ویرایش علمی - در تاریخ صدر اسلام می خوانیم پیامبر(ص) ۲ نفر از دختران شان را به عقد یکی از خلفای اهل تسنن درآوردند. پیروان اهل سنت یکی از دلایل حقانیت خود را این اقدام پیامبر(ص) می دانند. آیا پیامبر(ص) با وجود علم به اختلافی که پیش خواهد آمد دلیل خاصی از این کار داشتند؟

در منابع تاریخی و روایی آورده اند که پیامبر اسلام دو دختر خود را به عثمان تزویج کرد و نیز آمده است که عمر بن خطاب دختر حضرت علی(ع) را به همسری گرفت. درباره دختران پیامبر باید به این مطلب توجه کرد که در آن زمان که پیامبر دختر خود را به عثمان تزویج کرد، عثمان یک فرد متعارف و مسلمان بود و ظاهر او مانند دیگر مردها بود. چنین نبود که در همان زمان عثمان یک فرد فاسق و بی دین باشد و پیامبر(ص) هم او را داماد خود کند. پیامبر اسلام انسان کامل است و نمی شود که کار غیر عقلایی بکند. اگر فردی بی دین و فاسق از پیامبر دختر بخواهد قطعا پیامبر به این فرد دختر نمی دهد چون خود پیامبر بارها سفارش کرده بود که دخترتان را به یک مسلمان دیندار و صاحب اخلاق نیکو بدهید. پیامبر اسلام گرچه آینده عثمان را می دانست ولی پیامبر در زندگی خود براساس علم ویژه الهی عمل نمی کرد، بلکه مانند مردم معمولی زندگی می کرد. اگر پیامبر بخواهد براساس علم ویژه الهی عمل بکند، باید همه کسانی را که در خلوت گناه می کردند شلاق می زد در حالی که پیامبر چنین نمی کرد و حتی در قضاوت های خود از مدعی شاهد می خواست و اگر شاهد نداشت از منکر سوگند می خواست. پیامبر اسلام گرچه همین الان می داند که عاقبت عثمان چه خواهد شد ولی بر این علم عمل نمی کند بلکه به ظاهر امر نگاه می کند. حالا عثمان آمده و از پیامبر می خواهد که دخترش را به او تزویج کند و این دختر پیش از این، زن پسر ابولهب بود و او طلاق داده بود. پیامبر هم با این درخواست عثمان موافقت کرد و پس از آن که همسر عثمان مرد؛از پیامبر درخواست کرد که دختر دیگرش را به او تزویج کند و پیامبر هم موافقت کرد و به این ترتیب عثمان دو دختر از پیامبر را گرفت. این که پیامبر دختر دیگر خود را به او می دهد، نشان می دهد که رفتار عثمان با آن دختر بد نبود و اگر بد بود پیامبر دختر نمی داد. عمل پیامبر نشان می دهد روایاتی که می گوید: عثمان همسر اول خود را زد و کشت و پس از آن دختر دیگری از پیامبر گرفت، غیر قابل اعتماد است چون اگر عثمان دختر اول پیامبر را بکشد و بعد دختر دوم پیامبر را بخواهد در این صورت پیامبر و هر انسان عاقلی این درخواست را رد می کند و حتی خود عثمان هم در این صورت درخواست دختر دیگر را نمی کند چون می داند جواب منفی است.مطلب دیگری که باید به آن توجه شود این است که براساس نظر برخی از محققان مسائل تاریخی، رقیه و ام کلثوم دختران پیامبر نبودند بلکه این دو دختر، بچه های هاله بودند. هاله خواهر حضرت خدیجه بود و شوهرش مرد و خود «هاله» هم مرد و بچه های کوچک او را حضرت خدیجه به خانه پیامبر آورد و بزرگ کرد. این دو دختر بچه که در خانه پیامبر بزرگ شدند در آن زمان در میان مردم به عنوان دختران پیامبر نامیده می شدند گرچه دختر واقعی نبودند بلکه ربیبه پیامبر بودند ولی مردم رسمشان چنین بود و این گونه بچه ها را به نام سرپرست خانواده می نامیدند.برای آگاهی بیشتر ر.ک: الصحیح من سیره النبی، سید جعفر مرتضی عاملی (این کتاب به فارسی ترجمه شده است).با این محاسبه، عثمان داماد واقعی پیامبر نیست بلکه داماد هاله است و داماد پیامبر فقط علی(ع) است.درباره تزویج ام کلثوم دختر حضرت علی(ع) به عمر بن خطاب، دیدگاه های متعددی وجود دارد، از دیدگاه برخی چنین ازدواجی صورت نگرفته است. از دیدگاه برخی ام کلثوم که همسر عمر بن خطاب شد، دختر خوانده حضرت علی(ع) بود. این دختر در اصل دختر ابوبکر از اسماء بنت عمیس است. وقتی که علی(ع) اسماء را به همسری خود گرفت ام کلثوم بچه کوچک بود و در خانه حضرت علی بزرگ شد و دختر علی(ع) نامیده شد و عمر بن خطاب داماد ابوبکر شد نه داماد علی(ع) و براساس برخی روایات صحیح، عمر بن خطاب با تهدید و فشار این دختر را از علی (ع) گرفت و علی(ع) راضی نبود و نتوانست در برابر فشار دستگاه خلافت بیشتر مقاومت به خرج بدهد.امام صادق(ع) فرمود: «ناموسی از نوامیس ما را غصب کردند» (فروع کافی، ج 6، ص 346، ح 1، چاپ آخوندی). این، نه افتخاری برای عمر است و نه نقصی برای علی(ع) و ام کلثوم است. آسیه همسر فرعون بود و جزء سروران زنان بهشتی است. این افتخاری برای شوهر کافر نبود و مقام آسیه هم کاسته نشد. البته ام کلثوم کم سن و سال بود و عمر قبل از این که با او عروسی کند کشته شد.برای آگاهی بیشتر درباره تزویج ام کلثوم به عمر ر.ک: جزوه «تزویج ام کلثوم من عمر»، سید علی حسینی میلانی. .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه