می گویند ناظم جهان خداست. چرا جهان نمی تواند منظم باشد بدون اینکه کسی منظمش کند، درست مثل وجود خدا که می گوییم کسی او را نیافریده چون او قائم به ذات است (آفریده نشده است) حال نمی شود که جهان یا طبیعت عین نظم باشد؟ خداوند در قرآن می فرماید که: (نقل به مضمون) خدا جهان را آفرید سپس نظم داد. چرا خداوند منظم نیافرید؟

1.فرض کنیم نظم جهان ذاتی باشد و لی این نفی ناظم بودن خدا را نمی کند زیرا رابطه نظم و جها ن دو گونه قابل تصور است : الف. نظم به صورت جعل تالیفی , یعنی ماده ذاتا فاقد نظم باشد و بعدا آرایش نظام مندی به آن داده شود.این تصویر افلاطونی از نظم جهان است که ابتدا ماده را (چائوس) می انگاشت و خدا را سامان دهنده و نظم دهنده به آن.ب. نظم به صورت جعل بسیط , یعنی خداوند از اول ماده را منظم آفرید .پس خدا ناظم جهان یعنی آفریننده موجودی منظم است. این انگاره تنها در نظریه خلقت قابل تصور است و بر اساس فلسفه صدرایی قابل فهم است و اشکالات نظریه بالا را ندارد.2. نظم ذاتی جهان عمدتا به نظم داخلی ماده تحویل می رود و لی آرایشات منظم مواد که از آن به نظم خارجی یاد می شود قابل تبیین ذاتی بدو ن دخالت عقل و شعور و حکمت نیست. .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه