جايگاه عشق در قرآن چيست ؟

عشق به معنی حب شدید استبنابراین هر چند واژه عشق را در قرآن پیدا نکنیم، باز میتوانیم از واژه حب برای جستجو در معنی آن یاری بجوییم. همچنین در روایات نیز این مسئله به این صورت قابل پیگیری است. هر چند این واژه در روایات به طور صریح نیز ذکر گردیده است. لفظ مترادف عشق يعني (حبّ) و مشتقاتش دقيقاً 78 بار آمده است. كه به چند نمونه آن اشاره مي‌كنيم: 1 . عشق به خدا : مومنان عشق حقيقي خود را به خداوند متعال دارند لذا قرآن کريم مي فرمايند : آنها که به خدا ايمان آورده اند بر خدا عشق مي ورزند و الذين آمنوا اشدّ حبّاً لله 2 . عشق به مال و دنيا : برخي به جاي عشق حقيقي به عشق مجازي و فاني و زود گذر روي مي آورند و چون افق ديدشان فقط دنياست لذا به همان دنيا عشق مي ورزند و قرآن مي فرمايد که چنين انساني در عشق ورزي به مال و ثروت اصرار مي ورزد : «انه لحب الخير لشديد». 3 . عشق ظاهري : عده اي ديگر بر اثر غبارهاي دنيوي مسير را اشتباهي انتخاب مي کنند و به چيزهايي عشق مي ورزند که به نفع شان نمي باشد و قرآن کريم بر اين افراد ياد آوري مي کند که شما ممکن است عاشق چيزي باشيد که هيچ سودي براي شما نداشته باشد و بلکه به ضرر تان باشد : عسي ان تحبوا شيئاً و هو شر لكم 4 . عشق به خانواده و همسر :برخي به جاي عشق حقيقي دنبال عشق مجازي مي روند و به جاي اينکه عاشق خدا و رسولش گردند تا به کمال و سعادت برسند عاشق زن و بچه مي شوند و خداوند درعين اينکه تشکيل خانواده و احترام به همسر و نيز محبت در خانواده را با اهمیت مي داند ولي اين عشق را اصل و حقيقت نمي داند بلکه عشقي را قابل تحسين مي داند که همراه با سعادت باشد و آن عشق به خدا و رسول است لذا مي فرمايد : بگو اگر پدرانتان و فرزندانتان و برادرانتان و زنانتان و خويشاوندانتان و اموالى كه اندوخته‏ايد و تجارتى كه از كساد آن بيم داريد، و خانه‏هايى كه بدان دلخوش هستيد براى شما از خدا و پيامبرش و جهادكردن در راه او دوست داشتنى‏تر است، منتظر باشيد تا خدا فرمان خويش بياورد. و خدا نافرمانان را هدايت نخواهد كرد: قُلْ إِنْ كانَ آباؤُكُمْ وَ أَبْناؤُكُمْ وَ إِخْوانُكُمْ وَ أَزْواجُكُمْ وَ عَشيرَتُكُمْ وَ أَمْوالٌ اقْتَرَفْتُمُوها وَ تِجارَةٌ تَخْشَوْنَ كَسادَها وَ مَساكِنُ تَرْضَوْنَها أَحَبَّ إِلَيْكُمْ مِنَ اللَّهِ وَ رَسُولِهِ وَ جِهادٍ في‏ سَبيلِهِ فَتَرَبَّصُوا حَتَّى يَأْتِيَ اللَّهُ بِأَمْرِهِ وَ اللَّهُ لا يَهْدِي الْقَوْمَ الْفاسِقين‏ بنابراين جايگاه عشق در قرآن کريم با عشق هاي کوچه و بازاري فرق اساسي دارد که عشق قرآني يعني از دنيا استفاده اخروي کردن و محبت و عشق الهي را بر همه عشق ها ترجيح دادن و حتي عشق و وفاداري به همسر و بچه و پدر و مادر نيز بايد در سايه عشق الهي باشد و به اين نگرش باشد که چون رضايت خداوند متعال در مهرباني با اين افراد است لذا من به اينها محبت و عشق مي ورزم و اين مرزي است تا انسان هاي مومن همواره خود را در مسير عشق الهي نگه دارند و هر جا ديدند عشق مجازي آن ها را از مسير الهي منحرف مي سازد به سوي عشق حقيقي حرکت کنند و عشق مجازي را کنترل نمايند وبر همين اساس است که اسلام با ولنگاري و انحراف هاي جنسي مخالف مي باشد . عشق در روایات ولي در روايات واژة عشق و مشتقاتش بكار رفته است. از پيامبر اكرم ـ صلّي الله عليه و آله ـ نقل شده است: «من عشق فعفّ ثمّ مات، مات شهيداً : كسي كه عشق بورزد و عفاف پيشه كند و بميرد شهيد مرده است». اين عشق همان عشق مجازی است و لذا مي فرمايد در عشق خودعفت ورزد . در روايتي ديگر امير مومنان علي ـ عليه السّلام ـ فرموده‌اند: «و من عشق شيئاً اعشي بصره و امرض قلبه ... : كسي كه به چيزي عشق بورزد چشم‌اش كور و قلبش نسبت به آن مريض مي‌شود. اين هم عشق مجازي است که مورد نکوهش قرآن کريم قرار گرفته است زيرا با اين عشق ، انسان خدا را به فراموشي مي سپارد و به سوي انحراف هاي جنسي سوق داده مي شود . در روایت دیگری نیز به عشق حقیقی اشاره شده است. از امام صادق نقل شده است که رسول الله صلی الله علیه و آله میفرمایند: « عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص‏ أَفْضَلُ النَّاسِ مَنْ‏ عَشِقَ‏ الْعِبَادَةَ فَعَانَقَهَا وَ أَحَبَّهَا بِقَلْبِهِ وَ بَاشَرَهَا بِجَسَدِهِ وَ تَفَرَّغَ لَهَا فَهُوَ لَا يُبَالِي عَلَى مَا أَصْبَحَ مِنَ الدُّنْيَا عَلَى عُسْرٍ أَمْ عَلَى يُسْرٍ.» برترین مردم کسی است که به عبادت عشق بورزد و با آن هم آغوش گردد و با قلبش دوستش داشته باشد و با بدنش به عبادت بپردازد و وقت خود را به آن اختصاص دهد در این صورت برای او هیچ تفاوتی نخواهد کرد که چگونه صبح میکند با سختی یا راحتی. بنابراین در روایات به هر دو جنبه مثبت و منفی عشق اشاره شده است. .

مرجع:

ایجاد شده در 1400/10/19

لینک کوتاه