باورها و اعتقادات زرتشتیان /

تخمین زمان مطالعه: 18 دقیقه

یکی از فرقه هایی که به کرات به دین مبین اسلام تهمت خشونت گرایی و بی رحمی می زند و ادعای مهرورزی و خردورزی می کند، زرتشتیان هستند.۱. لطفا به طور مختصر در مورد زرتشت و آیین زرتشتی و اصول اعتقادی آنها توضیح دهید.۲. در آیین زرتشتی چه نمونه هایی از اِعمال خشونت و همچنین خرافه گرایی محض وجود دارد؟


ـــ چرا زرتشتی نمی شویم؟ و چرا ایرانیان از آیین زرتشت برگشتند؟الف ـ چرا دین؟ و چرا اسلام نه آیین زرتشت؟در این که انسان نسبت به حیوانات موجودی است ویژه با راه تکاملی خاصّ شکّی نیست. حیوانات پاسخ نیازهای ذاتی خود را به صورت غریزه در درون خود دارا هستند لذا نیازی به هدایت بیرونی ندارند. امّا انسان ، تنها بخشی از پاسخ به نیازهای ذاتی خود را به صورت درونی داراست که عمدتاً نیازهای اوّلیّه هستند. این پاسخهای درونی ابتدایی ولی بنیادی را در بُعد مادّی ، غریزه و در بُعد معنوی و فوق مادّی ، فطرت می نامند. امّا این مقدار آگاهی درونی کافی برای تمام نیازهای مادّی و معنوی انسان نیست. از اینرو انسان دائماً در پی آن است که پاسخ بسیاری از نیازهای خود را از بیرون ذات خود به دست آورد. ضرورت وجود دین و هدایت الهی و نیاز انسان به چنین هدایتی از برون ذاتش نیز دقیقاً از همین امر ناشی می شود. یعنی انسان در می یابد که با قوای موجود خود ، مثل غریزه ، فطرت ، خیال و عقل قادر به پاسخ دادن به برخی از نیازهای مادّی و معنوی خود نیست ؛ لذا عقل حکم می کند که خداوند متعال باید پاسخ این نیازها را با ارسال وحی در اختیار انسان قرار دهد. چرا که خدا حکیم است و محال است حکیم نیازی بی پاسخ در وجود موجودات قرار دهد. چون لازمه ی چنین امری انجام فعل عبث است که از ساحت حکیم به دور است. بنا بر این ، دین چیزی نیست جز پاسخ برخی از نیازهای مادّی و معنوی انسان که پاسخ آنها به طور طبیعی در وجود انسان نیست. بر این اساس ، تا استناد دینی به خدا اثبات نشده تبعیّت از آن ، عقلاً جایز نخواهد بود . از اینرو انبیاء(ع) برای اثبات اینکه دینشان از سوی خداست معجزه می آوردند تا ثابت کنند که با خدا در ارتباطند و متّصل به قدرت خدا هستند که بدون رقیب است ؛ به عبارت دیگر معجزه ، امضای خدا بر پای دین حقّ و نبی صادق است ؛ امضایی که هیچکس قادر به جعل آن نیست. پس ما انسانها دین می خواهیم چون قادر نیستیم پاسخ تمام نیازهای خود را از قوای موجود خود استخراج کنیم. بنا بر این ، نمی دانیم پاسخ نیازهای ما چه چیزهایی هستند ؛ و می دانیم که تنها خدا می داند که این پاسخها چیستند.پس ما نمی توانیم برای خدا تکلیف تعیین کنیم که چه احکامی بفرستد یا نفرستد. بلکه چون به حکم عقل ، حکمت او برای ما ثابت است یقین داریم که هر چه او حکم کند یقیناً تأمین کننده سعادت حقیقی ماست. پس وظیفه ما انسانها این نیست که از راه شکل احکام و دستورات دین ، درباره درستی یا نادرستی آن قضاوت کنیم ؛ بلکه وظیفه ما این است که ابتدا درستی دین را اثبات کنیم ، بعد به احکام آن عمل کنیم. خیلی ها در طول تاریخ به نام خدا حرفها زده و بسیاری از احکام خدا را تبدیل نموده اند ، که خیلی از این سخنان جعلی یا تحریف شده ممکن است خوشایند و باب میل نفس ما باشد ، امّا آیا به صرف مورد پسند بودن می توان آنها را از جانب خدا و ضامن سعادت بشر دانست. حتّی ممکن است برخی از این حرفها فی حدّ نفسه درست باشند ولی تمام حقیقت و تمام فرمول سعادت نباشند ؛ بلکه امکان دارد بخشی از نقشه ی راه سعادت باشند. و روشن است که انسان با یک نقشه ی ناقص به هیچ جا نمی رسد. حال باید پرسید که: در میان ادیان موجود و از جمله دین زرتشت ، کدامیک قادر به اثبات حقّانیّت خود هستند. یعنی کدام دین قادر است با اسناد و شواهد قطعی ، استناد خود به خدا را اثبات کند؟ آیا دین زرتشت قادر است اثبات کند که: اوّلاً زرتشت وجود خارجی داشته است؟ ثانیاً به فرض وجود داشتن ، آیا قادر است اثبات کند که وی پیامبر بوده است؟ ثالثاً به فرض پیامبر بودن ، قادر است اثبات نماید که کتاب فعلی زرتشتیان همان کتاب آسمانی زرتشت است؟ رابعاً به فرض اثبات این مطلب ، آیا قادر است اثبات کند که این کتاب ، کلّ کتاب زرتشت است؟ چون کتاب آسمانی ناقص ، یعنی نقشه ی ناقص که راه به جایی نمی برد.خامساً آیا دین زرتشت قادر است اثبات کند که بعد از زرتشت پیامبری نیامده و دین زرتشت را نسخ ننموده و نقشه ی جامعتر و دقیقتری نیاورده است؟ برای اینکه ما دین زرتشت را به عنوان فرمول سعادت و پاسخ تمام نیازهای بشر امروز بدانیم باید تمام این سوالات جواب مثبت داشته باشند ؛ در حالی که حتّی یکی از این سوالات هم قابل اثبات نیستند کجا رسد همه ی آنها.وجود زرتشت از نظر تاریخی به شدّت مورد تردید دانشمندان تاریخ است ؛ و جز ادّعای خود زرتشتیان هیچ سند تاریخی قطعی و انکار ناپذیر وجود ندارد که وجود تاریخی زرتشت را اثبات کند. به فرض اینکه وجود او نیز اثبات شود ، نبوّت او با هیچ دلیل عقلی و نقلی یا معجزه قابل اثبات نیست. استناد کتاب اوستا به زرتشت نیز مخدوش است. خود زرتشتیان معترفند که اوستا سالها سینه به سینه منتقل می شده است و صدها سال بعد از زرتشت مکتوب شده است. بنا بر این ، خدا می داند در این مدّت که اوستا مکتوب نبوده چه بر سر این مطالب آمده است. خود زرتشتیان و پژوهشگران معتقدند که اوستا در اصل ، بسیار بزرگ بوده و بر روی دوازده هزار پوست گاو نوشته شده بوده است. اوستای کنونی هشتاد و سه هزار کلمه است ؛ امّا احتمالاً اصل آن سیصد و چهل و پنج هزار و هفتصد کلمه بوده است ؛ یعنی چهار برابر اوستای کنونی. بنا بر این بر فرض اینکه این کتاب ، کتاب آسمانی باشد ، حجّیّت نخواهد داشت چون نقشه ای ناقص است که نمی توان به آن عمل نمود. چه بسا در بخش حذف شده ی این کتاب مطالبی بوده که تفسیر کننده یا تخصیص و تقیید کننده ی مطالب موجود بوده است. پس با حذف آنها مطالب موجود نیز منطقاً فاقد اعتبار می شوند. همچنین زرتشتیان قادر نیستند ثابت کنند که بعد از زرتشت پیامبری نیامده است. پس دین زرتشت ، در عصر حاضر تنها توده ای از ادّعاهای غیر قابل اثبات است. لذا عقلاً کسی نمی تواند تابع آن باشد ؛ و آنها که تابع این دین هستند یا به آن گرایش پیدا می کنند ، نه بر اساس دلائل منطقی ، بلکه بر اساس تقلید از آباء و احساسات قومی این کار را می کنند. البته این مطالب ، غیر از اسلام ، در مورد دیگر ادیان نیز صادق است. یعنی جز اسلام هیچ دینی وجود ندارد که بتواند از عهده ی اثبات پنج سوال فوق برآید. تنها اسلام است که وجود تاریخی پیامبرش یقینی است ؛ و معجزات او را تاریخ قطعی نقل کرده است و افزون بر آنها ، معجزه ی او همچنان باقی است و با صدای رسا مبارز می طلبد. قرآن کریم هزار و چهار صد سال است که مبارز می طلبد ولی تا به امروز کسی یارای هماوردی با آن را نداشته است.« وَ إِنْ کُنْتُمْ فی رَیْبٍ مِمَّا نَزَّلْنا عَلى عَبْدِنا فَأْتُوا بِسُورَةٍ مِنْ مِثْلِهِ وَ ادْعُوا شُهَداءَکُمْ مِنْ دُونِ اللَّهِ إِنْ کُنْتُمْ صادِقینَ ــــ و اگر در باره آنچه بر بنده خود نازل کرده ایم شک و تردید دارید،( دست کم) یک سوره همانند آن بیاورید ؛ و گواهان خود را ــ غیر از خدا ــ براى این کار، فرا خوانید اگر راست مى گویید.» (البقرة:23) ب ـ برخی ادّعا نموده اند که دین زرتشت نسبت به دین اسلام دین راحتی است. ادّعایی که با اندک تحقیقی بطلان آن آشکار می شود. کافی است اوستا با قرآن کریم مقایسه شود تا معلوم گردد که فهم کدامیک آسانتر است. با ملاحظه ی ترجمه ی اوستا و ترجمه ی قرآن به وضوح معلوم می شود که سخنان اوستا بیشتر به معمّا و شعر و لُغُز شباهت دارد تا کلام هدایت.پ ـ همچنین این ادّعای برخی افراد ساده یا مغرض که دین زرتشت ، فاقد احکام است یا احکامی بسیار ساده دارد ، ادّعایی است غیر محققانه. اوّلاً به احتمال زیاد بسیاری از احکام اوستا در آن سه چهارم گم شده بوده که هواهای نفسانی مردم میل به حفظ آنها نداشته است ؛ لذا آن قسمتها را به باد فراموشی سپرده اند. ثانیاً هم اکنون نیز زرتشتیان دارای احکام فراوان و بعضاً بسیار سخت هستند. برای مثال: 1ـ زنان در حال عادت ماهانه ـ که زرتشتیان آن را دشتان گویند ـ باید دور از مردم و دور از آتش و آب ساکن شوند. (وندیداد ،فرگرد شانزدهم ، بند 24 و 25 ) در این مدّت غذای کم در ظروف کم ارزش به او می دهند. (وندیداد ،فرگرد شانزدهم ، بند 1 تا 5 ) بعد از تمام شدن عادت ماهانه ، او را دوبار با ادرار گاو در دو گودال شستشو می دهند و بار سوم نیز در گودال سومی با آب شستشو می شود. (وندیداد ،فرگرد شانزدهم ، بند6) اگر تابستان باشد باید دویست مورچه را بکشد و اگر در زمستان باشد باید دویست حشره ی گزنده را از بین ببرد. (وندیداد ،فرگرد شانزدهم ، بند 12 ) 2ـ اگر زنی بچّه ی مرده به دنیا آورد باید به دور از مردم و آب و آتش ، اسکان داده شود و سه یا شش یا نه جام گمیز(ادرار گاو) بنوشد تا رحم او پاک شود. بعد از آن می تواند شیر گرم گاو بنوشد ؛ ولی حقّ نوشیدن آب ندارد. تا سه شب چنین است ؛ و بعد از آن تن و جامه ی خود را با گمیز (ادرار گاو) آمیخته با خاکستر و آب ، در کنار 9 گودال می شوید ؛ و 9 شب باید چنین کند. بعد از آن تن و جامه ی خود را با ادرار گاو و آب می شوید تا پاگ گردد. 3ـ همینطور زرتشتیان در ادوار گذشته ، مردگان را در دخمه ها می گذاشتند تا حیوانات درنده آنها را بخورند ؛ امّا حالا از روی ضرورت و ناچاری دفن می کنند. 4ـ زرتشتیان سگ را مقدّس می دانند. اگر کسی استخوان سخت به سگ بدهد یا آن را بترساند ، گرفتار مجازات پشوتنو می گردد ؛‌ و پشتونو یعنی مرگ ارزان که با تاوان بخشوده نمی شود. (وندیداد ،فرگرد پانزدهم ، بند 1 ) و اگر کسی سگ آبی را بکشد ، باید امور زیر را به روان سگ آبی تقدیم کند: ده هزار شاخه ی تازه بریده شده ، ده هزار بسته هیزم سخت ، ده هزار هیزم نرم و خشک از چوبهای خوش بو ، ده هزار شیر پاک و ... ده هزار مار ، ده هزار سگ نما(گربه) ، ده هزار سنگ پشت ، ده هزار قورباغه ی خشکی زی ، ده هزار مور دانه کش ، ده هزار مور گودال کن ، ده هزار کرم خاکی ، ده هزار مگس را کشته و ده هزار گودال ناپاک را پر کند و ... (وندیداد ،فرگرد پانزدهم ، بند 1تا 18 ) همچنین مجازات کسی که پیکر مرده ی سگی را بر زمین اندازد ، دو هزار ضربه ی شلّاق است. (وندیداد ،فرگرد ششم ، بند24 و 25 )وضو و نماز و روزه نیز در دین زرتشت موجود است. در وضو دستها تا مچ و صورت تا بناگوش و بالاى پیشانى و نیز پاها تا قوزک را سه بار با آب تمیز شستشو می دهند. و در صورت عدم دسترسى به آب یا به خاطر زخم دست و صورت و یا علل دیگر سه بار دست را بر روى خاک پاک می زنند و سپس به پشت دست و صورت می کشند که آن را تیمم مى گویند. در کیش زرتشت، هنگام نماز خواندن تأکید شده است که نماز باید به جهت و سمت نور باشد از قبیل آفتاب، ماه، چراغ و آتش. روزه نیز در اوستا آمده است ولی علمای زرتشت آن را به روزه باطنی تاویل نموده روزه نمی گیرند. البته برخی از روزها خوردن گوشت را جایز نمی دانند.اگر انسان منصفی به این احکام دشوار نظری بیفکند ، به وضوح می فهمد که چرا ایرانیان صدر اسلام ، به این راحتی دین تحریف شده ی زرتشت را رها ساخته و اسلام روی آوردند. فقط کافی است تصوّر بفرمایید که خوردن ادرار گاو چه حالی به انسان می دهد ؛ یا پیدا نمودن و کشتن ده هزار لاک پشت یا قورباغه یا مار و ... تا چه اندازه دشوار می باشد. حال بگذریم که این کارها چه صدمات جبران ناپذیری به طبیعت می زند. یا تصوّر بفرمایید که کشته شدن یک انسان به جرم کشتن یک سگ ، تا چه اندازه وحشتناک است!! یا در بیابان رها نمودن یک زن در حال خونریزی ماهانه یا یک زن که بچّه ی مرده به دنیا آورده ، چه اندازه بی رحمانه است؟ و ای کاش فقط همین بود ؛ افزون بر اینها ، آن بیچاره باید دهها تکلیف فیل افکن را هم باید به جای آورد. برخی مروّجین دین زرتشت ، اساساً اعتقادی به خدا ندارند ؛ بلکه می خواهند ، از این راه به ستیزه با اسلام برخیزند. اینها صرفاً مهره ها و سربازان مواجب بگیر استکبارند. امّا برخی جوانان بی اطّلاع که گول این تبلیغها را خورده و اینگونه سنگ دین زرتشت را بر سینه می زنند ، خدا شاهد است که حتّی یک بار هم به تعلیمات این آیین تحریف شده سر نزده اند. تعلیمات عملی این آیین ، چنان منحطّ و خرد ستیز است ، که حتّی خود علمای دین زرتشت نیز آن را برای پیروان آیین زرتشت آشکار نمی کنند. چون اگر همین چند هزار زرتشتی موجود نیز از حقیقت آیینشان مطّلع شوند ، به راحتی دست از آن می شویند.ت ـ درباره ی اعتقادات زرتشتیان نیز متأسفانه اطّلاعات درستی ارائه نمی شود ؛ و خود آنها تنها جاهای خوب آیین خودشان را رو می کنند و دهها اعتقاد عقل ستیز و زشت آیین خودشان را که در اوستا موجود است ؛ پنهان می دارند.توصیه به پندار نیک ، گفتار نیک و کردار نیک ، یکی از نقاط قوّت این آیین است که مدام آن را تبلیغ می کنند ؛ در حالی که این شعار با الفاظ گوناگون در اکثر ادیان و مکاتب آمده است و اختصاصی به دین زرتشت ندارد.در دین اسلام نیز مشابه آن به فراوانی وجود دارد. امّا اوّلاً این مقدار برای سعادت بشر کافی نیست. ثانیاً کدام پندار و گفتار و کردار ، نیک است و کدام پندار و گفتار و کردار بد است؟ اکثر انسانها پندار و گفتار و کردار خود را نیک می دانند و پندار و گفتار و کردار دیگران را بد می دانند. این همه اختلافات نیز ناشی از همین امر است. لذا مصداق این سه امر را هم باید خدا معرّفی کند. پس اگر خدا فرموده شراب نخورید ، غیبت نکنید ، زنا نکنید و مثل زرتشتیان با خواهر و مادر و خاله و عمّه و ... ازدواج نکنید و ... معلوم می شود که اینها مصداق کردار بد هستند. و در مقابل ستایش خدا ، اطاعت از انبیاء ، پرداخت زکات (حقّ فقراء) و ... مصداق کردار نیک هستند. همینطور اگر خدا فرموده مثل زرتشتیان مبداء را دو تا ندانید ، سوء ظنّ نکنید ، بد دیگران را نخواهید و ... معلوم می شود که اینها مصداق پندار بد هستند ؛ و در مقابل ، اعتقاد توحیدی داشتن ، حسن ظنّ به مردم داشتن و خوبی دیگران را خواستن که خدا به آنها امر نموده است ، مصداق پندار نیک هستند. باز اگر خدا به قرائت قرآن و ذکر و دعا و امثال آنها امر کرده همه مصداق گفتار نیکند و در مقابل ، از دروغ و ناسزا گویی و نفاق و آواز لهوی منع نموده که مصداق گفتار بد هستند. پس آنچه را زرتشتیان در قالب شعار بیان می کنند ، اسلام به نحو ریز و جزئی و عملی و کاربردی بیان می کند.از طرف دیگر ما از زرتشتیان می پرسیم: آیا ازدواج با محارم کردار نیک است که زرتشتیان انجام می دهند؟ آیا آن کارها که با زن ، در حال عادت ماهانه یا هنگام به دنیا آوردن بچّه ی مرده ، انجام می دهند کردار نیک است؟ آیا تقدیس سگ و آن گونه با کشنده ی سگ رفتار کردن مصداق کردار نیک است؟!! آیا این که زرتشتیان خود را مزدا پرست و دیگران را دیوپرست می دانند و جان غیر زرتشتیان را بی ارزش می شمارند مصداق پندار نیک است؟! آیا عقیده به وجود دو مبداء (شرک) و عقیده به برتری الهی نژاد ایرانی نسبت به همه ی نژادها و برتری روحانیان و ارتش تاران بر کشاورزان و صنعتگران از مصادیق پندار نیک است؟! و... .کدام مکتب فکری و مذهبی است که عقیده و عمل خود را خوب نداند و دیگران را تخطئه نکند. زرتشتیان نیز صدها اعتقاد و عمل و گفتار خلاف عقل و منطق خود را تحت شعار پندار نیک و گفتار نیک و کردار نیک تبلیغ می کنند. لذا کسی که می خواهد در مورد حقّانیّت دینی تحقیق کند باید از بنیادی ترین اعتقادات آن ( خداشناسی و نبوّت و کتاب آسمانی ) شروع نموده در صورت اثبات درستی آنها ، به آموزه های اخلاقی و حقوقی و فردی و اجتماعی و امثال آنها بپردازد. در آیین زرتشتی ، خود زرتشتیان به چهار طبقه ی آژون (روحانیان) ، ارتش تاران ، کشاورزان و صنعتگران تقسیم می شوند. این چهار طبقه ، ارثی اند ؛ لذا هیچ کس نمی تواند از طبقه ی خود فراتر رود. در این چهار طبقه ، تنها گروه اوّل حقّ باسواد شدن دارند ؛ و قدرت و مکنت نیز در اختیار گروه اوّل و دوم است. دو گروه دیگر نیز باید برده وار برای دو گروه مافوق کار کنند. این همان چهار طبقه ای است که ساسانیان بر اساس تعالیم روحانیون زرتشتی تعریف نموده بودند. و همین تفکّر بود که در کنار دهها عامل دیگر ، دست به دست هم داد تا مردم ایران ، نه با زور بلکه با میل و رغبت ، دین زرتشت رها و به اسلام بگروند. خود زرتشت ، باور به خدای نادینی داشته ، امّا زرتشتی گری بازمانده از زمان ساسانیان ، خدایی دارند دارای شکل و ریش و عصا و تاج. امروزه نیز تصویر چنین خدایی به عنوان آرم ملی بر روی تابلوهای برخی مؤسسات زرتشتی به کار می رود.در این آیین ، آتش ، دختر خدا شمرده می شود. گاو و بخصوص گاو نر ، مقدّس دانسته می شود. از نظر اینان ، اوّل انسانی که خلق شد گیومرد یا کیومرث نام داشت و همراه او اوّل موجودی که خلق شد ، گاو بود ؛ که همراه کیومرث به شهادت رسید. لذا ادرار آن از آب نیز پاک کننده تر است. اوستا پیشگویی نموده که در هر هزار سال یک منجی خواهد آمد و جهان را پر از عدل و داد خواهد نمود. هزار سال بعد از زرتشت ، هوشیدر می آید. سال دوهزارم ، هوشیدرماه ظهور می کند ؛ و در سال سه هزارم ، سوشیانس یا سوشیانت می آید و با ظهور او جهان پایان می پذیرد. درباره ی منجی سوم نمی توان سخنی گفت. چون هنوز حدود پانصد سال مانده تا موعد او فرار رسد. امّا زرتشتیان بفرمایند که آن دو منجی که باید می آمدند ، چرا نیامدند و اگر آمدند چه کسانی هستد؟ اگر به تاریخ ایران نظر شود ، بعد از زرتشت ، تنها نفر آمده که توانسته است با تعالیم خود ، ایرانیان را متحوّل سازد ؛ و آن رسول خدا (ص) بوده است. در وندیداد ،فرگرد چهاردهم ، بند هشت به بعد آمده است: فرد گناهکار باید تمام اسباب و لوازم مورد نیاز یک موبد روحانی ، کلّیّه لوازم یک مرد جنگی و کلّیّه ی لوازم یک کشاورز و چوپان را به عنوان کفّاره به روحانیون آیین زرتشت بپردازد. و افزون بر اینها باید یک نهر آب و یک زمین حاصلخیز بزرگ و یک خانه ی اربابی با طویله ، دارای 9 پرچین و 9 حصار و 9 گونه علوفه نیز به آنها کفّاره دهد. خانه ای که می دهد ، باید دارای دوازده راهرو در قسمت بالا و 9 راهرو در قسمت وسط و شش راهرو در قسمت پایین باشد. افزون بر اینها باید دختر باکره ، جوان و سالم خود را با جهیزیّه و زیورآلات به ازدواج مردان اشو ( موبدان) در آورد. البته این دختر ، باید خواهر پانزده ساله ی خود را نیز همراه گوشواره برای مردان اشو بیاورد. همچنین این مرد وظیفه دارد ، هفت رأس رمه به موبدان تقدیم دارد ؛ هفت عدد سگ پرورش دهد؛ هفت پل بنا کند ؛ 9 عدد باغ خراب را آباد سازد ؛ 9 رأس سگ را باید درمان کند ؛ 9 مرد نیکوکار را با گوشت و نان و شراب سیر نماید.حال قضاوت بفرمایید که آیا ایرانیان با زور شمشیر مسلمان شدند یا برای خلاصی از این ذلّتها. کدام انسانی حاضر است اسلام را ببیند و با چنین دینی سر کند و دست از آن نکشد؟!! فقط تصوّر بفرمایید که این همه کفّاره که گفته شد ، چه ثروت هنگفتی می شود؟!! در اسلام ، حتّی برای قتل عمد نیز چنین دیه ای وجود ندارد ؛ حال آنکه اینها برای قتل یک سگ ، انسان را اعدام می کنند و دیه هم نمی پذیرند ؛ و در برابر گناهان معمولی چنین کفّاره ی هنگفتی می گیرند ؛ آن هم کفّاره ای که به جیب موبدان ـ که قشر مرفّه جامعه ی زرتشتی هستند ـ می رود ؛ نه مثل کفّاره ی سبک اسلامی که به مصرف فقرای جامعه می رسد . .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25



0 دیدگاه
برای این پست دیدگاهی وجود ندارد

ارسال نظر



آدرس : آزمايشگاه داده کاوي و پردازش تصوير، دانشکده مهندسي کامپيوتر، دانشگاه صنعتي شاهرود

09111169156

info@parsaqa.com

حامیان

Image Image Image

همكاران ما

Image Image