چرا طلبه ها لباس 1400 سال پیش را می پوشند در حالی که آن لباس متداول آن زمان بوده و الآن و در این جامعه منسوخ شده است؟ به عبارت دیگر بعضی سنت های پیغمبر و اهل بیت مناسب آن زمان بوده و بعضی دیگر مناسب الآن هم هست چرا ما باید همه سنت ها را عیناً اجرا کنیم؟

برادر عزیز بسیاری از سنت ها و نماد ها و علائم و نشانه ها غیر قابل نسخ است، آن چه که قابل نسخ است مربوط به برخی از لوازم حیاتی است، ارزش های فراوانی وجود دارد که از گذشته برای ما مانده و به عنوان ارزش هنوز نیز تازه و زنده و قابل قبول اند. برخی از نمادها، نمادهای کاربردی و ارزشی و هدایتی هستند که با گذشت زمان تغییر می یابند، مثلاً قبل از این که ماشین اختراع شود انسان مجبور بود بسیاری از کارها را با دست انجام دهد ولی امروز ابزارهای فراوان ماشینی و صنعتی اختراع شده و نقش مستقیم انسان از کارها کاسته شده است. لباس یکی از نمادهای فرهنگی و دارای مفهوم فرهنگی و هدایتی است، اساس پیدایش لباس برای پوشش و زینت انسان است که بعنوان یک نیاز ضروری مطرح است، اما همین ضرورت می تواند بعنوان نماد و نشان دهنده هویت انسانی مطرح شود. و از ملیت و فرهنگ حکایت کند. در جوامع مختلف، طبقات خاصی دارای پوشش مشخص بوده اند پادشاهان و رؤسای قبایل دارای فرم لباس و علامت خاص بوده و هستند، جایگاه و موقعیت هر کس با دیگری با یک نشانه ممتاز و شناخته شده است. مثلاً از دیرباز سلاطین و پادشاهان دارای پوشش و جایگاه خاص بوده اند وزیران و صدر اعظم ها نیز دارای پوشش خاص بوده اند، از دیر باز در مدارس و مراکز آموزشی استادان لباس و مدرک خاص داشته اند و باید دارای رتبه ای بوده باشند تا به مقام استادی برسند مقتضیات زمانی نیز، برخی از ضرورت ها را به پیش می آورد که انسان باید از آن پیروی کند. لباس روحانیت بعنوان یک سمبل و نشانه بسیار مهم اسلامی است، همان طور که هر ملتي دارای پرچم و نشانه و نماد ملی است، دین اسلام نیز دارای نمادهای خاص و ویژه است، لباس روحانیت صرفاً یک پوشش نیست که با گذشت زمان و پیدایش مد متغیر باشد بلکه یک علامت ثابت و لا یتغیر است چنان که رهبران تمام ادیان و راهنمایان دارای یک پوشش خاص و نمادین هستند، مسجد یک محل عبادت ثابت برای مسلمانان است، با گذشت زمان نمی توان مسجد را از جوامع حذف و به جای آن چیزی دیگر جایگزین کرد. ثابت بودن لباس روحانیت دارای حکمت های فراوانی است که به چند مورد اشاره می شود. این لباس پیامبر اکرم صاحب شریعت و ائمه هدی می باشد که دارای قداست خاص است. هیئت پیامبر اکرم و ائمه این گونه بوده که علما به هیئت آن ها در می آیند. پیامبر اکرم فرموده العلما ورثه الانبیاء عالمان (فقها) وارث پیامبران اند. 2ـ پوشیدن این لباس دارای فواید بی شماری برای مردم است، تا مردم اسلام شناسان را به راحتی بشناسند و با مراجعه به آن ها مشکلات دینی خود را درباره مسائل دینی و عقیدتی حل کنند. 3ـ این لباس بعنوان یک نماد مذهبی و متمایز از لباس های دیگر و لباس بسیار مناسب جهت رهبران دینی است چون رهبران هر مذهبی دارای پوشش خاص هستند، چرا رهبران و عالمان اسلامی فاقد این نشانه باشند. 4ـ علاوه بر این که این لباس نشانه برای مراجعه دیگران است برای کسی که آنرا پوشیده یک امتیاز اخلاقی نیز حساب می شود. 5ـ علاوه بر این که این لباس نشانه برای مراجعه دیگران است چون برخی دشمنان اسلام سعی کرده اند این لباس از جامعه علمی جمع آوری کنند ولی نتوانسته اند، با خلع این لباس از علمای اسلام، به راحتي مردم را از نظر روحی و معنوی که روحانیت را پناهگاه خود میدانند بی پناه می کنند، در دوره پهلوی سال ها تلاش کردند با تقلید از ترکیه (رضا خان از آتاتورک غرب گرا) این لباس و پوشش را از جامعه ایران حذف کنند ولی نتوانسته اند، پایداری روحانیت و مراجع بزرگ آن ها را از این کار پشیمان کرد. درباره قسمت دوم سوال: برخی از سنت های پیامبر اکرم، ثابت و لا یتغیر است مثلاً کیفیت غذا خوردن و تنوع، در غذا خوردن یا مثلاً پیامبر به شتر سوار می شد الآن ما ماشین سوار می شویم، این مخالفت با سنت نبوده و خلاف شرع نیست بلکه اقتضاء زمان است، به عنوان یک ضرورت است. دین اسلام یک عده احکام و قوانین تغییرناپذیر دارد و یک عده قوانین غیر ثابت، احکام کلی اسلام ثابت هستند، مثلاً بر اساس حکم اسلام که فرموده «اوفوا بالعقود»: به قراردادها پایبند باشید. تمام قرار دادهای معاملاتی و... لازم الاجرا است این یک حکم کلی است. یا مثلاً فرموده ربا حرام است به هر شکلی که باشد، رشوه حرام است به هر عنوانی که باشد، این احکام تغییر ناپذیر است. درباره حلال بودن خوراکی ها مقررات کلی و جزئی دارد، و با شرایطی گوشت یک عده از حیوانات را برای خوردن حلال نموده است و گوشت یک عده را حرام، این احکام ثابت است با گذشت زمان هرگز تغییر ناپذیر است. قرآن پیامبر را از همه جهات الگو معرفی می کند. و لکم فی رسول الله اسوه حسنهچنان که احکام قرآن هرگز کهنه نمی شود سنت هاي پیامبر و ائمه نیز مثل قرآن است برخی از سنت ها و روش های پیامبر که آن را الزام نکرده ـ آن ها نیز بسیار مترقی هستند مثلاً فرموده لباس سفید بپوشید و خودش لباس سفید می پوشید. پاکیزگی و نظافت و بهداشت که امروز نیاز اصلی زندگی بشر است در دستورات پیامبر نهفته، امر به مسواک کردن روازنه چندین نوبت، و سایر دستورات که اگر مورد بررسی شود معلوم خواهد شد که تنها سنت های پیامبر و ائمه کهنه نمی شود بلکه هر چه علوم انسانی پیشرفت می کند نیاز به آن ها بیشتر و مقبولیت آن ها بهتر از گذشته است. امروز تمام مشکلات جوامع اسلامی از عدم اطاعت و پیروی کامل از سنت های پیامبر و ائمه ـ عليهم السلام ـ نشاءت می گیرد. خداوند تمام سنت های پیامبر را قابل اقتباس می داند و او را یک الگوی تمام عیار برای مسلمانان معرفی می کند. .

مرجع:

ایجاد شده در 1400/10/19

لینک کوتاه