۱:امام صادق علیه السلام مى فرماید: «لو ان الناس ادوا زکاه اموالهم ما بقى مسلم فقیرا محتاجا و لا ستغنى بما فرض اللّه له و ان الناس ما افتقروا و لا احتاجوا و لا جاعوا و لا عروا الا بذنوب الاغنیا ـ هرگاه مردم زکات اموال خود را مى پرداختند هرگز مسلمان نیازمندى درجامعه اسلامى پیدا نمى شد و در پرتو حقوقى که خداوند به نفع آنان در اموال ثروتمندان قرار داده است، بى نیاز مى شدند.»اگر در اجتماع ما فقیر و محتاجى ویا گرسنه و برهنه اى دیده مى شود، به دلیل خوددارى ثروتمندان از پرداخت فرایض مالى است«.

1:امام صادق علیه السلام مى فرماید: «لو ان الناس ادوا زکاه اموالهم ما بقى مسلم فقیرا محتاجا و لا ستغنى بما فرض اللّه له و ان الناس ما افتقروا و لا احتاجوا و لا جاعوا و لا عروا الا بذنوب الاغنیا ـ هرگاه مردم زکات اموال خود را مى پرداختند هرگز مسلمان نیازمندى درجامعه اسلامى پیدا نمى شد و در پرتو حقوقى که خداوند به نفع آنان در اموال ثروتمندان قرار داده است، بى نیاز مى شدند.»اگر در اجتماع ما فقیر و محتاجى ویا گرسنه و برهنه اى دیده مى شود، به دلیل خوددارى ثروتمندان از پرداخت فرایض مالى است«. با بررسى احادیثى که در این مورد وارد شده است، بخوبى استفاده مى شود که فقراقتصادى فقط واکنش وظیفه نشناسى ثروتمندان و مظالم و ستمهاى اجتماعى گروهى ازاغنیاست . 2:از قدیم گفته اند از تو حرکت از خدا برکت.بالاخره کسی که انتظار داشتن کاری با موقعیت اجتماعی بالا را دارد باید برای به دست آوردن آن تلاش بکند و مقدمات را که همان تحصیل علم و آگاهی است راکسب کند. 3:اگر کسی به دنبال کسب مقدمات رفت و تلاش مستمر هم داشت و به نتیجه نرسید آن وقت می توان گفت که به مصلحت او نیست. 4: براى جلوگیرى از فقر در روایات نکاتى مطرح شده است که برخى از آنها را مطرح مى کنیم. 1- امانت دارى وپرهیز از خیانت: پیامبر اکرم (ص) مى فرماید: «الامانه تجلب الغنا والخیانه تجلب الفقر امانت دارى ثروت را و خیانت فقر را جلب مى نماید»2- میانه روى در مصرف: امام صادق (ع) مى فرماید: «ضمنت لمن اقتصد ان لایفتقر براى کسى که میانه روى مى کندضمانت مى کنم که فقیر نشود»3- نیکى کردن و صدقه پنهانى دادن: امام على (ع) مى فرماید: «البر و صدقه السرینفیان الفقر» و نیز مى فرماید: «داوواالفقر بالصدقه والبذل فقر را با صدقه و بخشش مداوا کنید»، (میزان الحکمه، ج 3، ص 4.) 4ـ انجام صله رحم: پیامبر اکرم (ص) مى فرماید: «صله الرحم تزید فى العمر و تنفى الفقر»، 5ـ زیاد گفتن «لا حول ولا قوه الا بالله العلى العظیم». امام على (ع) مى فرماید: «من الح علیه الفقر فلیکثر من قول لا حول ولا قوه الا بالله العلى العظیم» 6- درخواست از خدا: امام صادق (ع) مى فرماید: «من لم یسال الله من فضله افتقر هر کس از خدا فضلش رادرخواست نکند فقیر مى شود)7 - پرهیزاز کسالت و واماندگى: امام على (ع) مى فرماید: «ان الاشیا لما ازدوجت ازدوج الکسل والعجز فنتج منهما الفقر هنگامى که اشیا را در کنار هم قرارمى دادند، کسل بودن و واماندگى را در کنار هم قرار دادند و نتیجه آن فقرشد»8ـ پرهیز از تقاضا کردن: امام على (ع) مى فرماید: «من فتح على نفسه بابا من المساله فتح الله علیه بابا من الفقر هر کس بر روى خود درى از تقاضا بگشاید خداوند درى از فقر براو مى گشاید». و دیگر این که: ترک زدودن تارهاى عنکبوت در خانه، ادرار در حمام، غذا خوردن در حال جنابت، انجام فعل حرام زنا، اظهار حرص، خواب بین نماز مغرب و عشا و نیز خواب قبل از طلوع خورشید و عادت به دروغگویى و گوش دادن به موسیقى و طرد کردن فقیر از موارد دیگرى است که در روایات، از عوامل فقر شمرده شده است. آنچه که در این روایات آمده است، برخى قابل تحلیل مادى است و مى توان تاثیر آن را در فقر تبیین کرد و برخى شاید از محاسبه ظاهرى خارج باشند، اما به هر حال تاثیر خود را مى گذارد. عواملى که درروایات تاکید شده بیشتر بر عوامل روحى و معنوى تاکید کرده است مانندتقاضا کردن از دیگران و باب درخواست و نیاز را بر خود باز کردن که عامل تشدید عدم اعتماد به نفس و فقر بیشتر مى شود ؛ و نیز مانند کسل بودن ودرماندگى که انسان را از تلاش و کوشش براى رفع فقر و به دست آوردن ثروت باز مى دارد و یا تقاضا کردن از خدا که قطعا تاثیر خاصى دارد وتوکل و روحیه انسان را بالا مى برد و یا این که خیانت ورزى شاید درکوتاه مدت انسان را به ثروت برساند اما در درازمدت انسان را به فلاکت و فقر مى رساند زیرا مردم به چنین شخصى اعتماد نمى کنند و به تدریج ازصحنه مبادلات اقتصادى خارج مى شود. اما باید توجه داشت که عامل اصلى در گرفتار نشدن به فقر سه چیز است.1- کارو تلاش براى تحصیل روزى. 2- مصرف صحیح و عاقلانه درآمد.3- پس انداز وسرمایه گذارى. اما در مورد فقر معنوى مطلب بسیار روشن است. عمده مباحثى که در کتاب و سنت مطرح شده است براى از بین بردن فقر معنوى انسان و غنا بخشیدن به امور معنوى انسان است تا گرفتار فقر معنوى نگشته و به پوچى و بیهودگى گرفتار نگردد. توسل به ایمه اطهار (ع) خواندن قرآن با تامل و تفکر، خواندن ادعیه و مناجات معصومین (ع)، عبادات مستحبى، تفکر در نعمت هاى الهى، تفکر در مرگ و آخرت، مجالست با عالمان و اولیاى الهى از مواردى است که فقر معنوى انسان رابرطرف مى کند. براى برطرف نمودن ضعف قواى جسمانى نیز در روایات مطالبى مطرح شده است که مى توان به کتاب هاى طب النبى، طب الصادق وطب الرضا مراجعه کرد.؛ به نقل از سایت تبیان .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه