فردي كه مي‌خواهد براي اوّلين بار در زمينه ي تفسير قرآن کریم مطالعه نمايد از چه نقطه‌اي بايد آغاز كند و چه كتاب‌ها و روش‌هايي را پيشنهاد مي‌كنيد؟

قرآن کریم كتاب هدايت بشر از ظلمات به سوي نور و شفاء قلوب مؤمنان است و ارتباط با اين كتاب الهي به صورت تلاوت، تفسير، تفكّر، تدبّر و ... زمينه‌ساز عمل به دستورات آن مي‌باشد، مطالعه در زمينه تفسير قرآن کریم حداقل به دو صورت امكان‌پذير است: الف: مطالعه ي تخصصي؛ ب) آشنايي با معارف قرآن. الف) مطالعه ي تخصصي براي مطالعه ي تخصصي در زمينه ي قرآن كريم و تفسير، انسان نياز به يادگيري علومي است كه در كتاب هاي روش‌هاي تفسيري و علوم قرآني ذكر شده است. برخي از گونه هاي ان عبارنتد از: 1. ادبيات عرب شامل صرف، نحو، بلاغت و علم لغت. 2. علوم قرآني مانند اسباب نزول، محكم و متشابه، ناسخ و منسوخ، وجوه اعجاز قرآن کریم، مكي و مدني و علم قرائت. 3. علم كلام؛ 4. علم فقه؛ 5. علم اصول؛ 6. علم رجال و درايه؛ 7. علوم تجربي؛ 8. علوم انساني؛ 9. علم الموهبه [طهارت روحي مفسر]. علاوه بر اين، از منابع تاريخي، روايي و عقل برهاني، نيز بايد بهره برد. علل نيازمندي به اين علوم و استفاده از اين منابع در كتب روش‌هاي تفسيري و علوم قرآني بحث شده است. بديهي است براي مطالعه ي تخصّصي، بايد به مراكز تخصصي و آموزشي تفسير قرآن کریم را تحصيل كرد. جوينده مي تواند به مركز آموزشي تخصبصي تفسير و علوم قرآني حوزه ي علميّه ي قم و ديگر مراكز تخصّصي و پژوهشي دانشگاهي و حوزوي همانند رشته ي علوم و قرآن در دانشگاه مراجعه كند. ب: آشنايي با معارف قرآن کریم مطالعه ي تفسير قرآن کریم با اين ديدگاه بدين صورت پيشنهاد مي‌شود: 1. تلاوت زياد قرآن به صورت ترتيل، همراه با تدبّر. 2. مطالعه ي كتب لغت قرآني از قبيل قاموس قرآن، اثراستاد قرشي و التحقيق في كلمات القرآن الكريم، اثر استاد حسن مصطفوي. 3. مطالعه ي كتب مربوط به تجزيه، تركيب و بلاغت قرآن مانند: «الجدول في اعراب القرآن و صرفه و بيانه»، اثر استاد محمود صافي و كتاب «اعراب القرآن» اثر استاد محيي الدين الدرويش. لازم به ذكر است، مطالعه ي ادبيات عرب در حد نياز به جويندگان علم قرآني توصيّه مي‌شود و نبايد انسان را از هدايت‌هاي قرآني دور كند. 4. از كتب معجم الفاظ قرآن، مانند المعجم المفهرس اثر استاد محمد عبدالفؤاد باقي، بايد استفاده نمود. 5. مطالعه ي كتب تفسيري فارسي: الف: كتب تفسير ترتيبي مانند تفسير نمونه، اثر آيت الله مكارم شيرازي؛ تفسير نور: اثراستاد قرائتي؛ تفسير راهنما: اثراستاد هاشمي رفسنجاني؛ تفسير الميزان: اثر علامه طباطبايي، مترجم: آقاي موسوي همداني؛ تفسير تسنيم: اثر استاد جوادي آملي. ب: كتب تفسير موضوعي از قبيل: پيام قرآن، آيت الله مكارم شيرازي و همكاران؛ منشور جاويد قرآن، آيت الله سبحاني؛ تفسير موضوعي قرآن کريم، آيت الله جوادي آملي. 6. يادداشت و فيش‌برداري از مطالعات انجام شده. 7. ارايه اين مطالب براي استفاده ديگران در كلاس‌هاي قرآن و سخنراني. .

مرجع:

ایجاد شده در 1400/10/19

لینک کوتاه