عقلی بودن دین امری روشن است و بسیاری از اندیشمندان شرق و غرب بر آن صحه گذاشته اند آیات قرآن و روایات نیز بیانگر این اعتقادند . اما دین گریزی برخی از انسانها علل مختلفی می تواند داشته باشد از جمله: ۱. برخی ممکن است با توجه به شرایط محیطی و خانوادگی, بعضی از نارسایی ها را ناشی از قوانین دینی بدانند و در نتیجه اشکالات خویش را متوجه دین بکنند. البته کارآمدی دین بحثی است و کارآمدی برخی از مدیران بحث دیگر. ۲.

عقلی بودن دین امری روشن است و بسیاری از اندیشمندان شرق و غرب بر آن صحه گذاشته اند آیات قرآن و روایات نیز بیانگر این اعتقادند . اما دین گریزی برخی از انسانها علل مختلفی می تواند داشته باشد از جمله: 1. برخی ممکن است با توجه به شرایط محیطی و خانوادگی, بعضی از نارسایی ها را ناشی از قوانین دینی بدانند و در نتیجه اشکالات خویش را متوجه دین بکنند. البته کارآمدی دین بحثی است و کارآمدی برخی از مدیران بحث دیگر. 2. روند تغییر ارزش ها؛ در ایران پس از دوران دفاع مقدس و آغاز دوران باز سازی کشور، مدلی برای توسعه اقتصادی و اجتماعی در پیش گرفته شد که این مدل موجب بروز تضادهای ارزشی و فاصله گرفتن جامعه از شاخص های مطلوب گردید؛ به گونه ای که توسعه، نتایجی از قبیل تغییر ارزش ها را نیز در پی داشت. توضیح اینکه اقدامات اقتصادی ـ نظیر تغییر نرخ ارز و تورم ـ موجب کاهش درآمد واقعی و قدرت خرید مردم گردید. همچنین با ابزار مختلف (واردات، تبلیغات، مراکز تجاری و ...) فرآیند قوی تولید نیاز در مردم، در پیش گرفته شد. در نتیجه سطح نیازهای غالب مردم بالاتر از سطح درآمدشان قرار گرفت و مردم در ارضای نیازهایشان, با موانع اساسی روبه رو شدند. از آنجا که درآمد واقعی نیز کاهش یافت، دستیابی به درآمد بیشتر و پول بیش از حد معمول، با ارزش شد. از طرف دیگر، عواملی مانند نمایش ثروت قشر بالا و تسهیلاتی که برای قشر بالا فراهم آمد، گرایش بارز مدیران دولتی به تجملات و ظواهر و تغییر فضای کل جامعه، موجب شد که مردم ارزش های جدید را تأیید شده (هنجار) و جست وجوی پول برای ارضای نیازهای جدید را درست و مشروع ببینند! بنابراین پول جویی به ارزش غالب تبدیل شد و حداقل در مورد بیشتر کسانی که پول و درآمدشان کم بود و کفاف ارضای نیازهایشان را نمی داد، ارزش های دیگر را تحت الشعاع قرار داد. در نتیجه این فرآیندها، ارزش های اجتماعی، از سنتی به سوی مدرن، از ساده زیستی به تجمل، از کمک و همیاری و ایثار و گذشت برای جامعه به سودجویی فردی و از ارزش قناعت به ارزش ثروت و از انسجام به فردگرایی و از ارزش دین و خدا به ارزش پول و دنیا حرکت کرده اند( فرامرز رفیع پور، توسعه و تضاد، فصل 4 ـ 8 ـ 3؛ آناتومی جامعه، ص 522 2. مشکلات پس از انقلاب (مانند جنگ و توجه به مسائل امنیتی و دفاعی و...) که نتیجه طبیعی آن، فقدان برنامه ریزی های دقیق و کارشناسی شده برای نهادینه سازی و تثبیت ارزش ها و معارف اسلامی است. 3. تبلیغات سوء دشمنان و ایجاد و القای شبهه دربارة دین که گاهی بی پاسخ مانده و در ذهن برخی جای گرفته است. این امر گاهی در غالب تهاجم فرهنگی و تولیدات فرهنگی و فیلم و ماهواره و ... بوده و گاهی نیز از طریق القاء شبهاتی که به نظر آنها دین درباره آنها پاسخی ندارد و بلحاظ ایدئولوژیکی ضعیف است.4. روش های نادرست در آموزش دینی در دوران کودکی و نوجوانی؛ برخی از رفتارها و برخوردهای ناصحیح و مخالف شرع در بیان احکام شرعی، موجبات بدبینی عده ای از افراد ـ به خصوص جوانان ـ را فراهم آورده است. ضعف و سستی بنیان های دینی در برخی از خانواده ها که منجر به عدم تربیت و پروش صحیح جوانان شده است. 5. گرایش به سوی تمایلات و هواهای نفسانی، خواسته های نا به جای برخی و ناهنجاری عاطفی و روانی آنان و بی بند و باری و گرفتاری در انواع دام های شیطانی و... موجب شده که بسیاری به سستی و فساد و راحتی و سودجویی و... روی آورند و التزام به دین و چهارچوب های دینی را مزاحم خود ببینند.6. ناکارآمدی برخی از مدیران جامعه در اجرای برنامه های اعلام شدة حکومت دینی، و بی پاسخ ماندن نیازهای اولیه اجتماعی جوانان (ازدواج، اشتغال، مسکن و...). 9. عدم توزیع عادلانه امکانات و فرصت ها در برخی از ادارات و دستگاه های کشور. 7. درگیری برخی گروه ها و جناح های سیاسی بر سر کسب، حفظ و استمرار قدرت سیاسی و در نتیجه، ایجاد یأس و ناامیدی جوانان برای نیل به خواسته های مشروع خویش8. عملکرد منفی و نامطلوب بعضی از دستگاه های فرهنگی در سال های اخیر و میدان دادن به افراد و عناصر غیر معتقد به نظام اسلامی، و ترویج فرهنگ غربی از سوی آنان. 9. عملکرد و رفتار ناشایست گروهی از شاغلان در دستگاه ها و نهادهای دولتی و حکومتی، باعث پیدا شدن تعارض و شکاف بین گفتار و عمل آنان شده و موجب بدبینی به شعارهای انقلاب گشته است. 10. کم کاری نیروها و دستگاه های انقلابی در تولید برنامه های سالم و جذاب و مفیدی که بتواند اوقات فراغت جوانان را پر کند و آنان را از توجّه به برنامه های ضد اخلاقی و فاسد فرهنگ بیگانه باز دارد.11. مشکل انتقال ارزش ها؛ نسل اول انقلاب و دستگاه های فرهنگی، در انتقال این ارزش های انقلابی و دینی به نسل دوم و سوم انقلاب و حتی تعمیق آن ها برای خود نسل اول انقلاب، سهل انگاری و کم کاری هایی داشته اند که موجب فاصله گرفتن تدریجی برخی از افراد جامعه ـ به خصوص جوانان ـ از ارزش های اسلامی شده است.12. مشکل دیگری که متاسفانه جامعه ما به آن دچار است بومی نشدن علوم مخصوصا علوم انسانی است و از آنجا که آنچه که هم ا کنون در دانشگاهها تدریس می‌شود عمدتا ترجمه کتابها یا برگرفته از کتابهای آنهاست و از طرفی مبانی جهان شناختی نویسندگان و پدید آورندگان این علوم نیز خواه ناخواه در نوشته های آنها نقش دارد خواننده این کتابها (کسانی که سوالها را انباشته کرده و در پی پاسخ برای سوالهای خود نیستند) ندانسته مبانی آنها را نیز قبول می‌کند که مهمترین آنها مادیگرایی و تجربه گرایی است و در نتیجه علوم و اندیشه های وحیانی و ماورایی در نزد او بی معنا یا کم اهمیت و یا دارای اشکالات فراوان به نظر می‌آید بنابراین می‌بینید احیانا جوانی متدین وارد دانشگاه می‌شود و بی اعتنا به اعتقاد و باورهای خود فارغ التحصیل می‌شود. در نهایت بایدبه این نکته اذعان داشت که علی رغم تلاشهای دشمن قسم خورده درونی یعنی شیطان و علی رغم تلاشها و سرمایه گذاریهای دشمنان بیرونی اسلام و انقلاب اسلامی از طریق اشاعه فرهنگ ابتذال، اعتیاد، ترویج فرهنگ خوگذرانی، مادیگرایی و ... و نیز علی رغم کمبودهایی که در حوزه ترویج و تبلیغ معارف دینی و ارائه دین ناب به جوان وجود دارد مفاخر علمی این کشور و توده جوانان با توجه به رشد روز افزون معنویت که نماد آن را می‌توان برگزاری مراسم اعتکاف، روزه، و شبهای قدر، و نمازهای جماعت دانست روز به روز به طور علمی تر نه احساساتی به مبانی دینی آشنا شده و به آن عمل می‌کنند و اگر ما توقعات خود را معقول کرده و چشمی نیز به موانع و مشکلات داشته باشیم می‌بینیم جریان دین گرایی در طول تاریخ ایران رو به رشد بوده است با این تفاوت که دینداران کنونی بسیار داناتر عالمتر و آگاهانه‌تر از گذشته دینداری می‌کنند. درباره نخبگان علمی نیز اکثری مبتکران و مخترعان و پیشتازان علوم مختلف در کشور به برکت انقلاب اسلامی از مبانی دینی استوار برخوردارند.جهت کسب اطلاعات بیشتر رجوع کنید به کتابهای:1. نگاه نظام آموزشی به دین {دین دانی یا دین داری} تجاسب کامیاب، انتشارات مجد2. دین گریزی چرا؟ دین گرایی چه سان؟ قرآن و نظام تربیتی نسل نو، ابوالفضل ساجدی، موسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی (ره)[پایان کد انتخابی][پایان کد انتخابی] .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه