برخي از صاحب نظران مي گويند: محدوديت فسادآور است. در همين رابطه، اسلام محدوديت هاي فراواني براي دختران و زنان ايجاد كرده است آيا اين محدوديت ها را مسلمانان و علماء ايجاد كرده اند يا اينكه در ذات اسلام وجود دارند؟

اين عقيده كه «محدوديت فسادآور است بنابراين بايد جوانان را آزاد گذاشت.» در بين افرادي از جامعه ما مطرح است. حتي برخي جنبة علمي به آن داده و به عنوان يك نظريه قطعي و مسلّم از آن ياد مي كنند. واقعيت اين است كه مسأله يادشده هيچ مبناي علمي ندارد. هيچ دانشمند يا روان شناسي اين موضوع را به اين صورت و در اين حدّ گسترده، مطرح نكرده است كه هميشه محدوديت فسادآور باشد. برعكس، بسياري از دانشمندان بر اين عقيده اند كه آزادي بيش از حدّ و عدم رعايت قانون فسادآور است. اگر هيچ قيد و بند اخلاقي و قانوني در جامعه وجود نداشته باشد و همه، آزاد باشند كه هر كاري خواستند انجام دهند، نظام جامعه از هم متلاشي شده و هرج و مرج بر جامعه حاكم مي شود. همين موضوع باعث شده كه دانشمندان وجود حكومت، قانون و مقررات اجتماعي را يك امر بنيادي و مهم تلقي كنند.وبديهي است که وجود قانون يعني محدوديت! بد نيست به اين نكته نيز اشاره شود كه گسترة «آزادي» درجوامع مختلف متفاوت است. و قبل از پرداختن به اين موضوع بايد مقدمتا خاطر نشان کردکه، همه رفتار هاي انسان در يک تقسيم مي توانند، از لحاظ حکم ديني ، يکي از احکام پنجگانه را داشته باشند.1. برخي کارها، واجب اند و انجام آن لازم است و الا کيفر و عذاب الهي رادر پي دارند: مثل نماز، حج و ... ،2. برخي ديگر، مستحب اند که در صورت انجام، پاداش و ثواب دارد: مثل سلام کردن،3. بعضي رفتار ها را نبايد انجام داد و انجام آن، گناه و عذاب و خشم خداوند را موجب مي شود (حرام): مانند نوشيدن شراب 4.و برخي کارها مکروه اند. يعني بهتر است انجام نشوند ولي مانند حرام، عذاب به دنبال ندارند مانند صحبت کردن سر سفرة غذا. 5. اما برخي رفتارهاي ما و شايد بيشتر آنها، هيچ يک از چهار نوع قبلي نيستند (مباح) يعني شرع نسبت به آن امر (واجب و مستحب) و نهي (حرام و مکروه) ندارد و انجام دادن و ندادن آن يکسان است. با اين توضيح بايد خاطر نشان کردکه آزادي گاه در مورد امور حلال و مباح در نظر گرفته مي شود در اين صورت آزادي مطلوب بوده و ايجاد محدوديت موجب فساد و محروميت افراد از حقوق آن ها مي شود. مثلاً انتخاب شغل مناسب يك امر مباح است اگر محدوديت ايجاد شود، موجب فساد و محروميت افراد از حقوق آنها مي شود، اما گاهي مقصود از آزادي ازادي از قانون واحكام الهي و مواردي است كه مورد نهي و حرمت خداوند است، مثل نوشيدن شراب. در اين گونه موارد محدوديتي که در متن شريعت آمده موجب فساد نيست بلکه رعايت آن سلامت و بهداشت جسمي و رواني موارد جامعه را به دنبال دارد. عين همين مسأله در مورد زنان و روابط زن و مرد جاري است. زن و مرد هر كدام از نظر اسلام يكسري حقوق وتکاليف خاصي دارند. مثلاً زنان از حقوق فردي و اجتماعي خاصي برخوردار بوده و مي توانند در فعاليت هاي اجتماعي مشاركت كنند. ازدواج و انتخاب همسر و روابط سالم در چهارچوب شرع نيز براي آنها مباح است. اگر اين حقوق ناديده گرفته شود و آزادي زنان از فعاليت هاي فردي و اجتماعي سلب گردد، قطعاً موجب فساد خواهد شد. اما آزادي بيشتر از محدوده قوانين الهي مثلاً روابط جنسي آزاد و خودفروشي و انحرافات اخلاقي چون در دين مجاز نيست، پس ممنوعيت آن در جامعه عين اجراي احكام شرعي بوده و محدوديت زيان آور به حساب نمي آيد. نكتة اصلي و بسيار مهم در اين مورد اين است كه اگر ظاهراً محدوديت هايي دربارة زنان ديده مي شود، اين در واقع محدوديت نيست، بلكه «مصونيت» است. مثلاحجاب نوعي مصونيت است. منع از روابط آزاد دختر و پسر نيز هم براي دختران و هم براي پسران مصونيت به حساب مي آيد. زنان و دختران بسيار آسيب پذيرند. اگر مسايل شرعي رعايت نشود، انواع ظلم ها و بي حرمتي ها در حق آنا ن روا خواهد شد. اگر احكام و مسايل شرعي و اخلاقي در جامعه رعايت نگردد جامعه مسيري را خواهد پيمود كه جوامع غربي پيموده اند. انحرافات اخلاقي در غرب، شيوع انواع بيماري ها و اختلالات رواني و به خصوص ايدز نتيجة همين آزادي هاي بي حدّ و مرز زنان و مردان است. افراد هوسران و كساني كه قصد سوء استفاده اقتصادي و جنسي از زنان را دارند، از وضعيت كنوني در غرب و برخي از کشورها بسيار راضي و خوشحال اند، اما افراد مذهبي و كساني كه به نحوي بشردوست هستند، به خوبي مي دانند كه اوضاع كنوني در جامعه غربي مطلوب نيست. امروزه همه روان شناسان و روان پزشكان اگاه و دلسوز آزادي هاي بي حدّ مرز زنان و دختران و روابط جنسي غيرقانوني را عامل تهديدكنندة سلامت و بهداشت رواني در جامعه دانسته و شديداً‌ نگران اين قضيه هستند. در جامعه ما نيز افرادي كه دم از آزادي بي حد و حصر دختران مي زنند و مي گويند بايد دختران و زنان از هر جهت آزاد باشند، اينها مي خواهند زمينه اي فراهم شود تا به آساني بتوانند از زنان بهره کشي کنند. حمايت از آزادي بي حدّ و حصر زنان، دفاع از حقوق آنان نيست بلكه برخواسته از هواي نفس و به منظور سوء استفاده هاي جنسي از آنان است. تا اينجا به خوبي روشن شد كه مسأله ياد شده هيچ مبنا و دليل علمي ندارد بلكه همه دانشمندان و متفكران، آزادي بي حدّ و حصر زنان و نيز مردان را زيان آور و موجب فساد و تباهي در جامعه مي دانند. به عنوان نمونه، منتسكيو در اين باره مي گويد: «از دست رفتن عفّت زنان به قدري تأثيرات بد و معايب و نواقص توليد مي كند و روح مردم را فاسد مي كند كه اگر كشور دچار آن شود، بدبختي زيادي از آن ناشي مي گردد. به همين جهت قانونگذاران همواره عفت را به زنان توصيه مي كنند و از آن ها وقار و رعايت موازين اخلاقي را توقع دارند.» فرويد دانشمند روانكاو معروف، با آن كه همه فعاليت ها و تظاهرات روحي و رفتاري بيمار گونة انسان (مثل افسردگي و اضطراب و........) را معلول تمايلات واپس زدة جنسي مي داند و بيشترين تحقيقات را در زمينة مسايل جنسي به انجام رسانده است، اذعان دارد كه آزاد گذاشتن غريزة جنسي و ارضاي بيش از حدّ و افراطي آن موجب هرز رفتن قواي فكري و استعدادهاي روحي انسان مي شود. علي رغم تأكيد زيادي كه فرويد بر اهميت غريزة جنسي مي كرد، در زندگي شخصي او تضاد جالبي در اين زمينه به چشم مي خورد. نگرش شخصي او نسبت به عمل جنسي منفي بود. او غالباً خطرات آزادي هاي بي حدّ و حصر جنسي و روابط خارج از محدودة‌ اخلاق را متذكر مي شد و معتقد بود كه آزادي بيش از حدّ و بها دادن به مسايل جنسي فراتر از گسترة وجدان، شأن انسان را تنزُّل مي دهد. روايات اسلامي به حيا و عفت تأكيد نموده و بي بند و باري و روابط آزاد در جامعه را موجب فساد و تباهي مي داند. علي ـ عليه السلام ـ مي فرمايد: افضل العبادة العفاف عفت و پاكدامني، نيكوترين عبادت است؛ و اين در صورتي حاصل مي شود كه روابط زن و مرد در جامعه، سالم بوده و به ارزشهاي اسلامي رامبناي عمل قراردهند. خلاصه آن که، وظايف وحقوقي که اسلام براي زن ومرد قرارداده است ناشي از تفاوت هاي روحي و رواني زن و مردند و در واقع بر اساس واقعيتند و اگر غير اين مي بود، جاي سوال داشت که چرا از هر کس به اندازه توان و براساس تفاوتهاي فطري او مسئوليت خواسته نشده است اسلام چون دين واقع گراست،و بر اساس واقعيت و خلقت زن و مرد، احکام را سامان داده است، بنابراين، اين محدوديت ها ـ اگر بتوان آن ها را محدوديت ناميد، ـ ريشه در واقع نگري اسلام دارند نه چيز ديگر. امروز برخي از فعالان فيمينيست درغرب براي کنترل سوء استفاده هاي جنسي و جنسيتي از زنان به دنبال وضع قوانين خاصي هستند که بتواند از زنان در مقابل ستم جامعه حمايت کند که براي اطلاع بيشتر به کتاب نابرابري و ستم جنسي نوشته حسين بستان نشر پژوهشکدة حوزه و دانشگاه رجوع کنيد. .

مرجع:

ایجاد شده در 1400/10/19

لینک کوتاه