حضرت سلطان علي بن امام باقر ـ عليه السلام ـ كي و چگونه شهيد شده اند؟ در سردابه پايين مرقد ايشان چند شهيد است؟ و چرا دفن نشده و در تابوت های رو باز مانده اند ؟ مگر اين كار، حرام نيست؟

تاريخ تولدعلی بن محمد باقر(ع) معروف به «سلطان علی» دقیقا مشخص نیست. نام مادر وی زینب بوده است. وی برادر امام صادق ـ عليه السلام ـ و پدر همسر امام موسي بن جعفر ـ عليه السلام ـ مي باشد. در خصوص زمان شهادت وی برخي گفته اند: وی تا قبل از سال 148ق در قيد حيات بوده است. ولي برخي گفته اند: او در سال 116، در كاشان شهيد شد. (در اوايل سده دوم هجري قمري (حدود 113ق) مردم فين و كاشان و چهل حصاران، هيئتي به سرپرستی عامر بن ناصر روانه مدينه نمودند. وي از امام محمد باقر ـ عليه السلام ـ براي هدايت و رهبري مردم آن سامان، درخواست مبلّغي كردند. امام ـ عليه السلام ـ بعد از پذيرائي از مسافرين موقع بازگشت كاروان، فرزندش علي را همراه آن ها براي هدايت و رهبري شيعيان به سمت كاشان روانه كردند. فرزند امام باقرـ عليه السلام ـ حدود سه سال در منطقه فين كاشان و نواحي آن به فعاليت تبليغي و ارشاد مردم ادامه داد و جمعيتي زياد اطراف آن حضرت گرد آمدند. و روزهاي جمعه نماز جمعه را در مشهد اردهال اقامه می نمود. در مدت تبليغ آن حضرت نامه هايي براي پدر بزرگوارش نوشت و حالات خود را به امام گزارش مي داد. وقتي كه فعاليت تبليغي علي بن امام باقرـ عليه السلام ـ باعث جذب مردم بيشتر مي شد، حاكم منطقه طي نامه اي به حاكم قزوين ماجرا را شرح داد. حاكم قزوين نيز نيرويي جهت سركوبي علي و پيروان وي راهي منطقه كاشان کرد. و در روز 27 جمادي الثاني 116ق بين مخالفين و ياران آن حضرت، درگيري شد كه منجر به شهادت علي و تعداد زيادي از دوستان و مواليان وي شد. بعد از پايان درگيري مردم كاشان به اردهال آمده و جنازه هاي پاك و مطهر علي و ياران وي را در آن منطقه دفن كردند. اين منطقه پس از تدفين شهدا و رهبرشان علي بن محمد ـ عليه السلام ـ مورد زيارت عاشقان به اهل بيت ـ عليهم السلام ـ گرديد. در زير زمين ضريح مقدس حدود صد جنازه كه در تابوت به صورت تر و تازه بودند، مشاهده شده است. البته اين جريان را افرادي كه همراه آيت الله مرعشي نجفي در سال 1341ش که براي زيارت به اردهال رفته بودند ديدند. و احتمال اينكه اين ماجرا يك نوع مكاشفه باشد و یا حاكي از مقام والاي شهدائي كه در ركاب فرزند امام محمد باقر ـ عليه السلام ـ جنگيدند و به شهادت رسيدند، باشد، بعید نیست. وگرنه جز افراد همراه آيت الله مرعشي نجفي، كسي اين جريان را نقل نکرده است. گفته شده كه سردابه اي كه تابوت ها در آن قرار داشته اتاقكي به مساحت 3 در 6 و عمق 3 و نيم متر بوده و حدود صد تابوت در آن قرار داشت كه به صورت چند رديف در كنار هم چيده شده بود. در هر رديف سه تابوت قرار داشت. از لحاظ محاسبات چنين چيزي ممکن است چون از زمان شهادت علي بن امام محمد باقر ـ عليه السلام ـ كه به احتمال قوي 116 قمري بوده تا زمان 1313ق اولين بار كه سرداب باز شد، حدود 12 قرن فاصله است و در اين مدت يك بناي عادي نمي تواند صحيح و سالم بماند مگر اينكه بنا از استحکام برخوردار باشد يا حفظ بنا نيز از لطف الهي برخودار باشد. لذا از طريق عادي نمي توان گفت كه اين جنازه ها هميشه و در همه حال به همان شكل كه مشاهده شده اند بوده اند؛ بلكه فقط از طريق مكاشفه چنين روايتي امكان دارد. و اگر داستان واقعي باشد به خاطر كرامت و عظمت شهداي همرزم امامزاده سلطان علي بوده است. از لحاظ شرعي جنازه مسلمان را نمي توان بدون دفن در محل خارج از قبر، نگه داري كرد، مگر اينكه آنجا را به عنوان قبر آنها بنا كرده و در آن محل دفن كنند كه شرعا بلامانع است و ظاهراً در وادي السلام نجف نيز چنين قبرهايي وجود دارد. در پايان مي توان گفت که در صورت صحت آن چه از آيت الله مرعشي، نقل شده، داستان بايد از کرامات محسوب شود. در غير اين صورت بايد به محاسبات ديگر و مسائل طبيعي نيز توجه نمود. اما با توجه به اين که فرزند امام به دستور امام به اين محل اعزام شده ظهور کرامت از ایشان هرگز محال نيست. از آن جائي كه مراسم تدفين در روز 28 جمادي الثاني، مصادف با دومين جمعه از مهرماه بوده و نيز به خاطر اين كه جنازه علي بن باقر را در ميان فرش حمل مي كنند و بعد از غسل و مراسم تدفين، خاك سپاري مي كنند، از آن تاريخ به بعد، هر ساله در دومين جمعه مهرماه، مراسم قالي شوئي در مشهد اردهال برگزار مي شود. .

مرجع:

ایجاد شده در 1400/10/19

لینک کوتاه