدف نیست؛ علامت ونشانه است! گریه نشانه محبت است ، عزاداری برای هر کدام از ائمه علیهم السلام ،از محبت وعشق به آن امام ،نشات می گیرد وهرچقدر معرفت به امام علیه السلام، بیشتر باشد عمق عزاداری بیشتر خواهد بود، گریه بر مصائب امام حسین علیه السلام وتحمل مصائب ایشان بر ما دشواری می کند لذا گریه می کنیم تا شاید کمی بیشتر بتوانیم تحمل کنیم! کسانی که اشک فراوانی در مجالس اهل بیت دارند ناگهان به این کیفیت نرسیده اند هیچ چیز ناگهان بدست نمی آید . انس با اهل بیت و معرفت اهل بیت و علاقه مندی و رابطه عاطفی با ایشان هم ناگهان بدست نمی آید و لازم است انسان سالها به مجالس اهل بیت برود و در شادی و غم آنها شریک شود تا به چنین جایگاهی برسد. «گریه بر امام حسین وائمه(ع)» در جایگاه یک عمل عبادی که در خوراجروثواب فراوانی است، همچون سایرعبادات، ارتباطی تنگاتنگ با«نیّت» افراد پیدا می‌کند، به طوری که اگر اوّلا،ً خالصانه و به قصد تقرّب الی‌الله انجام شود و ثانیاً، ‌با معرفت و شعور همراه باشد، در حدّ اعلای پذیرش قرار می‌گیرد و فرد را به سطح وسیعی از کمال می‌رساند.کسی به مادر نمی گوید ازغم فرزندت گریه کن، یا در دلتنگی به عزیزت ، اشک بریز، سوز وگداز محب ، تحمیلی نیست ،گریه تحمیلی خسته کننده است ، اما گریه از روی محبت وعشق ولذت، نشاط آور،حرکت بخش، وسازنده است وچون گریه تحمیلی شد واز روی محبت ویا معرفت نبود سراز انکار در می آورد ، درمورد عبادت ودعا ویا در مصائب امام حسین علیه السلام نیز همین طور است اگر معرفت آمد محبت واشک وگریه وتوسل و.... می آید ، به شما توصیه می کنیم که گریه را برخود تحمیل نکنید ، این حالت درشما بایستی علت یابی شود وممکن است معلول یکی ویا بعضی از عوامل زیر باشد :1- ممکن است ارتباط شما با خدا کم ویا بی رنگ شده باشد !اگر شخصی، نمازش را دراول وقت به جا نیاورد ویا از تاخیر نماز ناراحت نشود ، نشان دهنده کم توجهی به نماز وعبادت است وبرعکس نشان دهنده توجهش به امور دیگر است ! وهرچقدر توجه انسان به غیر خدا بیشتر شود ، مشغولیتهای او به مادیات بیشتر می شود ودرنتیجه لذتی از عبادت نمی برد . 2- ممکن است «گناه» برای شما عادی شده باشد! کسی که از گناه کردن حذر نکند ویا از گناه ناراحت نشود ویا بعد از گناه توبه نکند «قسی القلب» می شود ، گناه روی گناه کرده «قساوت قلب » می آورد اما بعضی از گناهانی که موجب قساوت قلب می شود :1- لقمه حرام :غذائی که انسان می‎خورد به منزلة بذری است که در زمین ریخته می‎شود و اگر حلال و پاکیزه باشد اثرش در قلب که به منزلة سلطان بدن است ظاهر خواهد شد و قلبی مملو از صفا خواهد داشت و از اعضاء و جوارحش جز خیر و نیکی تراوش نخواهد کرد، لکن اگر آن خوراک پلید و حرام باشد قلب را کدر و تیره خواهد نمود.مثلا :خوردن غذایی که مربوط به کسی است واو واقعا وبا رضایت قلبی تعارف می کند ، اشکالی ندارد ولی مهم این است که : این رضایت قلبی را چگونه احراز می کنید ؟ خود انسان ، می تواند حساب کند که این بنده خدا که معمولا با این غذا سیر نمی شد، حالا من از غذای او بخورم ! اگرواقعا هم تعارف بکند آیا آنقدر تمکن دارد که اگر سیر نشد غذای دیگری برای خودش تامین کند ؟ خلاصه اینکه بهتر است که تا می توانید از غذایی که احتمال می دهید چشم دیگری به آن است ؛ مصرف نکنید ، حتی اگر غذا هم مال خودتان بود ولی احساس کردید که کسی دیگر هم به این غذا مایل است ! خوب است که به او نیز بخورانید! آثار معنوی مال حلال: همانطور که گفته شد به طور حتم غذا، هم روی جسم اثر دارد و هم روح انسان را تحت تأثیر قرار می‎دهد و اسلام هر دو موضوع را مورد دقت و کنکاش قرار داده و در موارد زیادی انسان‎ها را امر می‎کند تا غذای طیب و حلال میل کنند و به عنوان نمونه خداوند فرموده است«ای مردم از آنچه در زمین حلال و پاکیزه است بخورید و پیرو برنامه‎های شیطان نشوید که البته به شما دشمن آشکاری است» و همچنین از خوردن مال حرام انسان را برحذر می‎دارد آنجا که می‎فرماید: «آنان که ربا می‎خورند بر نخیزند مگر مانند آن که به وسوسه و فریب شیطان، دیوانه و بی‎عقل شده و اینان به این علت در مال حرام غوطه‎ورند که می‎گویند فرقی میان معامله و ربا نیست، و حال آن که خداوند تجارت و داد و ستد را حلال و ربا را حرام کرده، هر کس پس از آن که پند و اندرز کتاب خدا به او برسد از این عمل حرام دست بردارد، خدا از گذشته او درگذرد و عاقبت کارش با خدا است، و کسانی که از این عمل زشت دست نکشند اهل جهنم‎اند و در آنجا همیشگی جاوید خواهد ماند.1ـ تأثیر مال حلال بر رشد معنوی انسانها قرآن مجید در سوره قصص وقتی داستان کودکی موسی (ع) را بیان می‎کند و می‎فرماید: «ما از قبل شیر همه زنان شیرده را بر او حرام کرده بودیم، خواهرش گفت: آیا می‎خواهید شما را به خاندانی راهنمایی کنم که سرپرست این کودک باشند؟ خانواده‎ای که خیرخواه این کودکند.این آیه کریمه گر چه به ظاهر می‎خواهد بفرماید ما شیر زنان شیرده را بر موسی (ع) حرام کردیم تا از این طریق او را به مادرش برگردانیم، ولی پیام باطنی دیگری هم دارد و آن این که جناب موسی (ع) اگر باید در آینده صاحب ید بیضا گردد و بساط فرعون و فراعنه را برچیند، و با خدای خود در کوه طور سخن بگوید، باید از سینة پاکی شیر خورده باشد، و از همان ابتدا لقمه حلال در دهانش گذاشته شود. 2ـ ایجاد نورانیت در قلب لقمه حلال در درون انسان نورانیت ایجاد می‎کند و بر اثر نورانیت قلب خود به دنبال کارهای خیر می‎رود و همین باعث سعادت و خوشبختی او در دنیا و آخرت می‎گردد. در این خصوص پیامبر اکرم (ص) فرمودند: «هر کس از دست رنج خود و مال حلال بخورد خداوند درهای بهشت را به رویش می‎گشاید تا از هر دری که می‎خواهد وارد شود و در شمار پیامبران خواهد بود و اجر و مزد ایشان را خواهد گرفت.3ـ استغفار ملائکه کسانی که مال حلال می‎خورند مشمول استغفار ملائکه آسمانی قرار می‎گیرند پیامبر اکرم (ص) فرمودند: « کسی که طعام حلالی بخورد ملکی بالای سرش ایستاده وبرایش استغفار می‎کند تا از خوردن طعام فارغ شود».اما اثرات لقمه حرام: 1ـ حرام خواری برکت را از بین می‎برد. 2- لقمه حرام علاوه بر این که بر قلب انسان تاثیر منفی دارد اولاً نمی‎گذارد انسان با خدای خود راز و نیاز کند و اگر هم موفق شد مورد قبول الهی قرار نمی‎گیرد. چنان که پیامبر اکرم (ص) فرمودند: «عبادت کردن باحرام‎خواری مانند بنا کردن ساختمان روی شن‎زار است»یعنی چنان چه بناء بدون شالوده محکم خراب می‎شود و بنا کننده از آن بی‎بهره است عبادت کسی که از حرام پرهیز نمی‎کند نیز برایش فایده‎ای ندارد. 3- دعای فرد حرام‎خوار مستجاب نمی‎شود . یکی از علتهای مهم قبول نشدن دعاها لقمه حرام است، همانطور که پیامبر اکرم (ص) فرمودند: «کسی که یک لقمه حرام بخورد تا چهل شبانه روز نمازش قبول نمی‎شود و تا چهل روز دعایش مستجاب نمی‎گردد.»4- یکی از آثار مهم لقمه حرام، قساوت قلب و سیاهی دل است. پند و اندرز در او اثر نمی‎کند، سخت‎ترین مناظر رقت‎بار او را متأثر نمی‎کند. در تاریخ عاشورا می‎خوانیم که امام حسین (ع) به لشکر عمر سعد فرمودند: «شکمهایتان از حرام پر شده و بر دلهایتان مهر خورده دیگر حق را نمی‎پذیرید و به آن گوش نمی‎دهید»و این نکته تاریخی گویای آن است که؛ لقمه حرام قلب را تیره و تار می‎کند. آنگاه از پذیرفتن حق و تسلیم در برابر آن خودداری می‎کند و هیچ اندرزی در او تاثیر ندارد و از هیچ جنایتی روی گردان نیست. 5- یکی از عوامل مهم در وقوع جرم‎ها و گناهان لقمه حرام است که نورانیت دل را از بین می‎برد و انسان را بر انجام جرایم جری می‎سازد، و اگر در جامعه ناهنجاریهای اجتماعی، و لنگاری و معصیت خدا را می‎بینیم شاید ریشه‎اش در لقمه‎هایی است که از راه غیر مشروع، عده‎ای خورده‎اند. دنباله عوامل قساوت قلب :2- دوستی شهوات: کسی که دلش با دوستی شهوات دنیایی باشد قلب او از یاد خدا محجوب می گردد. 23- کثرت کلام و زیاد سخن گفتن به غیر ذکر خدا قساوت قلب می آورد.4- آرزوهای بلند دنیایی: خداوند به حضرت موسی فرمود:ای موسی! آرزویت را در دنیا دراز مکن که قلبت سخت وانعطاف ناپذیر می شود3 5- رفت و آمد با دوستانی که اهل بی بند و باری و حرام باشند.6- پیامبر فرمود: چهار چیز قلب را می میراند: 1- گناه بر روی گناه افزودن 2- هم سخن شدن زیاد با زنان 3- بگو مگو کردن با احمق – تو می گویی و او می گوید و هرگز به راه نمی آید – 4- همنشینی با مردگان. عرض شد یا رسول الله منظور از مردگان چیست؟ فرمود: هر توانگر خوش گذران. 4 هم چنین از امیر مؤمنان روایت شده: اشک ها خشک نمی شوند مگر به سبب سختی دلها و دلها سخت و سنگین نمی شوند مگر به سبب فزونی گناه 57- خندیدن زیاد8- شنیدن لهو و لعب، چه در قالب موسیقی مناسب مجالس لهو و لعب و چه در قالب حرف های پراکنده دوستان( البته باید توجه داشته باشیم که مراد از حرف های پراکنده، حرف هایی است که ثمره مفید دنیایی و اخروی نداشته و باعث غفلت انسان نیز می شود. این طور نیست که شاد بودن، موجب قساوت قلب شود. البته شادی باید هدایت شده باشد.)9- دنبال شکار رفتن برای تفریح و گرفتن جان موجودات زنده و پر از لطافت خداوند آن هم نه سر اجبار که برای تفریح این واقعا سنگ دلی است.10- امام صادق علیه السلام: خداوند متعال به موسی(علیه السلام) وحی فرستاد که ای موسی از فزونی اموال خوشحال مباش، و یاد مرا در هیچ حال ترک مکن چرا که فزونی مال غالبا موجب فراموش کردن گناهان است و ترک یاد من قلب را سخت می کند. 611- خداوند به حضرت موسی فرمود: ای موسی! آرزویت را در دنیا دراز مکن که قلبت سخت و انعطاف ناپذیر می شودپی نوشت ها : 1- میزان الحکمة، ح169952- میزان الحکمة، ح169853- میزان الحکمة، ح170004- میزان الحکمة، ح170235- . بحارالانوار، ج 7، ص 556- . بحارالانوار، ج 7، ص 55منابع برای مطالعه بیشتر: 1- گناه و ناهنجاری، عوامل و زمینه‎های آن، تالیف سید مجتبی حسنی. 2- گناه شناسی، نوشته محسن قرائتی. .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه