ویژگی‌ها و خصائص اخلاقی و اجتماعی بارز اویس قرنی چه می تواند باشد؟

برخى از خصوصیات او عبارتند از : زهد کامل ، تقواى تام ، عبادت برتر ، شافع بزرگ محشر ، مستجاب الدعوه ، عاشق شهادت ، عاشق على ( ع ) ، خادم واقعى مادر ، محبوب دل پیامبر اسلام ( ص ) و دور از هرگونه ریا . براى نمونه به برخى روایات که این خصوصیات در آنها آمده اشاره مى کنیم : الف ) در جنگ صفین على ( ع ) گفت : از کوفه یک هزار مرد خواهد آمد که با من بیعت مرگ خواهند کرد . ابن عباس مى گوید : من مى ترسیدم که این پیشگویى على ( ع ) درست تحقق نیابد . من هر کس که از کوفه مى آمد و با على ( ع ) براى مرگ در راه آن حضرت بیعت مى کرد مى شمردم . عدد آنان که از کوفه آمدند و بیعت کردند به 999 تن رسید و دیگر کسى نیامد و من در دلم بسیار ناراحت شدم . در این فکرها بودم که ناگهان دیدم مردى از کوفه نزد على ( ع ) آمد و گفت : یا على ! دستت را بیاور تا بیعت کنم . على ( ع ) فرمود : براى چه بیعت مى کنى ؟ آن مرد گفت : بیعت مى کنم که گوش به فرمان تو باشم ، از تو اطاعت کنم و زیر پرچم تو با دشمنانت بجنگم ، کشته شوم و یا خداوند تو را پیروز بگرداند . على ( ع ) پرسید : تو کیستى ؟ آن مرد گفت : اویس هستم . امام فرمود : تو اویس قرنى هستى ؟ آن مرد گفت : بله . على ( ع ) گفت : الله اکبر ، حبیبم رسول خدا ( ص ) به من خبر داده بود که من مردى از امت آن حضرت را ملاقات مى کنم که به او اویس قرنى گفته مى شود و او از حزب خدا و رسول خداست و در راه خدا به شهادت مى رسد و او مى تواند قبایلى مانند ربیعه و مضر را شفاعت کند 1 ب ) رسول خدا ( ص ) فرمود : بوهاى بهشتى از سوى قرن مى وزد . اى اویس قرنى ! چقدر مشتاق توام . بدانید هر کس اویس قرنى را دید سلام مرا به او برساند . گفتند اى پیامبر خدا ! اویس قرنى کیست ؟ فرمود : او کسى است که اگر از میان شما غایب شود سراغش را نمى گیرید و اگر ظاهر شود به او اهمیت نمى دهید ولى او کسى است که با شفاعتش قبایلى مانند ربیعه و مضر به بهشت مى روند . او در حالى که مرا نمى بیند ، به من ایمان مى آورد و در رکاب جانشینم على بن ابى طالب در صفین به شهادت مى رسد 2 ج ) پیامبر اسلام ( ص ) فرمود : مژده باد بر شما که مردى از امتم به نام اویس قرنى مى تواند قبایلى مانند ربیعه و مضر را شفاعت کند . سپس پیامبر اسلام ( ص ) به عمر بن خطاب گفت : اى عمر ! اگر او را دیدى سلام مرا به او برسان . عمر به دنبال اویس قرنى مى گشت و در موسم حج او را پیدا کرد . همراهان عمر این عمل عمر را خوش نداشتند و مى گفتند : از شخصى همچون تو خوب نیست که به دنبال مردى گمنام برود و از او سراغ بگیرد ولى عمر او را پیدا کرد و به او گفت : اى اویس ! پیامبر خدا به من فرمود که سلام او را به تو برسانم و اینک سلام او را به تو مى رسانم و پیامبر به من خبر داد که تو مى توانى قبایلى مانند ربیعه و مضر را شفاعت کنى . وقتى که اویس این پیام را شنید به سجده افتاد و آن قدر در سجده ماند که مردم فکر کردند مرده است . بعد از مدتى سر از سجده برداشت و به عمر گفت : تو که مرا با این عملت هلاک کردى . پس از این که مردم او را شناختند به سر او ریختند و بدن و دست و صورت خود را به او مى رساندند که از او برکت پیدا کنند . اویس در صفین به شهادت رسید 3 د ) روزى اویس قرنى در دعاى خود چنین خواست : H « اللهم ارزقنا شهاده توجب لى الجنه والرزق » E 4 و دعایش مستجاب شد و در صفین به شهادت رسید . شیخ عباس در منتهى الامال ( ج 1 ، ص 367 ، چاپ هجرت ) آورده است : گویند اویس شتربانى مى کرد و خرج مادر را مى داد . روزى از مادر اجازه خواست که به مدینه برود و پیامبر را ببیند . مادرش نیم روز اجازه داد . اویس به مدینه آمد ، به خانه پیامبر رفت ولى پیامبر در خانه نبود . وقت تمام شد و پیامبر را ندیده برگشت . وقتى که پیامبر به خانه آمد گفت : این نور چه کسى است که در این خانه مى بینم ؟ گفتند : شتربانى به نام اویس براى دیدن تو به خانه آمد و برگشت . پیامبر فرمود : او این نور را به ما هدیه داده است . شیخ عباس قمى اضافه مى کند : گویند که اویس قرنى بعضى شب ها را شب رکوع مى نامید و آن شب را تا صبح در رکوع مى ماند و بعضى شب ها را شب سجود مى گفت و تا صبح در حال سجده مى ماند . به او گفتند : اى اویس این چه زحمتى است که مى کشى ؟ گفت : کاش از ازل تا ابد یک شب بود و من آن یک شب را با سجده به پایان مى بردم . اویس قرنى یکى از زاهدان چهارگانه اى است که در خدمت حضرت على ( ع ) بود و در رکاب آن حضرت جنگید و به شهادت رسید . اویس ، مدتى در کوفه ساکن شد و او را سید التابعین مى گفتند . اویس در اصل از قبیله مذحج از تیره قرن است . قبیله مذحج از قبایل معروف یمن است . براى آگاهى بیشتر درباره اویس . ک : - اعیان الشیعه ، ج 3 ، ص 512 به بعد ، چاپ رحلیى . - منتهى الامال ، ج 1 ، ص 366 ، چاپ هجرت . - جامع الرواه ، ج 1 ، ص . 110 - ابوذر الغفارى و اویس القرنى ، حسین الشاکرى . - بحارالانوار ، ج 42 ، ص 147 به بعد . ( 1 ) ( بحار ، ج 42 ، ص 147 ، ح 7 ، به نقل از ارشاد و خرائح ) . ( 2 ) ( همان ، ص 155 ، ح 22 ) . ( 3 ) ( همان ، ص 156 ، ح 24 ) . ( 4 ) ( ابوذر الغفارى و اویس القرنى ، حسین شاکرى ، چاپ دوم ، 1418 ، ص 101 به بعد ) .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه