لطفا بفرمائید چه کنم که برای نماز خواندن حس و حال بیشتری داشته باشم، مخصوصاً نماز صبح که متأسفانه از خواب بیدار می شوم ولی خوابیدن را ترجیح می دهم.

رب اجعلنی مقیم الصلاه و من ذریتی ربنا وتقبل دعاء (1) پروردگارا مرا و فرزندانم را بر پا دارنده نماز قرارده , پروردگارا دعای مرا بپذیر .از بهترین الطافی که خدای کریم و مهربان بر بنده اش کرده است , دستور به نماز است . پیامبر خدا (ص) در پاسخ سوال ابوذر درباره نماز فرمود : نماز بهترین تکلیفی است که ( از جانب خدا ) وضع شده است ؛ هر که خواهد کم بخواند هر که خواهد بسیار . (2)اگر کسی خالق بزرگ خود را بشناسد , صفات او را بداند و درک کند , بداند که او کمال مطلق است و غنی بالذات , هیچ نیازی به بندگانش ندارد و ....... و از طرفی نیز ضعف و فقر و کوچکی خویش را درک کند , محال است در مقابل این منتی که خداوند متعال , بخاطر نماز , بر بندگانش گذاشته , سجده شکر بجا نیاورد ؛ چون نماز یعنی گفتگوی بنده حقیر و ضعیف , با رب جلیل و کریم .اگر بالاترین مقام مملکتی به شما بگوید می خواهم با من خلوتی داشته باشی , و هر چه میخواهد دل تنگت بگو ؛ به تو بگوید حاجاتت را برآورده میکنم , نیازهایت را رفع میکنم , تو را بزرگ و ارجمند قرار می دهم ؛ آیا بغیر از این بود که با جان و دل و بدون درنگ , خواسته اش را اجابت میکردی و بر این گفتگو می بالیدی و فخر فروشی می نمودی ؟پس این تاخیر در نماز اول وقت و سستی ما , بجز عدم معرفت نسبت به خالق خویش و عدم شناخت و باور نسبت به ضعف و فقر خویش نیست ؛ و الا ما فطرتا کمال طلب بوده و بدنبال چیزهایی هستیم که به نفعمان باشد .امام صادق (ع) می فرمایند : نمازگزار را سه فایده نصیب شود : هرگاه به نماز بایستد از اوج آسمان تا فرق سرش بر او نیکی فرو ریزد و از زیر پایش تا اوج آسمان , فرشتگان او را در میان گیرند و فرشته ای ندا دهد : ای نماز گزار , اگر بدانی با چه کسی راز و نیاز میکنی , هرگز راز و نیازت را نخواهی گسست . (3) و چون اهل بیت عصمت و طهارت (ع) , در معرفت الهی , به بالاترین درجه رسیده اند , در وقت نماز , رنگ از چهره شان میپرید , پاهایشان میلرزید و ..... چون می دانستند وقت ملاقات با چه بزرگی فرا رسیده است .در تفسیر قشیری آمده : علی (ع) چون وقت نماز میشد , رنگش تغییر میکرد و به خود میلرزید . به آن حضرت عرض شد : شما را چه شده است ؟ فرمود : هنگام امانتی رسیده است که خدای تعالی آن را بر آسمانها و زمین و کوهها عرضه کرد , اما آنها از پذیرفتن آن خودداری کردند و انسان به عهده گرفت و من با این ضعف و ناتوانیم نمی دانم آیا از عهده برداشتن این بار به خوبی بر می آیم یا نه . (4)کانت فاطمه ( ع) تنهج فی الصلاه من خیفه الله تعالی (5) فاطمه زهرا (س ) در حال نماز از شدت ترس نفسش به شماره می افتاد.امام حسن (ع) هرگاه وضویش را تمام میکرد , رنگش میپرید . علت را از آن حضرت جویا شدند فرمود : کسی که میخواهد به حضور خداوند عرش نشین رسد , باید رنگش را ببازد . (6)وای بر من و از سهل انگاری من , وای بر من از بی معرفتی من , وای از آن لحظه ای که با اینهمه سهل انگاری در قیامت محشور شوم . این حال انسانهای کامل است که تمام عمر خود را به اندازه یک چشم بر هم زدن , از خدای خویش غافل نشده اند , پس حال من گنه کار و رو سیاه باید چگونه باشد ؟از بزرگترین علتهایی که مانع از درک حقیقت نماز شده و موجب سهل انگاری ما نسبت به نماز است , گناهان ما میباشد و الا هر مخلوقی فطرتا طالب خالق خویش است و از تسبیح و تهلیل و تحمید او لذت برده و به سوی او در حرکت است .اینکه ما نسبت به نماز سهل انگاریم , به این دلیل است که از نماز خواندن لذت نمیبریم , و دلیل آن تنها گناهانی است که پرده ای ضخیم , بر روی فطرت خدا خواه ما افکنده است .اگر پرده ضخیم گناهان , از روی فطرت , دریده و پاره شود , ما نیز همچون رسول خدا (ص) (البته در رتبه خود ) نماز را نور چشمانمان دانسته و بمانند یک گرسنه , که به سمت غذا گرایش دارد , ما نیز با شوق به سمت نماز می شتافتیم ؛ پیامبر خدا (ص) فرمودند : خداوند , جل ثناوه , نور دیده مرا در نماز قرار داد و نماز را محبوب من گردانید , همچنان که غذا را محبوب گرسنه و آب را محبوب تشنه ( با این تفاوت که ) گرسنه هرگاه غذا بخورد سیر میشود و تشنه هرگاه آب بنوشد سیراب میشود , اما من از نماز سیر نمیشوم . (7)انس مداوم با این احادیث و عمل به آنها , کم کم دریچه قلبمان را به روی حقیقت و نور نماز باز کرده و لذت نماز را به ما میچشاند , لذا بر من و شما واجب است که از یک طرف با پای تکلیف تلاش کنیم تا نمازهای خود را در اول وقت بخوانیم و از طرف دیگر در اوقات غیر از نماز , گناهان را ترک گوئیم ؛ بطور قطع و یقین , اگر در این دو امر اصرار بورزیم , لذت نماز خواندن را خواهیم چشید و وقتی بنده ای طعم خوش گفتگو با خالق خویش را چشید , محال است در امر نماز سهل انگاری کند .به این حدیث زیبای امام علی (ع) توجه کن ؛ حضرت میفرمایند : از رسول خدا شنیدم که می فرمایند : امید بخشترین آیه در کتاب خدا این است که : و در دو سوی روز و پاسی از شب نماز بگزار .... و فرمود : ای علی , سوگند به آن که مرا به حق , نوید دهنده و بیم دهنده فرستاد , هر یک از شما که برای وضو برخیزید گناهان از جوارح او فرو ریزند و چون با چهره و دل به خدا روی کند , هنوز نماز را تمام نکرده , هیچ گناهی بر او نماند همچون روزی که از مادر متولد شده است و گناهانی که در فاصله دو نماز کرد نیز پاک شود ... ای علی نمازهای پنجگانه برای امت من به منزله رودی است که جلو خانه هر یک از شما جریان دارد . اگر کسی از شما بدنش کثیف باشد و روزی پنج بار در آن رود , خود را بشوید آیا کثافت و چرکی در بدنش باقی میماند ؟ به خدا سوگند که نمازهای پنجگانه نیز برای امت من , چنین حکمی دارند . (8)یادآوری این احادیث به انسان امید و نشاط داده و اراده او را در جهت اقدام به نماز تقویت میکند ؛ منتهی همانطور که در حدیث آمده باید سعی کنیم همچنانکه صورتمان به سمت قبله , نماز می خواند , وجهه قلبمان هم به سوی خدای کعبه باشد و در نماز, حضور قلب داشته باشیم .دقت در احادیثی که ما را از سهل انگاری در نماز نهی میکنند و فرجام بد کسانی که سهل انگار در نمازاند را بیان میکند , در انسان خوف ایجاد کرده و وسیله خوبی برای اهمیت دادن به نماز است .امام صادق (ع) فرمودند : رسول خدا (ص) فرمود : از من نیست کسی که نماز را سبک بشمارد ؛ به خدا قسم , کنار حوض ( کوثر ) بر من وارد نمیشود . خدایا ما را جزء گروه نماز گزاران حقیقی قرار ده و شوق و عشق به نماز را در دلهای ایجاد بفرما .(1) سوره ابراهیم آیه40(2) میزان الحکمه / ج7 / ص 3094(3) میزان الحکمه / ج7 / ص 3102(4) میزان الحکمه / ج7 / ص 3108(5) میزان الحکمه / ج7 / ص 3108(6) میزان الحکمه / ج7 / ص 3110(7) میزان الحکمه / ج7 / ص 3092(8) میزان الحکمه / ج7 / ص 3098 .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه