آیا حضرت علی(ع) فرمود: زمین برای هفت نفر آفریده شد و مردم به خاطر آنان روزى می‌خورند و به خاطر آنان باران می‌بارد و پیروز می‌شوند: ابوذر، سلمان، مقداد، عمّار، حذیفه و عبدالله بن مسعود و فرمود: و من پیشواى آنان هستم و آنان همان کسانى هستند که در نماز بر جنازه‌ی فاطمه(س) شرکت داشتند.

روایات در مورد مقام و منزلت برخی یاران امام علی(ع) بسیار است و مضامین برخی از آنها حاکی از جایگاه منحصر به فرد و حیرت‌آور آنان است. البته هر یک از این روایات از لحاظ سند و محتوا جداگانه جای بحث و بررسی دارد؛ اما جدای از این موضوع روایتی از امام علی(ع) نقل شده است که خلقت زمین به دلیل وجود هفت نفر از یارانم بود که در تشییع جنازه‌ی حضرت فاطمه(س) حضور داشتند:«زمین به خاطر هفت نفر آفریده شد و (مردم) به خاطر آنان روزى می‌خورند و به خاطر آنان باران می‌بارد و پیروزی به دست می‌آید: ابوذر، سلمان، مقداد، عمار، حذیفه و عبدالله بن مسعود! ... و من که پیشواى آنان هستم و آنان همان کسانى هستند که در نماز بر جنازه‌ی فاطمه[1] شرکت داشتند».[2]این حدیث به نقل از راویانی از اهل‌سنت در خصال صدوق نقل شده است؛ از این جهت نمی‌توان آن‌را در ردیف روایات صحیح رده‌بندی کرد و از اعتقادات مسلم شیعیان برشمرد. محتوای این روایت نیز اشکالاتی دارد؛ زیرا به عنوان نمونه، نام امام حسن(ع) و امام حسین(ع) که در آن زمان حضور داشتند، در میان این هفت نفر به چشم نمی‌خورد و به همین دلیل شیخ صدوق که روایت را نقل کرده از پذیرش ظاهر حدیث خودداری کرد و این‌گونه می‌نگارد:منظور این نیست که آفرینش زمین از اول پیدایش تا آخر عمر خود، به خاطر این گروه بود، بلکه مراد روایت می‌تواند آن باشد که خیر و برکت زمین در آن هنگام به برکت افرادى بوده است که در نماز بر ‏حضرت فاطمه(س) حضور یافته بودند، و این «خلق تقدیر» است، نه «خلق تکوین‏».[3]در نتیجه این روایت - با فرض پذیرش - در مقام نشان دادن فضیلت و مقام این هفت نفر در همان زمان خاص است؛ نه حصر علت خلقت زمین در این هفت نفر. .

اسلام کوئست

مرجع:

ایجاد شده در 1400/12/23

لینک کوتاه