سن 18 سالگی سن قانونی است پس چرا انسان نمی تواند خودش تصمیم گیری کند؟

با توجه به این که در سن 18 سالگی فرد هنوز در گذر از دوران نوجوانی به جوانی است. با مشخص شدن ویژگی‌های خاص این دوران، می‌توان پاسخ را دریاف کرد که چرا گاه در تصمیم‌گیری‌هایش نیاز به راهنمایی و هدایت دارد. خصوصيات نوجواني در نوجواني تغييرات مهمي در فرد به وجود مي آيد كه باعث دگرگوني شخصيت وي مي شود. نوجواني را دروازه ورود به بزرگسالي مي توان ناميد. در اين دوران، رشد بدني، رشد جنسي و رشد شناختي به حد مطلوبي مي رسد كه با استفاده از آن نوجوان مي تواند به كمالات بعدي دست يابد. به همين دليل، از نظر ابعاد انساني، فردي كامل مي شود. اكنون به برخي از ويژگي هاي دوره نوجواني اشاره مي شود: الف) استقلال طلبي: نوجوان در اين دوران احساس مي كند كه رشد فكري و شناختي او به حدي رسيده است كه مي تواند دربارۀ فعاليت ها و آينده خود به صورت مستقل تصميم بگيرد. نوجواني مقطعي است كه فرد به سوي خود پيروي و كنترل رفتار خويش حركت مي كند و به تدريج توانايي كنترل خود و تصميم گيري در امور مهم زندگي را پيدا مي كند. اين توانايي ممكن است از طريق عكس العمل مناسب والدين، مربيان و بزرگسالان در برابر ميل نوجوان براي كنترل، به دست آيد. در آغاز نوجواني، نوجوان به دليل كم تجربگي، داشتن شور و هيجان بيش از حد، عدم آگاهي نسبت به برخي موضوعات و ... براي تصميم گيري مناسب در همه زمينه هاي زندگي توانايي كافي ندارد. متأسفانه برخي از نوجوانان براي كسب استقلال، هميشه تصميم هاي مخالف نظر والدين خود مي گيرند. چنين رفتاري نه تنها ملاك موفقيت در رشد استقلال طلبي نيست بلكه نشانگر نوعي هويت منفي مي باشد. ب) هويت يابي: موضوع داراي اهميت در دوران نوجواني، بحران شكل گيري هويت است. من كيستم؟ كجا مي روم؟ چه هدفي را دنبال مي كنم؟ و نظاير آن سوالاتي است كه در سال هاي نوجواني مطرح مي شود. در دوران نوجواني هويت يابي مساله اي حاد مي باشد. در اين مرحله براي نوجوان بسيار حياتي است كه به شناخت كامل نسبت به خود برسد و در ضمن، نوجوان به اين مساله كه در چشم ديگران چگونه جلوه مي كند اهميت بسياري مي دهد. اغلب نوجوانان در اين مرحله در سردرگمي به سر مي برند و مدت زمان بسياري طول مي كشد تا به هويت واقعي خود برسند. همين امر در تصميم گيري هاي نوجوان نقش منفي دارد و نوجوانان را در امر تصميم گيري با مشكل روبرو مي سازد. گاه به الگوهای متفاوت گرایش پیدا می‌کند. گاه نیز به دام گروه‌ها و دوستان ناباب می‌افتد. والدین و مربیان نیز نگران این وضعیت نوجوان است. به همین خاطر از شدت نگرانی توصیه‌ها یا اندرزهایی به او می‌دهند که فکر می‌کند آنها برایش تصمیم می‌گیرند. در حالی که آنها به فکر هدایت و راهنمایی‌اش هستند که مثل برخی از نوجوانان به بیراهه نرود. ج) غلبه بر احساسات: مرحلۀ نوجواني، توأم با شور و هيجان و فعاليت و طغيان احساسات است. نوجوان در برخي مواقع بدون در نظر گرفتن نتايج و عواقب يك رفتار دچار تصميم هاي زود گذر و احساسي مي شود كه اين تصميمات مي تواند براي نوجوان آسيب هاي جدي به دنبال داشته باشد. اكنون كه با ويژگي هاي نوجواني به طور خلاصه آشنا شديد، در مورد سوال فوق نكاتی را ذكر مي كنيم: 1. بدون شك تعيين سن هجده سالگي به عنوان سن قانوني، قراردادي است كه بين افراد يك جامعه براي انجام امور سياسي، اجتماعي و حقوقي بسته شده است. این بدين معنا نيست كه نوجوان در تمام امور و شئون زندگي خود مي تواند مستقل عمل كند. بلكه همان طور كه در بالا اشاره شد، در دوران نوجواني فرد به دليل طغيان احساسات، عدم آگاهي نسبت به موضوعات مختلف، كم تجربگي، دست نيافتن به هويت ثابت و ... ممكن است دچار اشتباه در تصميم گيري شود. بديهي است اگر اين اشتباه در موضوعي مانند ازدواج باشد، مي تواند سرنوشت فرد را با خطر جدي روبرو كند. بنابراين نوجوان در مسائل مهم (مانند ازدواج ـ انتخاب شغل و ...) نياز به مشورت با افراد آگاه و با تجربه و دلسوز دارد. 2. نوجواني دوراني است كه هنوز هويت شخص به صورت كامل شكل نگرفته است و نوجوان هنوز به طور كامل نسبت به هويت خويش شناخت كامل پيدا نكرده است، همين امر باعث مي شود كه نوجوان در تصميم گيري خود دچار خطا شود و يا اين كه در تصميم گيري دچار تزلزل شود، چرا كه نوجوان هنوز به شناخت كافي در مورد اهداف، آرمان ها، ملاك هاي زندگي و ... دست پيدا نكرده است. بديهي است در چنين شرائطي نوجوان نياز به كمك و هم فكري بزرگسالان در امر تصميم گيري دارد تا با كمك آنها بتواند تصميمي صحيح و سنجيده بگيرد. 3. بزرگسالان آگاه بايد به تدريج زمينه استقلال و تصميم گيري صحيح را براي نوجوان ايجاد كنند. آنان با شكل گيري حس استقلال در نوجوان، نوجوان را در مواردي كه مي تواند تصميم مناسبي بگيرد آزاد مي گذارند و در جايي كه دانش و تجربه او محدود است و احتمال مي رود نوجوان در تصميم گيري خطا كند به او در تصميم گيري عاقلانه كمك مي كنند؛ تا به اين ترتيب نوجوان به تدريج توانايي تصميم گيري بجا و صحيح را پيدا كند. 4. با توجه با شكل گيري حس استقلال طلبي در نوجوان والدين و مربيان تا حد امكان بايد به اين احساس نوجوان توجه كافي داشته باشند و از دخالت هاي بي جا و بي مورد در تصميم گيري نوجوان خودداري كنند، چرا كه اين امر مي تواند باعث از بين رفتن اعتماد به نفس نوجوان و آسيب هاي ديگر شود. 5. در مواردي كه تصميم نوجوان با نظر بزرگسالان موافق نيست، بهتر است دو طرف در فضايي به دور از هياهو و در آرامش كامل به بررسي نظرات يكديگر بپردازند و سعي كنند با دليل و منطق طرف مقابل را قانع كنند. 6. اگر شور، هيجان، انرژي و احساسات پاك نوجواني در كنار تجربه و درايت بزرگسالان قرار بگيرد، مي تواند نوجوان را در رسيدن به قله هاي ترقي و كمال و موفقيت در مراحل مختلف زندگي كمك كند. 7. اگرچه گاهی بزرگترها به این دلیل که بیش از حد نگران وضعیت نوجوان هستند، به صورت افراطی در تصمیم‌گیری‌های او دخالت می‌کنند و شاید هم گاهی ناخواسته دچار اشتباه می‌شوند؛ این بدین معنا نیست که با آنها مقابله کند. بلکه آنها دلسوز نوجوان خویش هستند و ناخواسته خطا می‌کنند. از این رو، نوجوانان باید ظرفیت و سعه صدر خود را در این زمینه بالا ببرند تا خدای نکرده به آنها بی‌احترامی نکنند. .

مرجع:

ایجاد شده در 1400/10/19

لینک کوتاه