آيا استفاده از ذبح اهل حق براي شيعه مجاز است و ارتباط با آن ها مثلا رفت و آمد خانوادگي، ازدواج و... چطور ؟

اهل حق به معني مردان حق يک مذهب باطني است که بر شعبهاي از غلاة اطلاق ميگردد که نسبت به حضرت علي ـ عليه السلام ـ راه غلوّ پيموده و براي او مقام الوهيت قايل هستند و نه تنها آن حضرت بلکه بسياري از مرشدان و رؤسايشان را تا مقام الوهيت و محل نزول تجلي ذات حق بالا ميبرند. قبل از آن که به بررسي عقايد و آداب فرقه اهل حق بپردازيم اجمالي از مناطق زندگي آنان در داخل و خارج کشور را بيان ميکنيم. يکي از عمدهترين مناطق زندگي اهل حق در ايران شهرها و بخشها و روستاهايي از استان کرمانشاه مثل شهرستان کرمانشاه، اسلام آباد و حومه، کرند غرب، سرپل ذهاب و قصرشيرين، در استان لرستان به صورت پراکنده، در آذربايجان شرقي، حوالي تهران، شمال، استان زنجان و همدان و در خارج از ايران در کردستان عراق، ترکيه، سوريه، ميباشد. برخي از هواداران اين فرقه ميگويند تاريخ پيدايش اهل حق به قرن دوم هجري باز مي گردد و در قرن هفتم هجري تجديد حيات يافته است. اما تاريخ پيدايش فرقه اهل حق به طور دقيق مشکل است. چون منبعي که بتوان تاريخ واقعي ظهور اين فرقه را نشان داد در دست نيست و در کتب قديم مربوط به اديان و مذاهب مثل «الفرق بين الفرق» و «بيان الاديان» و کتب مشهور ملل و نحل که از آثار قرن پنجم و ششم ميباشد چيزي راجع به اين فرقه نوشته نشده است. تا اين که فرقه توسط شخصي به نام سلطان اسحاق که در قرن هفتم در يکي از روستاهاي حلبچه عراق به دنيا آمد مورد حمايت و به صورت رسمي و مکتوب در آمد. اهل حق که به آنها علي اللهي هم ميگويند عقايد شان آميختهاي از اعتقادات «مانوي» و اديان کهن «ايراني» و مذهب اسماعيلي و تناسخ هندي و ديگر اديان مي باشد. آنان مانند درويشان داراي حلقات ذکر و سر سپردن هستند. و اينکه ميگويند خداوند در ازل در دري پنهان بود از مانوي گرفته، و عقيده تناسخ را توسط اسماعيليان از هنديان، و تقسيم عالم به دو قسمت الهي و اهريمني و سه اصل اخلاقي پندار نيک و گفتار نيک و کردار نيک تحت تأثير دين زردشتي واقع شده اند. اساس مذهب اهل حق کوشش براي وصول به حق و خداوند مي باشد و در اين راه بايد نخست چند مرحله را طي کند. 1. شريعت يعني انجام آداب و مراسم ظاهري دين. 2. مرحله طريقت يعني رسوم عرفاني. 3. مرحله معرفت يعني شناخت خداوند. 4. مرحله حقيقت يعني وصول خداوند. نور علي الهي در کتاب البرهان الحق ميگويد اهل حق کسي است که مراحل شريعت و طريقت و معرفت را طي نمايد تا به مقام حقيقت برسد. در مرحله اوّل که شريعت است متدين به دين آدم بوده و از ملت ابراهيم و امت محمد و مذهب ائمه هدي باشد در مرحله دوّم که طريقت است که مؤمن به علي ولي الله باشد و تحت لواي ولايت به مسلک اهل حق در آيد. مرحله سوم که معرفت است با اطاعت از ولي الامر مقام معرفت را درک نمايد. آن گاه در مرحله چهارم حق و حقيقت را در يابد تا کمال را در وصال و بقا را در فنا ببيند. دين آنان آکنده از اسرار است سرّي که خداوند به پيامبران گفته و آن سرّ نبوت است که از آدم شروع تا به خاتم مي پيوندد تا به دوازدهمين امام که مهدي ميباشد ميرسد پس از غيبت امام دوازدهم اين سرّ به پيروان و اقطاب ايشان که يکي پس از ديگري مي آيند مي رسد. تناسخ و حلول که اساس عقايد اهل حق است يعني حلول روح از قالبي به قالب ديگر، به عقيده آن ها در تن هر کس ذرهاي از ذرات الهي موجود است و ظهور روحاني حق در صورت جسماني پاکان و برگزيدگان هميشه در گردش مي باشد و آن را گردش مظهر به مظهر نامند. اهل حق در مورد حضرت علي ـ عليه السلام ـ ميگويند که او تجلي ذات خدا است و او را مظهر تمام و کمال خدا ميدانند و اوست که در هر دوره و عصري ظهور کرده و در جسم پاکان و مقدسان از اهل حق تجلي ميکند. نور علي الهي ميگويد در انظار عموم شهرت پيدا کرده که اهل حق علي اللهي هستند امّا قطعا چنين تصوري از اصل باطل است زيرا اساس اين مسلک روي پايه توحيد قرار گرفته است اگر هم بعضي از عوام الناس چيزهايي ميگويند فرع بر بي اطلاعي يا اشتباه خواهد بود چون علي اللهي نيستند، مشرک هم نميباشند. فقط علي ـ عليه السلام ـ را به مقام مظهريت و مشيّت الله مي شناسند. در مورد آفرينش خداوند ميگويند اراده او به آفرينش موجودات تعلق گرفت و جبرئيل که نخستين مخلوق و پير بنيامين ناميده مي شود را خلق کرد بعد از آن 6 تن ديگر از بطن در پيدا شدند. پس از خلقت 7 تن خداوند نخستين عهد و ميثاق خويش را با آنان بست و دو جهان مادي و معنوي را خلق فرمود. آداب و رسوم آنها نماز خواندن، قرباني کردن، سر سپردن و جوز شکستن و عهد و ميثاق بستن و روزه گرفتن است. روزه آن ها سه روز و در فصل زمستان مي باشد محل اجتماعشان جمخانه است و اجتماع اينها نبايد از سه نفر کمتر باشد و نماز به صورت فرادي درست نمي باشد، عبادت با نواختن طنبور و آلات موسيقي و خواندن سرود و دعاهاي مذهبي انجام مي پذيرد. سر سپردن يعني سرتسليم و رضا به درگاه حق فرود آوردن و در پيش پير دليل عهد و پيمان بستن از آئين اهل حق است. هر کودکي بايد در نزد پير دليل سر بسپرد و شکستن يک عدد جوز هندي از اصول سر سپردن است. با توجه به بررسي اجمالي فرقه اهل حق و آشنايي با آنها و مطالعه کتب آن ها اثري از انکار اصول دين در آنها ديده نمي شود اگر چه در اين اصول دچار انحرافات زيادي شده و اين اصول را با خرافات و موهومات آميخته کرده به گونه اي که بعضي از بزرگان قايل به کفر و نجاست آنها شده اند امّا آن ها پايبند به اين اصول بوده و فروعات دين را قبول دارند. نور علي الهي ميگويد اهل حق مسلمان و تابع احکام قرآن است و تمام تکاليف شرعي خود را اعم از اصول و فروع و حلال و حرام و اوامر و نواهي و وجوب و مستحب و مکروه و مباح مطابق الفعل بالفعل دستورات شارع مقدس را مراعات نموده در مقام سير و سلوک قدم هايي برداشته اند او در مورد علّت نماز مخصوص اهل حق ميگويد منافاتي ندارد که عبادات مخصوصه را نيز مکمل نماز شرعي قرار داده و موسوم به نماز اهل حق نمود. و در مورد روزه اهل حق ميگويد که نماز و روزه هر يک مراحلي دارد مرحله اوّل که مقام شريعت است نماز و روزه موسومي بين المسلمين است. که به موجب حکم آيات قرآن امري واجب و به جاي خود صحيح و مطاع خواهد بود ساير مراحل هم از قبيل نماز و روزه اختصاصي اهل حق براي حائزين آن مقامات معتبر است. البته امکان دارد که رفتار اهل حق بر خلاف آنچه باشد که در کتب آنها آمده است و نسبت به اصول و فروع بي اهميت وکم توجه باشند امّا تا زماني که آنها منکر اصول و فروع دين نشده اند، مسلمان بوده و رفت و آمد با آنها از قبيل ازدواج، خوردن ذبيحه آنها اشکالي ندارد و حکم ساير مسلمانان را دارند امّا اگر ما به پيرواني از اين فرقه برخورد کنيم که منکر اصول و فروع دين بوده و علي ـ عليه السلام ـ را نعوذ بالله خدا مي دانند کافر و نجس بوده و هر گونه رفت و آمدي با آن ها جايز نخواهد بود. لذا مشاهده ميکنيم زماني که از علماء در مورد رفت و آمد با اين فرقه سئوال ميکنند آنها جواز رفت و آمد با آن ها را منوط به انکار نکردن آنها معاد و يا يکي از ضروريات دين از قبيل نماز و روزه ميدانند که در صورت انکار آنها کافر و نجس بوده و در صورت عدم انکار حکم مسلمان را دارند. استفتائات از حضرت آيت الله گلپايگاني رضوان الله عليه در مورد اين فرقه سئوال کرده اند که گروهي از مردم که آنان را اهل حق يا علي اللهي ميگويند طريقي براي خود قرار دادهاند مثلا اظهار ميدارند که روزه مبارک رمضان سه روز است بدون نماز و به جاي نماز نياز دارند و طريق آن ها چنين است که نذر مي کنند و هر سال گوسفندي ذبح و برنج طبخ و گوشت داخل نان گذاشته بين مردم قسمت مي کنند و شيطان را از جمله خوبان مي دانند و شارب گذاشتن را بر خود لازم و گرفتن آن را حرام مي دانند و منکر قيامت هستند و کيفر اخروي را در دنيا معتقدند مثلا اعتقادشان اين است که اگر کسي عملش خوب باشد به قالب حيوان خوب و اگر عملش بد باشد به قالب حيوان بد انتقال مييابد حضرت علي ـ عليه السلام ـ را نعوذ بالله خدا ميدانند آيا اين گونه افراد مسلمان هستند يا نه و شرعا از نياز آن ها خوردن چه صورت دارد و زن دادن و زن گرفتن از آنان اشکال شرعي دارد يا نه؟ ايشان جواب داده اند: اگر نعوذ بالله علي ـ عليه السلام ـ را خدا بدانند و هم چنين اگر منکر معاد و يا يکي از ضروريات دين مثل نماز و روزه باشند کافر و نجس مي باشند و زن دادن و يا زن گرفتن از ايشان جايز نيست. استفتاء از مقام معظم رهبري 1. فرقه اي وجود دارد که خود را علي اللهي مي نامند يعني امير المومنين علي ـ عليه السلام ـ را خدا دانسته و به دعا و طلب حاجت به جاي نماز و روزه اعتقاد دارند آيا اين ها نجس هستند؟ جواب: اگر اعتقاد داشته باشند که علي بن ابي طالب خداست تعالي الله علي ذلک علواً کبيراً حکم آنها مانند غير مسلمان هايي است که اهل کتاب نباشند يعني کافر و نجس مي باشند. 2. فرقه اي وجود دارد که خود را علي اللهي مي نامند و معتقدند که حضرت علي ـ عليه السلام ـ خدا نيست ولي کمتر از خدا هم نيست اين گروه چه حکمي دارند؟ جواب: اگر قائل به شريکي براي خداوند واحد منان متعال نباشد حکم مشرک را نخواهند داشت. 3. آنچه را که از طرف شيعيان دوازده امامي براي امام حسين ـ عليه السلام ـ يا اصحاب کساء نذر مي شود آيا جايز است به مراکزي که محل اجتماع پيروان فرقه علي اللهي است داده شود به نحوي که باعث احياء اين مراکز شود. جواب: اعتقاد به خدا بودن مولي الموحدين عقيده باطلي است و موجب مي شود که کسي که به آن اعتقاد دارد از اسلام خارج گردد. کمک به ترويج اين عقيده فاسد حرام است به علاوه مصرف مال نذري در غير مورد نذر جايز نيست. استفتاء از حضرات آيت الله مکارم شيرازي سئوال: ذبح کساني که به علي اللهي معروفند چه حکمي دارد؟ جواب: در صورتي که به يگانگي خدا و نبوت پيامبر اسلام ـ صلي الله عليه و آله و سلم ـ معتقد باشند ذبيحه آنها حلال است. .

مرجع:

ایجاد شده در 1400/10/19

لینک کوتاه