«اندیشه سیاسی» چیست؟ از چه راههایی به اندیشه سیاسی بزرگان پی می برند؟ دانستن اندیشه سیاسی آنان چه فوائدی دارد؟

پیرامون اندیشه سیاسی تعاریف متعدد و متنوعی ارائه گردیده به عنوان نمونه ؛ ریمون آرون در تعریف اندیشه سیاسی می‌گوید: « اندیشه سیاسی، عبارت است از کوشش برای تعیین اهدافی که به اندازه معقولی احتمال تحقق دارد و همچنین مشخص کردن ابزارهایی که در حد معقولی می‌توان انتظار داشت که موجب دستیابی به آن اهداف شود . » همچنین از دیدگاهی ؛ « اندیشه سیاسی مجموعه باورهای فلسفی است که به طور مستقیم به اداره امور جامعه مرتبط باشد. »و در تعریفی دیگر ؛ « اندیشه سیاسی ، مجموعه ای از آرا و عقایدی است که به شیوه ای عقلانی و منطقی و مستدل ، درباره چگونگی سازمان دادن به زندگی سیاسی مطرح می گردد.» از مجموع تعاریفی که در خصوص اندیشه سیاسی ارائه شد ویژگی های زیر را می توان برای آن برشمرد :۱- اندیشه سیاسی عام و کلی است و هر گونه تأمل در باب سیاست را شامل می شود. ۲- مجموعه باورهای فلسفی است. ۳- به طور مستقیم به اداره امور جامعه و مردم مرتبط می شود. ۴- در پی حل بحرانی از جامعه انسانی است. ۵- - از خصلت ایدئولوژیکی برخوردار است.دوم . اهمیت اندیشه سیاسیاصولاً اندیشه‌ سیاسی با پرسش از ماهیت پدیده‌هایی چون اقتدار سیاسی، سامان سیاسی، نهادهای سیاسی و دولت، سروکار دارد ، و هدف اندیشه سیاسی پیدا نمودن راههای بالا بردن کارآمدی حوزه سیاسی و اداره بهتر جامعه می باشد . در اصل دلیل پرداختن به اندیشه سیاسی ؛ پاسخ دادن به پرسشهای اساسی محیط خویش ، پیرامون امورسیاسی است . همچون چه کسی باید حکومت کند ؟ چگونه باید حکومت کرد ؟ اهداف حکومت و روشهای دستیابی به اهداف چیست ؟ کیفیت توزیع قدرت چگونه است ؟ رابطه اخلاق و دین با سیاست چگونه است ؟ و سوالات متعدد دیگر . افزون بر آن اندیشه سیاسی در پی حل بحران های موجود در جامعه هست، لذا بحران برای اندیشمند سیاسی سئوال ایجاد می کند و او در پی پاسخگویی به این سئوال و همچنین ضمن ترسیم یک نظام سیاسی و راه حل سعی می کند تا کمبودها و نقائص نظام های قبلی برطرف شود. اندیشه سیاسی باید در پی حل بحران های موجود در جامعه باشد و بتواند تصویر و ترسیمی از مدینه فاضله خویش را که از جامعیت نسبی برخوردار است ارائه کند . البته باید توان استدلال منطقی درباره آراء و عقاید خود را به شیوه ای عقلانی و منطقی داشته باشد. بالاخره اینکه علاوه بر مطالب فوق ، اندیشه سیاسی باعث تقویت و هدایت رفتار سیاسی مردم و دولتمردان می شود ، همچنین توانائی مقابله با مکاتب رقیب و شبهات ، چالش ها و تهدیدات فکری از دیگر کارکردهای اندیشه سیاسی است که همه مبین اهمیت آن می باشد .سوم . اندیشه سیاسی بزرگان شیعهشناخت اندیشه سیاسی بزرگان نیازمند مراجعه به دیدگاهها و نظریات سیاسی آنان است که به صورت آثاری از آنان باقی مانده یا سایر پژوهشگران در صدد ارائه آراء و اندیشه سیاسی آنان ، منابعی را تدوین نموده اند. برخی از منابع اندیشه سیاسی بزرگان شیعه عبارتند از :. دین و دولت در اندیشه اسلام ، محمد سروش، بوستان کتاب.. ولایت فقیه ، امام خمینی (ره) .. اندیشه های فقهی- سیاسی امام خمینی ، کاظم قاضی زاده .. اندیشه سیاسی آیةالله میرزا محمدحسین نائینی . اندیشه سیاسی طبرسی . اندیشه سیاسی آیة الله خوئی . اندیشه سیاسی ابن ادریس حلی . اندیشه سیاسی میرزای قمی . اندیشه سیاسی متفکران مسلمان - دفتر اول . اندیشه سیاسی ملا محمدمهدی نراقی . اندیشه سیاسی علامه وحید بهبهانی . اندیشه سیاسی ابوالحسن مسعودی . اندیشه سیاسی شهید مدرس . اندیشه سیاسی قطب الدین شیرازی . حسینعلی منتظری، مبانی فقهی حکومت اسلامی، تهران: انتشارات کیهان، 1367.محمدتقی مصباح یزدی؛ نظریه سیاسی اسلام ، قم: مؤسسه امام خمینی، 1378.جهت آشنائی بیشتر با این منابع توصیه می شود به نشانی اینترنتی ذیل مراجعه نمائید : .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه