خانمی ۳۴ ساله هستم که دارای دو پسر ۱۳ و ۸ ساله می باشم . پسر بزرگم علی رغم اینکه در دوران دبستان شاگرد ممتازی بود ، در دوران راهنمایی با افت نمرات مواجه شده است و با اینکه از لحاظ درک مطالب و یادگیری دروس بسیار توانمند می باشد و با صرف وقت کم قادر به یادگیری مطالب درسی می باشد ولی متاسفانه علاقه ای به این کار نشان نداده و وقتش را هدر می دهد و حتی در مواقعی که در حال درس خواندن است دقت و توجه لازم را بر روی مطالب درسی معطوف نمی کند ، به عنوان مثال وقتی تمرینات مربوط به درس ریاضی را حل می کند اصلا دقت کافی را ندارد . لازم به ذکر است که از لحاظ رفتاری پسر مودب و خوبی است و نه تنها افراد خانواده بلکه تمام پرسنل مدرسه نیز از رفتارش رضایت کامل را دارند . فقط مشکل من این است که چگونه علاقه به درس خواندن را در او ایجاد نمایم و دیگر برای انجام تکالیفش مدام به او گوشزد نکنم ، زیرا این کار باعث به وجو د آمدن تنش و ناراحتی بین ما می شود. این رفتار او کم کم بر روی پسر کوچکم نیز تاثیر می گذارد .با تشکر

خوشحالیم همچنان شما مخاطب ما هستید امیدواریم راهنمای خوبی در رابطه با این موضوع برای شما باشیم.با توجه به وضعیت قبلی تحصیل فرزندتان عوامل زیادی در این بین رغبتی وجود دارد که باید شناسایی و برطرف گردد.البته به تجربه دیده شده که در دوره راهنمایی نسبت به دوره‌های ابتدایی و متوسطه عمومی افت تحصیلی بیشتری وجود دارد. این موضوع را می‌توان به وضعیت خاص این دوره که دانش آموز باید دروس متنوع تری رانسبت به دوره ابتدایی بگذراند و همچنین به بحران بلوغ و مشکلات آن که در این دوره اتفاق می‌افتد نسبت داد. در اینجا به برخی از این علل که احتمالا در بروز این وضعیت تاثیر گذر هستند اشاره می کنیم و شما با توجه به وضعیت خانواده و فرزندتان برخی از آنها که در مورد فرزندتان وجود دارد را شناسایی و در جهت رفع آنها اقدام نمایید.1- نداشتن مهارت اجتماعی: معمولا برخی از دانش آموزان که نتوانسته اند مهارتهای لازم را در روبرو شدن با موقعیت جدید بدست آوردند هنگامیکه تغییر موقعیت میدهند زمان زیادی را برای سازگاری با محیط جدید طلب می کنند و همین عاملی برای درگیری ذهنی نسبت به این تغییر محیط برای آنهاست واز لحاظ درسی کمی افت می نمایند.2- قرار داشتن در آستانه بلوغ عاملی برای تغییرات هورمونی در بدن می شود که همین می تواند عاملی برای نگرانی نوجوان شده و تاثیر مستقیمی بر وضعیت تحصیلی خواهد گذاشت.3- تغییر شیوه کنترل دانش آموزان در مدرسه : هرچه شیوه کنترل دانش آموزان در مدارس آمرانه، خشک و قیم مابانه باشد احساس از خودبیگانگی، ترک تحصیل، افت تحصیلی، بی انضباطی، رفتارهای نامتعادل و مخرب و عدم مشارکت در بین دانش آموزان مشاهده می شود.در حالی که ارتباط صمیمانه و صادقانه بین مدیر، کادر آموزشی و دانش آموزان نشان دهنده جوی آزاد و باز در مدرسه است و کنترل دانش آموزان به سمت شیوه های انسانی، متعادل و دموکراتیک جهت گیری پیدا می کند و بازده تحصیلی دانش آموزان افزایش می یابد و زمینه های پیشرفت آنان نه تنها در درس بلکه در زندگی فراهم می یابد.4- تغییر تعداد معلم: مطالعه دانش آموزانی که دارای افت تحصیلی هستند نشان می دهد اینگونه افراد در دوران ابتدایی با یک معلم روبرو بودند و رابطه صمیمی با او برقرار نموده بودند. اما در راهنمای تعداد ملمین بیشتر می شود لذا رابطه صمیمی کمرنگ تر می شود حال اگر این دانش آموزان با معلمان خود ارتباط صمیمانه ای برقرار کنند در کاهش مشکلات عاطفی و پیشرفت تحصیلی آنان بسیار موثر می باشد این قبیل دانش آموزان اگر در فاصله ای نزدیک از معلم در کلاس قرار بگیرند قادر خواهند بود که وقت بیشتری را صرف فعالیت های درسی کنند و از حمایت بیشتر معلم برخوردار شوند که همین مسئله در رشد تحصیلی آنان تأثیر خواهد گذاشت.البته باید توجه داشت که کودک و نوجوان احتیاج به انضباط دارد اگرچه انضباط و آزادی بی اندازه هر دو زیان آور است، اما کودک و نوجوان احتیاج به محدودیت و کنترل منطقی و عاقلانه دارد و اگر از حد خود پا را فراتر بگذارد باید متوجه باشد که تنبیه در انتظار اوست. این تنبیه باید توأم با محبت و دلسوزی باشد و نوجوان به خوبی آن را درک کند.5- تغذیه مناسب به ویژه وجود ذخایر غنی آهن در غذاهای دانش آموزان باعث افزایش توانایی آنان در فراگری دروس مختلف خواهد شد. دختران و پسرانی که به سن بلوغ می رسند به علت جهشی که در رشد پیش می آید به آهن بیشتری نیاز دارند.اثرات فیزیولوژیک و جسمانی ناشی از فقر آهن در دانش آموزان به کاهش بازدهی و بهره وری ذهنی و بدنی می انجامد.شواهد مختلف نشان می دهد که کاهش ذخایر آهن بدن، حتی اگر کم خونی وجود نداشته باشد، اثرات بسیار منفی بر فرایندهای شناختی، یادگیری، قدرت توجه و تمرکز ذهنی خواهد داشت. آهن برای عملکرد صحیح مغز در تمامی سنین یک عنصر ضروری است.از سوی دیگر کلسیم، پروتئین، فسفر، ویتامین D و سایر ویتامین های موجود در غذاها بر روی استخوان سازی، رشد جسمانی و فعالیت مغز اثر مطلوبی می گذارد؛ بنابراین توصیه های تغذیه ای بویژه خوردن لبنیات، انواع گوشت ها، سبزیجات، میوه و حبوبات برای تأمین نیازهای تغذیه ای دانش آموزان ضروری و حیاتی است.بنابراین توجه به نیازهای تغذیه ای دانش آموزان باید در رئوس اقدامات خانواده قرار گیرد 6- توانایی دانش آموز در دوست یابی و حفظ آن، ارتباط جتماعی و مشارکت دانش آموز در فعالیت های اجتماعی باعث می شود که ضمن ایجاد رابطه ای متقابل نیازهای روانی خود را برآورده کند و در امر تحصیلی هم با تبعیت از رقابت سالم به موفقیت نائل شود.انتخاب دوستان مناسب و تشخیص داشتن رابطه ای سالم و سازنده تنها به وسیله نوجوان امکان پذیر نیست و باید توسط والدین در مرحله نخست و سپس مربیان آموزشی این مشاوره و راهنمایی ها صورت بگیرد تا دانش آموزان در معرض دوستی های ناباب و ناپاک قرار نگیرند. ارتباط با دوستان ناباب بخصوص جنس مخالف باعث ایجاد مشکلات رفتاری می شود، اضطراب دانش آموزان را بالا می برد و در میزان پیشرفت تحصیلی مؤثر است. والدین با انتخاب دوستان مناسب برای فرزندشان و فراهم کردن زمینه مساعد برای مراوده در محیط های خانوادگی و هم چنین فراهم نمودن محیط عاطفی توأم با حسن تفاهم بین افراد خانواده می توانند از گرایش جوانانشان به دوستی های نامناسب جلوگیری کنند و زمینه را برای پیشرفت تحصیلی فرزندشان فراهم آورند.7- اختلاف خانوادگی: دانش آموزی که از شرایط خانوادگی مناسب و پشتیبانی و حمایت عاطفی والدین خود برخوردار نیست و نیازهای روحی و روانی اش تأمین نمی شود درپی ارضای احتیاجات خود دچار بی توجهی به تحصیل یا ترک آن می شود.پاسخ گفتن به نیازها از سوی والدین لازمه موفقیت هر دانش آموز است درحالی که برخی از والدین بدون آگاهی از وظیفه خود در قبال دانش آموز فقط از او انتظار موفقیت دارند.نتایج یک تحقیق نشان می دهد که میزان تحصیلات والدین تأثیر فراوانی در کیفیت تحصیلی دانش آموز دارد، زیرا والدین تحصیل کرده به ویژه پدران در حل مشکلات درسی فرزندان بهترین یاور آنها خواهند بود و می توانند برای فرزندان خویش الگوهای بسیار زیبایی از تعلیم و تربیت باشند.8- عامل اقتصادی:عدم اشتغال سرپرست خانواده و ناتوانی او دربرآوردن کامل نیازهای افراد خانواده در افت تحصیلی فرزندان تأثیر فراوانی دارد، چرا که عدم توجه به ارضای نیازهای اولیه فرزندان موجبات بی توجهی به نیازهای روحی و عاطفی آنها نیز می شود و بچه ها برای تامین نیازهای خود مجبور به ترک تحصیل و ورود به بازار کار و اشتغال می گردند. تحقیقات نشان می دهد که بحران های اقتصادی، کاهش درآمد و فقر و بیکاری خانواده ها نه تنها در افت تحصیلی دانش آموزان تأثیر می گذارد، بلکه انگیزه ای برای سوق دادن افراد به سوی جرایم و تخلف از مقررات اجتماعی می شود. همچنین فراهم نکردن تسهیلات آموزشی از جمله مدارس خوب، وسایل تحریر مناسب، البسه و تغذیه کافی و مناسب از سوی والدین باعث سرخوردگی و عدم گرایش کودکان و نوجوانان به مدرسه و درس خواندن می شود. مطالعه تقریباً نیمی از کودکانی که از درس خواندن محروم شده اند نشان می دهد که والدین این کودکان یا از هم جدا شده اند یا فوت کرده اند یا احیاناً دارای پدر معتاد بوده اند، چرا که الکل و دیگر مواد مخدر نیز بر زندگی نوجوانانی که والدین آنها به مصرف مواد مخدر وابسته باشند تأثیر فراوانی بر جای می گذارد. این قبیل نوجوانان نه تنها بعدها در معرض خطرات ناشی از مصرف مواد مخدر هستند بلکه از مشکلات روانی، اجتماعی نیز رنج می برند.در ادامه به چند نکته اشاره می نماییم.1- در هیچ زمانی فرزندانتان را با هم مقایسه نکنید.مطمئنا تفاوت سنی انها عاملی برای تفاوت آنها می باشد.2- با یک برنامه ریزی دقیق اجازه دهید خودشان به مطالعه و درس خواندن بپردازند.3- به مدت دو هفته اصلا به انجام تکالیف او توجه نکنید و به او گوشزد نکنید. .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه