با توجه به دو آيه آخر سوره زلزال مبنی بر اينكه هر كس ذره ای كار نيک كند وارد بهشت می شود، چگونه می توان گفت نماز كليد بهشت است و بدون نماز، كسی وارد بهشت نمی شود؟

اين آيه در مقام بيان دقت در بررسي اعمال در روز قيامت است كه هيچ عملي در روز قيامت از محاسبه اعمال خارج نمي ماند؛ اينكه پذيرفته شدن اعمال خوب (هرچند جزئي و كوچك) شرط هاي خاصي دارد كه البته قبولي نماز، بحث ديگري است. از اين نكته اساسي كه بگذريم، توجه به چند نكته ضروري است:اگر كسي نماز را ترك كند، كار نيك ديگري برايش نمي ماند تا به وسيله آن وارد بهشت شود. اگر شخصي تارك الصلات باشد، اعمال ديگر او هيچ سودي نمي بخشد. رسول اكرم صلي الله عليه و آله مي فرمايد: «مَثَل نماز، مثل ستون خيمه است؛ هرگاه ستون خيمه پابرجا باشد، طناب ها، ميخ ها و پرده ها سود مي بخشند، و هرگاه ستون شكسته شود، نه طنابي، نه ميخي و نه پرده اي (هيچ كدام) نافع نيستند.»(1) در روايتي ديگر حضرت مي فرمايد: «نمازهاي پنج گانه را محافظت كنيد؛ زيرا هرگاه روز قيامت برپا شود، خداوند تبارك و تعالي بنده را فرامي خواند. اول چيزي كه از او مي پرسند همان نماز است؛ اگر آن را تام و بدون نقص انجام داده (وارد بهشت مي شود) وگرنه در آتش افكنده مي شود.»(2) اهميت نماز تا آنجاست كه ملاك پذيرفته شدن همه اعمال قرار گرفته است.همچنين حضرت در روايتي ديگر با صراحت مي فرمايد: «روز قيامت اولين عمل بنده كه به آن رسيدگي مي شود، نماز اوست؛ اگر پذيرفته شد، به غير نماز نظر مي شود و اگر پذيرفته نشد، به هيچ عمل او رسيدگي نمي شود.»(3) پس نمي توان گفت لازم نيست شخص، نمازخوان باشد تا به بهشت وارد شود. با وجود چنين روايت هايي، بي شك نماز، كليد بهشت است و اگر اين كليد نباشد، هرگز در بهشت باز نمي شود. ديگر كارهاي نيك، همچون طناب، ميخ و پرده خيمه است كه بدون ستون هيچ سودي ندارند. بنابراين، اين گونه روايت ها به منزله مخصِص دايره شمول اين آيه شريفه مي شود: «فَمَنْ يَعْمَلْ مِثْقالَ ذَرَّهٍ خَيْراً يَرَهُ؛ پس هر كس هم وزن ذره اي كار خير انجام دهد، آن را مي بيند». (زلزال: 7)بنا بر اين روايت، در صورت بي نماز بودن، اصلاً خيري براي انسان نمي ماند تا آن را ببيند. بودن و ماندن خير، مخصَص و مقيَّد به خواندن نماز شده است.پاسخ ديگر به اين پرسش اين است كه آيه «فَمَن يَعْمَلْ مِثْقَالَ ذَرَّةٍ خَيْراً يَرَهُ» با اين مطلب كه نماز كليد بهشت است منافاتي ندارد؛ زيرا اين آيه مي گويد هر كس كار خوب انجام دهد، در روز قيامت سزاي آن را خواهد ديد. پيداست كه پاداش عمل، تنها ورود بهشت نيست. بنابراين، كساني هم كه كار خوبي انجام مي دهند، ولي اهل نماز نيستند، در روز قيامت پاداش عمل خود را خواهند ديد و اين پاداش غير از ورود به بهشت است، مثل اينكه از عذاب او كاسته مي شود يا در غير از جهنم، روزي او فراهم مي شود.پی نوشتها:1. ميزان الحکمة، ج 5، ص 369، ح 10246.2. همان، ص 374، ح 10267.3. همان، ح 10268.منبع: پرسمان نماز، محسن محمدی، نشر: قم: مرکز پژوهش های اسلامی صدا و سیما (1389) .

راسخون

مرجع:

ایجاد شده در سه روز پیش

لینک کوتاه