چرا مي گويند مومن محبوب مردم است؟ در عين حال مومن بايد صادق و حق گو باشد و انسان حق گو دشمن زياد دارد (طبق گفته بزرگان)، اين با هم چگونه جمع مي شود؟

در زمينه سؤالي که مطرح فرموديد سه نکته قابل ذکر است که به اختصار ارائه مي گردد: 1. اوّلين نکته اي که براي پاسخ به اين سؤال مناسب است مطرح شود اين است که با مراجعه به آيات و روايات با پاره اي از خصوصيات مؤمن آشنا شويم و ببينيم مؤمن کيست و چه ويژگي هايي دارد. خداوند متعال در سوره فرقان آيه 63 و 72 در وصف بندگان خدا و کساني که ايمان آورده اند اين گونه مي فرمايد: «و بندگان خداي رحمان کساني اند که روي زمين با فروتني راه مي روند، و چون نادانان ايشان را مخاطب سازند، سليمانه پاسخ دهند و نيز کساني که در مجلس باطل حضور نيابند و چون بر امر لغوي بگذرند کريمانه بگذرند». رسول اعظم اسلام ـ صلي الله عليه و آله و سلم ـ در وصف مؤمن مي فرمايند: «حرکات و رفتارش ملايم و مهربان است و ديدارش شيرين ... از هر چيز، عالي ترينش را مي جويد و از خوبي ها والاترينش را... بر دشمنش ستم نمي کند وبخاطر کسي که دوستش دارد مرتکب گناه نمي شود... کم خرج و كم زحمت است و بسيار کمک و ياري مي رساند... کارش را به خوبي انجام مي دهد... چشمانش فروهشته است (مراقب نگاه خويش است)... دست بخشنده دارد و دست رد به سينه سائل نمي زند... سخنش را مي سنجد و زبان در کام مي کشد... باطل را از دوستش نيز نمي پذيرد و حق را حتي از دشمنش انکار نمي کند». پيامبر اکرم ـ صلي الله عليه و آله و سلم ـ در حديثي ديگري مي فرمايند: «مؤمن آينه برادر خويش است، در غيابش خير خواه اوست و در حضورش ناراحتي هايش را برطرف مي سازد و در مجلس براي او جا باز مي کند». رسول اکرم ـ صلي الله عليه و آله و سلم ـ در حديثي مي فرمايند: «مؤمن سود است اگر با او راه بروي به تو سود مي رساند، اگر با وي مشورت کني به تو فايده مي رساند، همه چيز و همه کارش سود است». همو که درود خدا بر او باد مي فرمايند: مؤمن کسي است که مردم او را بر جان و مال خود ايمن کرده باشند. امير مؤمنان علي ـ عليه السلام ـ مي فرمايند: مؤمن شادي اش در چهره اش مي باشد و اندوهش در دلش، سعه صدر او بالاست و سينه اش گشاده و نفسش از هر چيز رام تر، از شهرت بيزار است، همتش بلند است و اوقاتش به بيکاري نمي گذرد؛ شکور است و شکيبا، غرق در انديشه خويش است و در پايبندي به دوستي خود حريص، نرمخو و مهربان است اراده اش سخت تر از سنگ خاراست و با اين حال از يک برده، خوارتر و....». و در نهايت امام زين العابدين ـ عليه السلام ـ مي فرمايند: راه شناخت کامل بودن دين مسلمان به اين است که سخنان بيهوده نمي گويد، کمتر بحث و جدل مي کند، بردبار، شکيبا و خوش اخلاق است». اگر بخواهيم نتيجه گيري کنيم مي توانيم بگوئيم بعيد است کسي خوش رو، خوش صحبت، متبسم، خير خواه ديگران و... باشد و محبوب نباشد. دومين نکته اي که لازم است در اينجا بيان شود اين است که درجه ايمان افراد متفاوت است. بسياري از افراد هستند که پاره اي از خصوصيات فرد مؤمن را کسب کرده اند ولي ايمان آنها کامل نيست. براي مثال فردي که حرف حقي را مي زند ولي اين حرف را با خشونت بيان مي کند و قدرت کنترل عصبانيت خود را ندارد، واضح است که چنين فردي نمي تواند محبوب مردم باشد هر چند به خدا ايمان داشته باشد و ملزم به پاره اي از احکام دين باشد. بنابراين عدم محبوبيت چنين شخصي بخاطر اين نيست که انسان حق گويي است بلکه بخاطر اين است که ايمان او کامل نيست و نقص هايي در ايمان او وجود دارد. سومين نکته اي که بايد ياد آور شويم اين است که هيچ منافاتي ندارد کسي مؤمن باشد و دشمناني هم داشته باشد. براي توضيح اين مطلب مي گوييم که: همه انسان ها به صورت فطري و خدادادي حقيقت جو هستند و عدالت را دوست دارند و از ظلم بيزارند ولي بعضي از انسان ها در اثر تربيت ناصحيح، محيط نامناسب و يا غلبه هواي نفس، فطرتشان تحت تأثير قرار مي گيرد وغير فعال مي شود. براي مثال عده اي مثل يزيديان با اينکه مي دانند که حرف امام حسين ـ عليه السلام ـ درست و حق است ولي بخاطر اين که منافع مادّي و حکومت آنها به خطر نيفتد با او مبارزه مي کنند و حرف او را نمي پذيرند. در پايان نيز بايد به يک نکته بسيار مهم اشاره کنيم، در بسياري از موارد مدارا کردن با مردم و به زبان آنها سخن گفتن بسيار کمک مي کند که تعامل خوب مؤثر و مثبتي داشته باشيم. در واقع در خيلي از موارد کسي از حرف حق بدش نمي آيد ولي آنچه که مردم را پراکنده مي کند برخورد نامناسب و غير اصولي است. امام علي ـ عليه السلام ـ مي فرمايند: «ايّاک و العجب و سؤ الخلق و قلّة الصّبر فانّه لا يستقيم لک علي هذه الخصال الثلاث صاحب، و لا يزال لک عليها من النّاس مجانب». از خود پسندي، بدخويي و کم صبري بپرهيز؛ زيرا با اين خصلت هاي سه گانه، هيچ دوستي برايت نمي ماند و همواره مردم از تو کناره مي گيرند. و در حديثي ديگر مي فرمايند: «هر که در کار برادرانش خرده گيري کند، دوستانش کم شوند». و حضرت براي ايجاد دوستي مي فرمايند: گشاده رويي، عامل دوستي است يا گشاده رويي دام دوستي است يا شخص منصف ياران و دوستان بسياري دارد. و امام جواد ـ عليه السلام ـ مي فرمايند: با سه خصلت دوستي به دست مي آيد انصاف در معاشرت، همدردي با ديگران در خوشي و ناخوشي، و داشتن قلبي پاک از گناهان .

مرجع:

ایجاد شده در 1400/10/19

لینک کوتاه