چرا زمانی که هانی در عمارت کوفه توسط عبیدالله بن زیاد دستگیر شده بود و قاضی شریح آمد مگر قرار نبود که یک نفر هم از عشیره هانی برای کنترل حال و اوضاع هانی به داخل قصر برود ؟ چگونه بود که قوم هانی که با شمشیر به سوی قصر رفته بودند به این زودی از معرکه بیرون رفتند و دیگر پیگیر حال هانی نشدند ؟

دستگیری هانی و قیام مسلمارتباط مسلم با شیعیان مخفیانه بود، اما عبیدالله بن زیاد با گماردن جاسوسی به نام معقل که خود را از طرفداران مسلم بن عقیل و علاقه‌مند به دیدار او نشان می‌داد از مخفیگاه مسلم، آگاه شد.( بلاذری، انساب الاشراف، ج۲، ص ۷۹-۸۰) بعد از اینکه عبیدالله بن زیاد از مخفی‌گاه مسلم آگاه شد، هانی بن عروة را به قصر فراخواند و از او خواست مسلم را به وی تحویل دهد. چون هانی زیر بار چنین کاری نرفت بازداشت شد. هنگامی که خبر دستگیری هانی به مسلم رسید، مسلم از پیروان خود خواست قیام کنند، بنابر روایات منابع تاریخی حدود ۴۰۰۰ نفر با شعار یا منصور امت فراهم شدند.( بلاذری، انساب الاشراف، ج۲، ص۸۰؛ طبری، ج۵، ص ۳۶۸-۳۷۱) در نیرو‌هایی که مسلم فراهم آورده بود، عبدالرحمن بن کریز فرمانده کندیان، مسلم بن عوسجه فرمانده مذحجیان، ابی ثمامه صیداوی فرمانده تمیم و همدان و عباس بن جعده بن هبیره فرمانده قریش و انصار بودند.( دینوری، اخبارالطوال، ص ۲۳۹-۲۴۰) قیام کنندگان به سوی قصر حکومت راه افتادند و آن را محاصره کردند، داخل قصر تنها ۵۰ تن از محافظان عبیدالله و نزدیکان وی حضور داشتند.( ابن سعد، طبقه خامسه، ج۱، ص ۴۶۱؛ بلاذری، انساب الاشراف، ج۲، ص۸۰)در این هنگام عبیدالله بن زیاد از بعضی از بزرگان کوفه که کنارش بودند مانند محمد بن اشعث، کثیر بن شهاب حارثی، شبث بن ربعی، قعقاع بن شور، حجار بن ابجر و شمر بن ذی الجوشن خواست که به میان جمعیت روند و با دادن وعده و وعید و ترساندن مردم از رسیدن سپاه شام، آنان را از یاری مسلم و امام حسین(ع)، بازدارند.( بلاذری، ج۲، ص ۸۰-۸۱؛ طبری، ج۵، ص ۳۶۸-۳۷۰)این حیله کارگر شد. روایات تاریخی از ترس مردم در پی تبلیغات همراهان عبیدالله و سرعت پراکنده شدن آنان از اطراف مسلم حکایت دارند، تا جایی که شب‌هنگام مسلم تنها ماند و جایی برای خفتن نداشت.( طبری، تاریخ،ج۵، ص۳۶۹-۳۷۱) .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه