آیه 4 سوره توحید که می فرماید «برای او هیچ همتا (یا کفوی) نیست» در این جا منظور از کلمه کفو چیست؟ آیا منظور این است که برای خدا همسری وجود ندارد؟

«وَ لَمْ يَكُنْ لَهُ كُفُواً أَحَدٌ»؛ و براى او هيچگاه شبيه و مانندى نبوده است‏.(1) «کُفو» یعنی مثل، مانند، شبیه، نظیر.(2) این آیه شریفه می فرماید برای خداوند هیچ شبیه و نظیری نیست. کفو بودن، اختصاص به ازدواج ندارد و می تواند موضوعات مختلفی را شامل شود. سوره توحید، خداوند متعال را این گونه معرفی می فرماید: یگانه و یکتا است(هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ)؛ بی نیاز است و همه نیازمندان به او رو می آورند(اللَّهُ الصَّمَدُ)؛ نمی زاید(لَمْ يَلِدْ)؛ زاده هم نمی شود(لَمْ يُولَدْ) پس از آن می فرماید او بی همتا و بی مانند است، یعنی در همه این ویژگی ها و اوصاف، اعم از یگانگی و بی نیازی و ...، هیچ مانند و هیچ کفوی ندارد؛ بی مانند و بی همتا است. به بیان دیگر؛ در همه صفات ذات و صفات فعل، خداوند متعال بی همتا است، یعنی مثلا موجودی مانند او نیست که واجب الوجود باشد و او در واجب الوجودی، بی همتا و بی شبیه است. موجودی مانند او نیست که بیافریند، او در آفریدن، بی همتا و بی مانند است. موجودی مانند او نیست که تدبیر کند، او در تدبیر عالَم، بی همتا و بی مانند است. و... در خطبه «توحید» نهج البلاغه، آمده است: «... وَ لَا كُفْ‏ءَ لَهُ فَيُكَافِئَهُ وَ لَا نَظِيرَ لَهُ‏ فَيُسَاوِيَهُ‏ ...»؛ مانندى ندارد تا با او همتا گردد، و شبيهى براى او تصور نمى ‏شود تا با او مساوى باشد.(3) خلاصه: هیچ شریک و همتا و همانندی در هیچ کدام از صفات، ندارد و او در خدایی، بی همتا و بی شریک و بی مانند است. «لَيْسَ كَمِثْلِهِ شَيْ‏ء»؛ هيچ چيز همانند او نيست‏.(4) بنابر این: کفو و همتا نداشتن، مفهومی عام و گسترده است و اختصاص به همسر ندارد. خداوند در ذات و صفات، هیچ مانندی ندارد. .

كانون گفتگوی قرآنی

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/27

لینک کوتاه