ازدواج‌هاي متعدد بعضي از معصومين ـ عليهم السلام ـ به چه دليل بوده است؟

در پاسخ به اين سوال لازم است اين نكته يادآوري شود كه: در اسلام، داشتن چهار زن دايم جايز است بنابراين همة‌ افراد مي‌توانند با توجه به امكانات خود و شرايط شرعی، تا چهار زن به طور هم‌زمان داشته باشند. امامان معصوم ـ عليهم السلام ـ با توجه به اين حكم شرعي اسلام، حق داشتند كه به طور هم‌زمان تا چهار زن دايم داشته باشند با اين وجود ازدواج‌هاي متعدد معصومين ـ عليهم السلام ـ حتّي در همين گستره‌اي كه شرع اجازه داده است، هيچ‌گاه از روي هوس نبوده و به خاطر برخي مصلحت‌هايي كه به آنها اشاره مي‌شود، به ازدواج دوّم و... اقدام مي‌نمودند. برخي از دلايل عمدة ازدواج‌هاي متعدد برخي معصومين ـ عليهم السلام ـ عبارتند از: 1. ايجاد رابطة خويشاوندي با قبايل مختلف و گسترش اسلام در آغاز كه پيامبر ـ صلي اللّه عليه و آله ـ دعوت به اسلام را شروع نمود، تنها بود و تا مدت‌ها جز عده‌اي محدودي به او ايمان نياوردند، او بر ضد تمامي باورها و عقايد خرافي عصر و محيط خود قيام كرد. طبيعي است كه اقوام و قبايل بر عليه او بسيج شوند و دعوت او را نپذيرند، يكي از شيوه‌ها و راه‌هاي توسعه و گسترش اسلام و درهم شكستن اتحاد نامقدس دشمنان اين بود كه پيامبر اسلام با قبايل مختلف رابطه و خويشاوندي برقرار كند زيرا محكم‌ترين رابطه در ميان عرب، رابطة خويشاوندي محسوب مي‌شد و داماد قبيله را همواره از خود مي‌دانستند و دفاع از او را لازم و تنها گذاشتن او را گناه مي‌شمردند، پيامبر اسلام با هوشمندي هرچه تمام از اين روش و تاكتيك استفاده نمود تا با قبايل مختلف رابطة خويشاوندي برقرار نموده در توسعه و گسترش اسلام از آن بهره گيرد. 2. الگودهي براي ديگران معصومين ـ عليهم السلام ـ براي ديگر مسلمانان الگو بودند. يكي از اهداف آنها در ازدواج‌هاي مكرّر بيان احكام اسلامي، و نهادينه كردن فرهنگ ازدواج در جامعه بود. در عصر معصومين ـ عليهم السلام ـ ، جامعة‌ عرب به مفاسد و انحرافات اجتماعي و اخلاقي آلوده بودند، امامان ـ عليهم السلام ـ با ازدواج‌هاي متعدد و مكرّر الگوي عملي براي آنها بودند تا از انحرافات و مفاسد اخلاقي دست بردارند و از طريق ازدواج، نياز خود را ارضا نمايند. و البته در ازدواج‌هاي معصومين ـ عليهم السلام ـ نكات بسيار قابل توجهي به نظر مي‌رسد كه همه جنبة الگويي دارند، برگذاري ازدواج‌هاي ساده و آسان و ازدواج با زنان بيوه از آن جمله مي‌باشد. 3. حفظ شخصيت زنان و تربيت آنها در عصر معصومين ـ عليهم السلام ـ در جنگ‌ها عده‌اي از زنان اسير مي‌شدند و برده مي‌شدند و يا با كشته شدن شوهران‌شان بي‌سرپرست مي‌شدند و در چنين شرايطي شخصيت اجتماعي آنها به شدت مورد تهديد واقع مي‌شد، امامان ـ عليهم السلام ـ براي حفظ شخصيت آن بانوان و يا آزاد شدن اسيران و بردگان، با آنها ازدواج مي‌كردند و آنها را تربيت نموده سپس آزاد مي‌نمودند به عنوان نمونه به يك مورد اشاره مي‌كنم كه ازدواج مجدد فقط براي حفظ شخصيت و آبروي خانمي كه امام با آن ازدواج نمود، بوده است. در تاريخ آمده است كه: عبدالله ابن عامر (بر اثر دسيسة معاويه براي اين‌كه همسر او با يزيد ازدواج كند). همسرش ام‌خالد را طلاق داد، امام حسن ـ عليه السلام ـ وقتي از جريان مطلع شد و آبروي آن خانم را مورد خطر ديد، قبل از آنكه معاويه اقدام كند، با امّ‌خالد ازدواج كرد، و به اين وسيله شخصيت و آبروي او را از دسترس هوسبازان مصون نگه داشت. بنابراين با نگاهي به شرايط تاريخي و اجتماعي دوران معصومين ـ عليهم السلام ـ و نيز ماهيت ازدواج‌هاي آنان، به اين نتيجه مي‌رسيم كه ازدواج‌هاي مكرّر و مجدد آنان هيچ‌گاه از روي هوس و بدون دليل نبوده بلكه در طريق تبليغ و گسترش اسلام صورت گرفته و كاملاً جنبة تربيتي و الگويي داشته است. .

مرجع:

ایجاد شده در 1400/10/19

لینک کوتاه