خداوند مگر چقدر قدرت دارد كه بر تمام حالات بشريت 6 ميلياردي حال حاضر و انسانهاي گذشته و آينده خبر دارد؟!

اين سؤال مربوط به علم خداوند است نه قدرت، پس لازم است در چند مرحله به تبيين بحث و پاسخ بپردازيم. علم الهي داراي سه مرتبه است:الف) علم به ذات.ب) علم به اشياي ديگر قبل از ايجاد آن ها.ج) علم به اشياي ديگر پس از ايجاد آن ها.مرتبه سوم علم الهي، علم تفصيلي خداوند به موجودات پس از آفريدن آن ها است.[1] علم خداوند سبحان را از راه هاي متعددي مي توان اثبات کرد.[2] از جمله اين که:1. نامحدود بودن ذات خداوند: ذات خداوند نامتناهي و نامحدود است. هيچ محدوديت زماني و مكاني را نمي پذيرد.[3] در مورد خدا و شناخت صفات او اشتباه ما از اينجا ناشي مي شود، كه خدا را چون خودمان قرار مي دهيم. البته در برابر قدرت محدود ما، كار كوچك و بزرگ فرق دارد. يكي آسان و كم زحمت و ديگري مشكل و پرمشقت است. ولي در عالم بي نهايت (ذات و صفات)، اصلا از كم و زياد، آسان و مشكل، كوچك و بزرگ، گذشته و آينده و مانند اينها كه از خواص موجودات محدود است، اثري نيست. براي قدرت نامحدود همه چيز يكسان است.[4] قدرت الهي نامتناهي است و شامل هر ممكن الوجودي مي شود؛ زيرا كه داراي كمالات نامتناهي است و كمال نامتناهي، قدرت نامتناهي را در پي دارد.[5]قرآن مي فرمايد: هيچ چيز در آسمان و زمين خداوند را ناتوان نمي كند، خداوند، دانا و توانا است.[6] در جريان نظام وجود، آثار شعور و علائم قدرت به اندازه اي روشن است كه با هيچ پرده پوشي نمي توان پوشيد.[7] همه پديده ها و موجودات از بزرگترين كهكشانها تا كوچكترين ذرات اتم، حاكي از علم و قدرت بي پايان ايجاد كننده آنها است و از همه آنها بطور يكسان با خبر است، چرا كه او وجودي بي پايان از ازل و ابد بوده و هست. دور و نزديك، اينجا و آنجا، گذشته و آينده براي او مفهومي ندارد.[8]2ـ علم خدا به اشياء علم حضوري است: علم خدا به ذات خود، عيناً علم به مخلوقات است، وجود معلول، شعاع و جلوه اي از وجود علت بشمار مي رود. علت هستي بخش در ذات خود، داراي كمالات معلولاتش هست. بيگانگي و عدم حضور اجزاء مكاني و زماني ماديات از يكديگر، منافاتي با حضور همه آنها در پيشگاه علت هستي بخش ندارد.[9] تمامي حوادث و موجودات با همان وجود خارجي خود، پيش ذات مقدس او حضور دارند؛ زيرا ذات او در عين اينكه غير از موجودات و مخلوقات است، از آنها هم جدا نيست، بنابراين علم او حتماً از نوع حضوري كامل مي باشد و همه موجودات و حوادث جهان با تمام اسرار هستي خود، بدون هيچ واسطه در پيشگاه او حضور دارند و ذات او به همه احاطه دارد، ذات او هيچگونه تعدد بردار نيست، تعدد فقط در معلومات و مخلوقات او است. نور آفتاب به تمام موجودات مي تابد و همه را روشن مي كند، نور آفتاب يكي بيش نيست؛ اما موجوداتي كه در معرض تابش آن قرار دارند، گوناگون و مختلفند.[10]3. و همچنين مي توان براي اثبات علم خداوند بر تمام اشياء تا چه برسد به حالات بشريت شش ميلياردي جهان، به اين دليل عقلي که از مقدماتي فراهم شده اثبات کرد:الف) در جاي خود ثابت شده است که خداوند علت العلل است و همه موجودات هستي، از جمله انسان ها معلول اويند.ب) همان گونه که در مباحث فلسفي بيان و اثبات شده است،وجود معلول عين وابستگي و تعلق به علت است و معلول هيچ گونه استقلال وجودي ندارد.ج) لازمه وابستگي وجودي معلول به علت آن است که معلول، در نزد علت خويش حاضر باشد؛ زيرا عدم حضور معلول براي علت، بدين معنا است که معلول در وجود خود مستقل باشد، حال آن که بر طبق مقدمه دوم، اين امر ممکن نيست، و از آن جا که حقيقت علم، چيزي جز حضور معلوم در نزد عالم نيست، پس هر علتي به معلول خود علم دارد.پس نتيجه آن است که: تمام موجودات و پديده هاي هستي، از جمله انسان هاي شش ميلياردي، معلوم خدا هستند، زيرا همه معلول اويند و هر معلولي براي علت خويش معلوم است.[11]معرفي منابع جهت مطالعه بيشتر:1. استاد شهيد مطهري، توحيد، ص 21.2. استاد مصباح يزدي، آموزش فلسفه، ج 2، ص 382 .3. مصباح يزدي، آموزش عقايد.4. سعيدي مهر، کلام اسلامي 1، موسسه فرهنگي طه. .

سامانه پاسخگویی به سوالات و شبهات

مرجع:

ایجاد شده در 1400/12/28

لینک کوتاه