نقش مقام معظم رهبری در مبارزه با انتساب خشونت و خرافه گرایی به مسلمانان به ویژه شیعیان چیست؟

این تعبیر خشونت و متهم نمودن اسلام به خشونت رویه تبلیغاتی منفی است که غرب علیه اسلام علی الخصوص شیعه در پیش گرفته است ، که متاسفانه افرادی که شناختی از اسلام واقعی ندارند و یا اطلاع ناقص دارند دست خوش این تبلیغات قرار گرفته و بعضا همان شیوه غرب را هم ادامه می دهند . اما واقعا خشونت چیست ؟ در کوتاه سخن به نظر می رسد خشونت فردی منظور نبوده ، بلکه مراد خشونت دستگاه حاکمه است . خشونت سیاسی ، و یا خشونت از نوع مدنی ویا بالاترخشونت در دستگاه حاکمه و ساختار آن . بهتر است ، این گونه تحریر بحث شود ، خشونت ارزش است و یا ضد ارزش است ؟ اگر به طور مطلق بگوئید که ضد ارزش است ، در آغاز دلپذیر و مطبوع به نظر می رسد . . اما سوال آیا برقراری نظم و امنیت در جامعه ، ایجاد و اعمال مقررات بدون قدرت و اقتدار امکان پذیر است ؟ وقتی نظم و امنیت در جامعه اعمال می گردد که با ضمانت اجرایی و پشتوانه نیرومند همگام باشد و اصولا نفی خشونت , زمینه خشونت و پرخاشگری را بهمراه خواهد داشت . لذابهتر است بگوئیم خشونت واژه ای است که نه ارزش است و نه ضد ارزش بلکه امری نسبی بوده و تابع شرایط خواهد بود . از منظری دقیق تر باید این گونه سوال شود ، اسلام چگونه نگاهی به انسان دارد ؟ و چه ارزشی برای انسان قائل است ؟ می بینیم اسلام ، برای انسان ، کرامت و اعتلای معنوی برای او می خواهد ، او را فهیم ترین موجود که بار امانت عهد الهی را می پذیرد و می خواهد هدایت گر بوده و در مسیرتکامل الهی گام بردارد و تنها موجود شایسته ادارک الطاف الهی است . نگاه اسلام به انسان کاملا مثبت است ، نکته این جاست اگر این انسان در جامعه با سایر موجودات هم سنخ خود دچار مشکل و تضاد منافع و تداخل مقاصد شد ؟ چه باید کرد ؟ برای برون رفت از این گونه مواقع اسلام پیشاپیش قوانین و مقرراتی را وضع و التزام به آن را لازمه ثبات در جامعه می داند . آیا ایراد به قانون است و یا افراد جامعه که راه را به بیراه رفته ، قانون الهی را کنار گذاشته و در پی موارد تنش زا هستند ؟ . فکر نمی شود کسی خرده بر مقررات بگیرد و یا نسبت به شدت و حدت آن انتقاد داشته باشد . برای نمونه ، وقتی سیره عملی پیامبر اسلام در جنگ ها و پیکاررا می بینیم ، بخشش و بازگرداند اسیران ) در حنین ( ، عفو عمومی و اعلام رحمت ) فتح مکه ( نبستن آب و یا مسموم نکردن آب ) بدر و خیبر ( نهی از کشتن زنان ، ممانعت از مثله مثله کردن ، جلوگیری از آتش زدن مزارع و بالاخره ممانعت از عبور زنان اسیر ، از کنار اجساد کشته گان شان در جنگ و . . . شما در هیچ کجای تاریخ سراغ ندارید که پیامبر اسلام و یا اهل بیت آغازگر جنگ باشند . لذا بدیهی و طبیعی است مقام معظم رهبری به عنوان رهبر جامعه اسلام و جهان تشیع نسبت به این انتسابات به شیعیان کاملا موضع مشخص داشته و این گونه موضع گیری علیه شیعه را کاملا نفی و با موضع گیریها ، بیانات و رهنمودها ، نظارت و تذکر و . . . با این اتهام مقابله نمایند . معظم له بیان می دارند : » خشونت یعنى چه ؟ خشونت ، یعنى کشتن ، کتک زدن ، زندانى کردن ، بداخلاقى کردن ، تندى کردن . خشونت ، یک امر واضح و یک معناى بدیهى است . الان چند ماه است که در بعضى از مطبوعاتِ ما دائم دنبال مى‌شود که خشونت خوب است یا بد است یا فلان کس طرفدار خشونت است ، فلان کس مخالف خشونت است یا اسلام خشونت را قبول دارد ، یا قبول ندارد ! آیا این مسأله این‌قدر مهم و مشکل است ؟ ! یا نه پشت سر این قضیه ، نیّتهاى دیگرى است ؟ ! اسلام درباره‌ى مسأله‌ى خشونت نظر روشن و واضحى دارد . اسلام استفاده‌ى از خشونت را اصل قرار نداده اما در مواردى که خشونت قانونى باشد ، آن را نفى هم نکرده است . ما دوگونه خشونت داریم : یک خشونت قانونى است یعنى قانون خشونتى را اعمال مى‌کند مى‌نویسد که اگر فلان کس این کار را کرد ، او را به زندان ببرند . این خشونت است ، اما این خشونت بد نیست . این خشونت در برابر تجاوز به حقوق انسانهاست . این خشونت در مقابل آدمِ بى‌قانون است . این خشونت در مقابل متجاوز است . اگر در مقابل متجاوز خشونت اعمال نشود ، تجاوز در جامعه زیاد خواهد شد . این‌جا خشونت لازم است . یک خشونت هم خشونت غیر قانونى است . مثلاً یک نفر بیجا ، خودسر ، خودرأى ، بر طبق میل خود ، برخلاف قانون و بر خلاف دستور ، نسبت به کسى اعمال خشونت مى‌کند یک سیلى به گوش کسى مى‌زند . آیا این خوب است یا بد است ؟ معلوم است که این بد است . در این شکّى نیست . « ) بیانات مقام معظم رهبرى‌در خطبه‌هاى نماز جمعه تهران ? ? ? ? / ? ? / ? ( و یا در پیام حج سال 1381 نسبت به اعمال خشونت استکبار نسبت به جهان اسلام و بیداری مسلمین نسبت به این اعمال بیان می دارند : کشورهای اسلامی در یک قرن اخیر ضایعات جبران ناپذیری را تحمّل کرده اند . موج استعمار و کشورگشائی غربیان ، بیشترین آسیب را به ملت های مسلمان زد که ثروت ها و منابع مادی‌شان ، آنان را آماج تهاجم های همه جانبه دول استعمارگر ساخته بود . حاصل این دست اندازیها برای مسلمانان ، اسارت سیاسی و اقتصادی و عقب افتادگی علمی و مادی بود ، و برای استعمارگران ، بهره مندیاز منابع مادی و انسانی مسلمین و افزودن بر ثروت و قدرت خود از راه غصب و ظلم و جنگ افروزی و خشونت . پس از گذشت سال های متمادی ملت های مسلمان به خود آمدند و نهضت بیداری مسلمانان و پرچم های حق‌طلبی و آزادیخواهی در سراسر جهان اسلام ، افق های نوید بخشی را در برابر آنان گشود و در نهایت ، پیروزی اسلام در ایران و برپا شدن نظام جمهوری اسلامی ، آغاز دوران نوینی را برای جهان اسلام اعلام کرد . که نمونه بارز آن را معظم له در فلسطین گوشزد نموده و اعلان می دارند که : تقریباً پنجاه سال است که صهیونیستها در اوایل کار در بخشهایى از سرزمین فلسطین و بعد در همه‌ى این سرزمین ، با یک نژادپرستى خشونت‌بار که دیگر وحشیانه‌تر از آن متصور نیست - حکومت مى‌کنند . جوانان فلسطینى را با بدترین شکنجه‌ها در زندانها شکنجه کردن ، حتّى آن‌طورى که نقل شد ، در مواردى خون آنها را گرفتن - که در طول این سالها گفته شد و از این صهیونیستهاى دژخیم هیچ بعید نیست - به وجود آوردن مناظرى مثل شکستن دست یک پسربچه جلوى چشم همه ، که به وسیله‌ى مأموران انجام گرفت و اتفاقاً تلویزیون آن را نشان داد و دنیا را به ضجه آورد ، کارهاى معمولى آنهاست ! در این مدت تقریباً پنجاه سال ، از این قبیل حوادث مکرر اتفاق افتاده است . آیا اینها نژادپرستند یا نه ؟ آیا نژادپرستى از این خشن‌تر و خباثت‌آلوده‌تر ممکن است ؟ اگر اینها نژادپرست نیستند ، پس چه کسى نژادپرست است ؟ ! آن وقت رئیس جمهور امریکا ( 1 ) به سازمان ملل مى‌رود - به اصطلاح خانه‌ى ملتها آن‌جایى که باید از حق ملتها دفاع بکند - مثل یک قلدر مى‌ایستد و علیه ملت فلسطین حرف مى‌زند و براى این نژادپرستهاى دژخیم ، شفاعت و وساطت مى‌کند ! ( سخنرانی در جمع رزمندگان ، بسیجیان و گروهی از خانواده‌های شهدا و جانبازان در هفته‌ی دفاع مقدس) آنچه که امروز در سرزمینهای فلسطینی‌نشینِ کشور فلسطین جریان دارد ، یک فاجعه انسانی کم‌نظیر است . در طول تاریخ فلسطین هم ما شبیه این را با این شدّت ، با این خشونت و با این قساوت سراغ نداریم . جنایاتی که در فلسطین اتّفاق می‌افتد ، حقیقتاً تکان‌دهنده است . دولت جعلی صهیونیست با امکانات نظامی ، با تانک ، با سرباز - شنیده‌ام حدود سی هزار نیرو و صدها تانک وارد کرده است ! - وارد شهرها و خیابانها می‌شوند و فاجعه‌آفرینی می‌کنند . شهرهای » رام‌الله « ، » نابلس « ، » غزّه « ، » خان‌یونس « ، » بیت‌اللّحم « ، » رفح « و دیگر مناطق فلسطینی‌نشین ، همه دچار این مصیبتند . کاری می‌کنند که شبیه این کار را ما در دوره‌های نزدیک به خودمان با این شدّت و خشونت در هیچ‌جا سراغ نداریم ! خانه‌ها را ویران می‌کنند ، با تانک و بولدوزر به جان خانه‌های محقّر فلسطینیها می‌افتند - چه در این شهرها و چه در اردوگاهها - خانواده‌ها را آواره می‌کنند . مرد و زنی را که دم تیغشان بیاید ، می‌کشند و هیچ ملاحظه نمی‌کنند بیانات رهبر معظم انقلاب اسلامى‌در خطبه‌هاى نماز جمعه تهران ) و یا در مورد ترور که از بارزترین مصادیق خشونت است » مروز متأسفانه سررشته‌ى ترورها و عملیات خشونت‌آمیزِ غیر انسانى در بسیارى از نقاط این منطقه ، در دست سرویسهاى امنیتى مستکبرین است . اشغالگران عراق در بسیارى از عملیات تروریستى که جان مردم بى‌گناه را هدف قرار میدهد ، متهم درجه‌ى اولند . آن کسانى که دم از مقابله‌ى با تروریسم میزنند ، کورترین و سیاه‌ترین شیوه‌هاى تروریستى را اداره و هدایت میکنند . نظام جمهورى اسلامى که از جمله‌ى اصلى‌ترین هدفهاى این توطئه‌ى خیانت‌آمیز است ، باید هشیار باشد و هشیار است . ملت ما هشیارند نیروهاى مسلح ما ، مسئولان جمهورى اسلامى احساس سنگینىِ این مسئولیت بزرگ را میکنند آمادگى دارند و باید آمادگى داشته باشند . « ) مراسم مشترک نیروهاى مسلح استان کردستان ) ? ? ? ? / ? ? / ? ? ( در مورد خرافه هم بدین گونه است . خرافه گرایی و خرافه پرستی هم از آن مواردی است که وقتی به ریشه یابی آن می پردازیم می بینیم که ، با این کار ها در صدد هستند تا از اصل و مهمترین مسایل اسلام به فرع و افکار عمومی را متوجه مسایل حاشیه ای نمایند . به عنوان مثال قران در بیان تاریخ و داستان های تاریخی به کلیات و مفاهیم و آن نکته محوری اشاره دارد تا شرح جزئیات ، داستان سرایی نیست ، حتی در داستان حضرت یوسف پیامبر ) ع ( . حال اگر کسی بیاید و سوال کند که مثلا یوسف چند روز در چاه مانده ؟ چه غذایی خورده و . . . این سوالات را مهم جلوه داده اما ، از عفت و پاکی یوسف سخنی به میان نیاورده و تخیلات خود را بپروراند ، دیگر اهمیتی در این داستان نمی یابد و چه بسا افسانه هم شمارآورد . حتی می بینیم گاهی کار به جایی می رسد که واقعه ای مانند عاشورا در گذر زمان و برخی مسایل دستخوش انحرافاتی و خرافه هایی بزرگ می شود ، تا جایی که کسی خلاف آن را هم تصور نمی کند ، در این میان هست که افرادی مانند شهید مطهری و سایر بزرگان و عزیزان بر علیه این موارد مخصوصا درباره عاشورا و حماسه او به میدان می آیند و بر علیه خرافات به مبارزه می پردازند و ، موراد انحرافی را ریشه یابی و روشن گری می کنند . لذا موضع معظم له هم بر عزاداری سنتی و مستندات صحیح است و حتی می فرمودند مصائب عاشورا را از روی مقاتل بخوانید ، مقتل لهوف ، ابی مخنف و یا نفس الهموم ، آن چه نقل شده است در بیان عظمت عاشورا صحیح تر است و غم انگیز تر . لذا معظم له بیان می دارندکه : » آنچه که با کتاب و سنت متقن و معتبر ثابت شده ، از دین است چه حالا عقول بپسندند یا نپسندند . از این حمایت و دفاع کنید . آنچه که با دلیل معتبر ثابت نشده است و با مبانى و اصول دینى معارضه ندارد ، درباره‌ى آن ساکت بمانید . آنچه که با یکى از اصول دینى معارضه دارد و مدرک معتبرى ندارد ، ردش کنید . این مى‌شود خرافه ، و معیار خرافه این است . امروز شما ببینید مدعیان ارتباط با امام زمان و ارتباط با غیب ، با شکلهاى مختلف در جامعه دارند کار مى‌کنند . البته این همه نشانه‌ى این است که گرایش به دین ، یک عنصر اصلى در زندگى مردم است . مردم به مسائل دینى علاقه دارند که آدم خرافه ساز مى‌رود خرافه درست مى‌کند چون آن کالاى اصلى در اختیارش نیست ، کالاى تقلبى را به میدان مى‌آورد تا اینکه مردم را جذب کند . این نشانه‌ى گرایش مردم به دین است . اما خوب ، این خطرناک است . در مقابله‌ى با خرافات و آن چیزهایى که از دین نیست ، شجاع باشید و بگویید . ملاحظه‌ى اینکه حالا ممکن است کسى بدش بیاید یا ممکن است چه بکند ، نکنید که غالباً در مواردى انسان متأسفانه مى‌بیند که این مراعاتها هست . «(بیانات در جمع روحانیون استان سمنان) و یا : » خداوند ما را هدایت کرد و فهمیدیم ، شناختیم . و احساس کنیم که باید این حقائق را در مقابل چشم مردم جهان قرار داد همان‌طور که ائمه قرار میدادند نه با تنگ‌نظرى ، نه با ستیزه‌گرى ، نه با آمیختن مطالب خرافى و خزفها را با این گوهرها مخلوط کردن ، که یکى از مسائل امروز ما این است . ما باید از مفاهیم دینى خرافه‌زدائى بکنیم . به طور کلى از جمله مفاهیمى که در حوزه‌ى معرفت اهل‌بیت و معارف اهل‌بیت وجود دارد ، این مسئله است ، و این ، کار علماست کار برجستگان است کار هر کسى نیست و این وظیفه‌ى علما و متخصصان را سنگین میکند . همان‌طور که در روایات وارد شده است » محاسن کلام اهل‌بیت را به دیگران معرفى کنید « ، که - » فانّ النّاس لو علموا محاسن کلامنا « - اگر مردم آن زیبائیها و درخشندگیهاى کلمات اهل‌بیت را ببینند ، به خودى خود دلها را متوجه آنها میکنند و مجذوب آنها میشوند این امروز وظیفه‌ى ماست . یک توطئه‌ى عمیق و خطرناکى - که خیلى هم قدیمى است - براى ایجاد اختلاف بین فرق اسلامى وجود دارد حالا امروز در دنیا مسئله‌ى شیعه و سنّى را مطرح میکنند ، اما این اختلاف مخصوص شیعه و سنّى نیست ، بلکه میخواهند بقیه‌ى فرق اسلامى هم در درون تشیع ، در درون تسنن - فرقه‌هاى اصولى ، فرقه‌هاى فقهى ، فرقه‌هاى کلامى - در مقابل هم قرار بگیرند ، گریبان هم را بگیرند ، علیه هم فریاد بکشند این چیزى است که دشمن میخواهد و بخصوص انگلیسها در این قضیه متبحرند خیلى مجربند سالهاى متمادى - دهها سال ، شاید بشود گفت به یک معنا صدها - در این زمینه کارکرد دارند خوب بلدند ، نقاط ضعف را میشناسند روى آنها انگشت میگذارند براى ایجاد اختلاف . الان هم بشدت مشغولند . البته دیگر اینجا مخصوص انگلیسها نیست سرویسهاى اطلاعاتى و امنیتى اسرائیل و امریکا و همه هستند ، براى اینکه این اختلاف را عمیق کنند . شایعات درست میکنند با فلان مسئول یک کشور سنّى ، طورى حرف میزنند که احساس کند شیعه به عنوان یک خطر دارد او را تهدید میکند . اینجا با جامعه‌ى شیعیان - مسئولان کشور شیعه و بقیه‌ى کشورهائى که در آنها شیعه هستند - طورى حرف میزنند که احساس کنند اهل سنت دارند آنها را تهدید میکنند و هستى و هویت آنها را از بین میبرند . کارشان این است . عین همین قضیه در تواریخ سابقه هم دارد ، نمونه‌هاى مشخص و معینى ذکر شده است ، ما هم در زمان خودمان داریم مى‌بینیم . به فلان مسئول سنّى میگویند چه نشسته‌اى که از ایران آمدند چند تا روستا را در کشور تو شیعه کردند ! اینجا هم مى‌آیند و به بعضى از ما میگویند چه نشسته‌اید که آمدند چندتا روستا از کشور شما را سنّى کردند ! اینها کار دشمن است . باید این را شناخت . « ) بیانات در دیدار میهمانان شرکت کننده در چهارمین مجمع جهانى اهل بیت ) علیهم‌السّلام .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه