انگیزه ی خود سازی وقتی دانستیم امام زمان علیه السلام از تمام حالات و حوادث آگاه است و به موهبت الهی همه چیز را می داند، از گذشته و آینده با خبر است، حتی خطورات ذهنی و امور قلبی را می فهمد و از اسرار نهفته در دلها و رازهای پنهان در باطن ها مطلع می باشد، خود این باور و اعتقاد، انگیزه ی موثری برای خودسازی و تزکیه است تا از گناهان فاصله بگیریم و به نیکی ها بگرویم. زیرا مسلما افکار ناپسند و رفتار زشت، او را می آزارد و قلب مطهرش را مکدر می سازد، چنانکه کارهای نیک و نیات پاک، وی را خرسند می گرداند.

انگیزه ی خود سازی وقتی دانستیم امام زمان علیه السلام از تمام حالات و حوادث آگاه است و به موهبت الهی همه چیز را می داند، از گذشته و آینده با خبر است، حتی خطورات ذهنی و امور قلبی را می فهمد و از اسرار نهفته در دلها و رازهای پنهان در باطن ها مطلع می باشد، خود این باور و اعتقاد، انگیزه ی موثری برای خودسازی و تزکیه است تا از گناهان فاصله بگیریم و به نیکی ها بگرویم. زیرا مسلما افکار ناپسند و رفتار زشت، او را می آزارد و قلب مطهرش را مکدر می سازد، چنانکه کارهای نیک و نیات پاک، وی را خرسند می گرداند. بنابراین انسان معتقد به اهل بیت و شخص باورمند به حضرت صاحب الزمان هرگز اندیشه ی خیانت و فکر معصیت در سر نمی پروراند و در پی هوی و هوس، دامن به گناه نمی آلاید. چون از یک طرف می داند اعمال و افکار او به ائمه علیهم السلام عرضه می شوند و امام زمانش، از کارهای ظاهری و انگیزه های درونی وی اطلاع دارند، از سوی دیگر یقین دارد زشت کاری ها و پلیدی ها، موجب رنجش خاطر و آزردگی مولایش می باشند. بدین خاطر می کوشد که هیچگاه مرتکب گناه نشود و گرد شهوات ناروا نگردد. خداوند در آیه ی 105 سوره ی توبه فرموده است: «و قل اعملوا فسیری الله عملکم و رسوله و المومنون» یعنی (ای پیامبر، به مردم) بگو: عمل کنید، بزودی خدا و پیامبرش و مومنان، کردار شما را می نگرند. بر اساس مطالبی که از اهل بیت پیرامون این وحی قرآنی بیان شده، «مومنان» که همردیف خدا و رسولش قرار گرفته و ناظر اعمال مردم اند، امامان معصوم و جانشینان راستین پیامبر می باشند. در تفسیر برهان، بعد از این آیه، از حضرت صادق علیه السلام گزارش گردیده که درباره ی کلمه ی «مومنون» فرمودند: «هم الائمة». ایشان (که نظاره گر اعمال مردمان هستند و در قرآن، کنار خدا و پیامبر قرار گرفته، کردار و رفتار همگان را می بینند) امامان معصوم علیهم السلام می باشند. عبدالله بن ابان که نزد حضرت رضا علیه السلام، موقعیتی داشت، گوید: به امام عرضه داشتم: برای من و خاندانم در پیشگاه الهی دعا کنید. حضرت فرمودند: مگر من دعا نمی کنم؟ سوگند به خدا کارهای شما در هر بامداد و شامگاه بر من عرضه می شود. عبدالله گوید: من این مطلب را بزرگ شمردم (و پذیرش این حقیقت که هر صبح و شب، تمام اعمال، بر امام ارائه گردد، برایم گران آمد. آنگاه به خاطر آنکه این واقعیت را از قرآن بیابم و در پذیرش آن نلغزم) به من فرمودند: مگر تو کتاب خدا را نمی خوانی؟! آنجا که فرموده است: (ای پیامبر به مردم) بگو: عمل کنید، بزودی خدا و پیامبرش و مومنان کردار شما را می بینند. سپس حضرت رضا علیه السلام فرمودند: به خدا قسم آن مومن، علی بن ابی طالب علیه السلام است. از بیان هشتمین جانشین رسول خدا استفاده می شود «مومنان» در این آیه، امامان معصوم اند که یکی از آنها امیر مومنان و دیگری حضرت رضا علیهماالسلام می باشند. این بزرگواران شاهد اعمال مردم بوده و تمام کارهای افراد، از ریز و درشت، زشت و زیبا، پنهان و آشکار، همه بر آنان عرضه می گردد. بنابراین امام زمان حضرت حجة بن الحسن علیه السلام، از تمام نیات و رفتار ما آگاهند و خوبی ها و بدی هایمان به ایشان ارائه می گردد. بدیهی است هیچ انسان متعهد و باورمندی برخود نمی پسندد که در گزارش اعمالش به امام زمانش، زشتی و پلیدی باشد و از اینکه در حضور حجت خدا و زیر نگاه ولی عصرش، دست به آلودگی بزند و مرتکب گناه شود، شرم می کند. خصوصا اگر متوجه باشد که زشت کاری ها، قلب مولایش را می آزارد و باعث اذیت پیامبر و ناراحتی ائمه علیهم السلام می گردد. چنانکه در همان مدرک از سماعه روایت شده که گفت: حضرت صادق علیه السلام می فرمودند: چرا شما پیامبر را ناخرسند و اندوهناک می سازید؟! مردی عرضه داشت: چگونه ما رسول خدا را می آزاریم و ناراحت می نمائیم؟! امام علیه السلام فرمودند: آیا نمی دانید که کارهای شما بر آن حضرت عرضه می شود و وقتی در پرونده ی اعمالتان، گناه و نافرمانی خدا را مشاهده کند، افسرده و آزرده خاطر می گردد. پس مراقب باشید به پیامبر بدی روا ندارید و او را ناراحت نسازید، بکله (با اعمال خوب و رفتار نیکتان) خرسند و شادمانش نمایید. ابوبصیر گوید: از حضرت صادق علیه السلام درباره ی این آیه توضیح خواستم و پرسیدم: مومنان (که در این گفتار آسمانی، همردیف خدا و پیامبر، ناظر اعمال مردم اند) چه کسانی می باشند؟ امام فرمودند: «من عسی ان یکون غیر صاحبکم» چه فردی ممکن است باشد، غیر از صاحب شما؟ یعنی امام و صاحب امر شما، همان مومنی است که در وحی الهی، نظاره گر کارهایتان معرفی شده است. نتیجه آنکه امروز تمام اندیشه و کردار ما، زیر چشم صاحب و مولایمان حضرت بقیة الله علیه السلام است، زشتی هایمان او را آزرده خاطر می سازد، که ناخرسندی او، ناخشنودی پروردگار می باشد، و نیکی هایمان وی را مسرور و خرم دل می گرداند، که مسرت او رضایت رحمان بوده لطف ربوبی و پاداش الهی را به ارمغان می آورد. اکنون چند نمونه از مواردی که ائمه علیهم السلام اخبار غیبی و اعمال پنهانی و رازهای نهانی مردم را خبر داده اند خاطرنشان می شود. .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه