سلام من از طرفی مشکلی دارم که هرچه دعا میکنم حل نمیشود از طرف دیگر هم موجبات نارضایتی والدینم را فراهم کردم آیا این یک معامله است که باید آنها را خوشحال کنم تا خدا هم برایم قدم بردارد از ناراحت کردنشان پشیمانم ولی نمیدانم چه طور بهشان ثابت و جبران کنم و حق نعمتهایی که خداوند بخشیده را دیگر ضایع نکنم جبران برایم سخت است و جبران مشکلم هم سنگین که جز خدا از دست کسی بر نمیآید آیا او تا من کاری نکنم کمکم نمیکند و تا نتوانم حق الناسی را جبران کنم حق من را هم که دیگری ضایع کرده برگردانده نمیشود!

اینکه درعالم همه چیز به هم ارتباط دارد ومانند حلقه های یک زنجیر،به یکدیگر وصل شده اند وسلسله علت ومعلول است، صحیح است ولی چنین نیست که فضل وکرم خدا نسبت به بندگانش محدود باشد وفقط چنین باشد که او عطا نمی کند چون کذا وکذا ، خیر، محروم ماندن از نعمتی ، دلایل گوناگونی ممکن است داشته باشد ویکی از آنها،ممکن است که همین احتمالاتی است که شما داده اید ، ویا احتمال اینکه هنوز وقت آن نرسیده باشد ویا اینکه مقدماتی که باید انجام می شده تا به نتیجه برسد ، شما هنوز انجامش نداده اید ، ویا احتمال اینکه ....اما سؤال این است که آیا برای همان احتمالی که خود شما هم داده اید، چکار کرده اید؟ هیچگاه نگویید که جبران سخت است ، خیر این را نگویید که این یقینا از القائات شیطان است ؛ سختی کار با توکل برخدا به آسانی ویسر تبدیل می شود ، «انّ مع العسر یُسرا فاِنّ مع العُسر یُسرا» اگر شروع کردید وبا جدیت پی گیری کردید آسانی وشیرینی آن را خواهید چشید! اینکه آمده «موجبات نارضایتی والدینت را فراهم کرده ای »،توبه کن ودر جهت خوشنودی ورضایت ایشان قدم بردار واز ایشان طلب مغفرت وبخشش کن! بزرگی چنین می گفت که توفیق انجام وبه ثمر رسیدن کارها، پدر ومادرند واگر ایشان را خشنود کنی شاید همه کارهای دیگرت سامان دهی شود! الف ) راجع به والدین : لازم است یادآوری کنیم: قرآن، خطاب به فرزندان می گوید که به پدر و مادر، حتی اُف مگویید، یعنی با صدای بلند و اهانت آمیز با آنها سخن مگویید. قرآن، حتی کمترین بی احترامی را در برابر پدر و مادر اجازه نداده است. در حدیثی از امام صادق(ع) می خوانیم: «لو علم الله شیئاً هو أدنی من اُف لنهی عنه، و هو من أدنی العقوق، و من العقوق ان ینظر الرجل الی والدیه فیحّد النظر الیها.»( ملامحمدمهدى نراقى، جامع السعادات، ج 2، ص 258، بیروت، منشورات مؤسسه الاعلمى للمطبوعات) اگر چیزی کمتر از اُف وجود داشت، خدا از آن نهی می کرد و این، حدّاقل مخالفت و بی احترامی نسبت به پدر و مادر است و از این جمله، نظر تند و غضب آلود به پدر و مادر است. احترام به پدر و مادر آن قدر لازم است که حتی نباید در برابر آنها کمترین سخنی که دلیل بر ناراحتی از آنها و یا حتّی تنفّر باشد، بر زبان جاری ساخت.اما از طرفی، قرآن کریم در آیات زیادی در کنار توصیه به اطاعت از والدین، این نکته را نیز گوشزد می کند که متابعت از پدر و مادر، مشروط بر عدم تضاد با فرمان خداوند است و در صورتی که متابعت از والدین، سبب خروج از عبودیت شود، این اطاعت لازم نیست. خداوند متعال، پیش از آنکه اطاعت از والدین را بخواهد، دعوت به عبودیت و پرستش و اطاعت خویش و عمل به اصل توحید را می خواهد. بالاترین حق را خداوند بر گردن ما دارد که بر تمام حقوق دیگر، مقدّم است: «لا طاعة لمخلوق فی معصیة الخالق.»( نهج البلاغه(شیخ محمد عبده)، حکمت 165.) طاعت هیچ آفریده ای از رهگذر نافرمانی آفریدگار، معقول و جایز نیست و ما مجاز نیستیم که اطاعت از غیر خدا را بر اطاعت از خدا ترجیح دهیم.بعضی ازسفارشها نسبت به والدین ازکتاب مصباح الشریعه ص436- 438 (منتسب به امام صادق علیه السلام ):- قال الصّادق علیه السّلام: برّ الوالدین من حسن معرفة العبد باللَّه تعالى، إذ لاعبادة أسرع بلوغا بصاحبها إلى رضى الله تعالى من برّ الوالدین المسلمین لوجه الله تعالى، لانّ حقّ الوالدین مشتقّ من حقّ الله تعالى إذا کانا على منهاج الدّین و السّنّة، و لا یکونان یمنعان الولد من طاعة الله تعالى إلى معصیته، و من الیقین إلى الشّکّ، و من الزّهد إلى الدّنیا : حضرت امام صادق علیه السّلام مى فرماید که: حسن سلوک و نیکوئى به پدر و مادر نتیجه شناخت پروردگار است، چرا که تحصیل رضاى والدین و نیکوئى به ایشان کردن از سایر اعمال حسنه بیشتر و پیشتر صاحب خود را به رحمت الهى و رضاى او نزدیک مى کند، به شرط آن که والدین مسلمان باشند و نیکوئى به ایشان محض از براى خدا باشد، چرا که حقّ پدر و مادر، مشتقّ از حقّ پروردگار است و خدمت به ایشان، خدمت به الهى است. - و امّا فی باب العشرة فدارهما و ارفق بهما، و احتمل اذاهما نحو ما احتملا عنک فی حال صغرک: و امّا در باب معاشرت و سلوک با والدین، باید به طریق مدارا و هموارى باشد و اگر از ایشان اذیّتى به تو رسد، تحمّل نما، چرا که ایشان در کوچکى زحمت بسیار و آزار بى شمار از تو کشیده اند، اگر در بزرگى رعایت ایشان کنى و متحمّل آزار ایشان شوى سهل باشد.- و لا تضیّق علیهما ممّا قد وسّع علیک من المأکول و الملبوس: و باید تنگ نگیرى به والدین از آن چه خداى تعالى به تو وسعت داده است و تنگ نگرفته است از خورش و پوشش.- و لا تحوّل وجهک عنهما، و لا ترفع صوتک فوق أصواتهما، فانّ تعظیمهما من امر الله تعالى، و قل لهما بأحسن القول و الطفه، فانّ الله لا یضیع أجر المحسنین. : و رو مگردان از والدین و بلند مکن صداى خود را بلندتر از صداى والدین و هر چه مى گوئى با ایشان از روى لطف و مهربانى گو، نه از روى درشتى. چرا که نیکوئى تو به والدین، موجب نیکوئى خدا است به تو و تو که با پدر و مادر در مقام نیکوئى و مهربانى باشى، خداوند عالم نیز با تو در مقام مهربانى و لطف مى شود، چرا که خداوند عالم ضایع نمى گذارد مزد نیکو کاران را.- روایت است که حضرت سجّاد علیه السّلام هرگز با والدین چیزى نمى خورد. سبب این از آن حضرت پرسیدند. فرمود که: مى ترسم که سبقت کنم به لقمه اى که نظر ایشان به او باشد و موجب عقوق من شود.با توجه به مطالب بالا می توان شرایط اطاعت از والدین را در موارد زیر خلاصه نمود :1- به راه حقّ و دین مستقیم باشند.2- فرزند را از اطاعت و بندگى خداى تعالى منع نکنند ، و وى را به معصیت و نافرمانى ترغیب نکنند.3- اطاعت از ایشان مشروط به عدم تضاد با فرمان خداوند است و در صورتی که متابعت از والدین، سبب خروج از عبودیت شود، این اطاعت لازم نیست.4- فرزند را از یقینی که دارد به شکّ مایل نکنند.( مثل آن که مانع نشوند او را از تحصیل علم و تحصیل اجتهاد، که واجب است، و ترغیب نکنند به تقلید که مشکوک فیه است. که اطاعت در این صورت واجب نیست بلکه جایز نیست.)5- و همچنین اگر فرزند علاقه به دنیا چندان نداشته باشد و راغب به زهد و تقوى باشد و والدین خلافش خواهند، باز اطاعت لازم نیست.ضابطه کلى اطاعت از والدین چنین است که : در هر چه ضرر به آخرت ندارد، اطاعت والدین واجب است و بس، چنانکه فرموده است که: و لا یدعوانه إلى خلاف ذلک، فإذا کان کذلک فمعصیتهما طاعة و طاعتهما معصیة. اگر والدین فرزند خود را به آنچه که مضربه آخرت است،دعوت کردند پیروی نکردن از ایشان واجب می شود واطاعت از ایشان معصیت !همچنانکه در قرآن( عنکبوت- 8 ) چنین فرموده :وَ وَصَّیْنَا الْإِنْسانَ بِوالِدَیْهِ حُسْناً وَ إِنْ جاهَداکَ لِتُشْرِکَ بِی ما لَیْسَ لَکَ به عِلْمٌ فَلا تُطِعْهُما. «وصیّت کردیم ما انسان را که به والدین خود إحسان و نیکوئى کنید و از گفته و فرموده ایشان، سر نپیچید مگر آن که تکلیف شرک و کفر به فرزند کنند که در این هنگام اطاعت لازم نیست». - با توجه به اهمیت احترام به والدین، مطالب زیررا در راستای پاسخ به سوال شما تقدیم می کنیم :1- مواردی که اطاعت آنها فرزند را به سختی و حرج بیندازد و یا موجب ضرر فوق العاده دینی یا دنیوی گردد مثل این که فرزند خود را، از ازدواج منع کنند در حالی که فرزند نیازمند ازدواج است و یا فرزند را امر به طلاق همسرش کنند و این مستلزم خسارت سنگین فرزند است، در این گونه موارد اطاعت آنها واجب نیست. امامثلا در انتخاب رشته تحصیلی برای فرزند از طرف پدر یامادر! آن قدر نباید سخت گیرانه برخورد کرد، زیرا ممکن است که مثلاوالدین به تحصیل در خارج از شهر برای فرزندشان بنا بر مصالحی رضایت ندهند و رعایت حال والدین اولویت دارد. 2- اگر اشتباه والدین شما خیلی فاحش است و از سویی مخالفت با آنها موجب دل شکستگی آنها می شود با حفظ آرامش خود و بدون اینکه کار را به جدال و پرخاشگری بکشانید و یا اینکه آنها را عصبی کنید، بدنبال فرصتی مناسب(در شرایطی که حالت عادی دارند نه در زمان عصبانیت) باشید و به محض یافتن این فرصت خیلی مؤدبانه و با استدلال قوی؛ اشتباهشان را به آنها تذکر دهید و یادتان نرود که در هر حال احترام به والدین واجب است ولو آنها کافر باشند.3- اگر واقعا پدر ومادر اشتباه کنند تبعیت از«شر»ایشان ، « شر»را تبدیل به «خیر» نمی کند . 4- در بعضی موارد که اختلاف نظر یا اختلاف سلیقه بین فرزند و والدین می باشد باید از واسطه استفاده نمود یعنی از طریق افراد بزرگ تر فامیل و کسانی که مورد احترام والدین هستند، لذا پیشنهاد می کنیم خواسته های خود را با چنین اشخاصی مطرح کنید تا آنها وظیفه جلب رضایت پدر و مادر را به عهده بگیرند.5- تذکر دادن به پدر ومادر، اگر با حفظ احترام وتوجه به مقام ایشان وهمراه با خضوع باشد، مانعی ندارد .6- احترام پدر ومادرهمسرتان نیز، مانند پدر ومادر خودتان لازم و واجب است ، ولی در قران وروایات ولایتی را برای پدر ومادر همسر نسبت به داماد معین نکرده اند الا اینکه از رسول خدا صلی الله علیه وآله چنین نقل کرده اند: «ابائکم ثلاثه:اب یولدک ، أب یعلمک و أب یزوجک» وبه همین دلیل پدر زن را نیز پدر خودش باید بداند ولی از باب اینکه مانند پدرش،آیا ولایت دارد ؟چنین چیزی در آیات وروایات یافت نشد.- حاصل سخن اینکه:در صورتی که به اشتباه بودن حرف پدر ومادر خود یقین دارید ، به پاس زحمات شبانه روزی که برای شما متحمل شده اند، اشتباهات آنها را باید نادیده بگیرید؛ ولی از این پس بهتر است با چند تن از افراد متدین و کارشناس مشورت نمائید و اگر به این نتیجه رسیدید که آنچه را که پدر و مادرتان به شما گفته اند واقعا به نفع شما نبوده، از راه اشتباهی که در پیش گرفته بودید باز گشته و به سخنان کارشناسان گوش فرا دهید. البته در این زمینه در رفتار با والدین کمال احترام و تواضع را داشته باشید.ب ) واما راجع به دعا : بدان که هیچ دعایی خالی از نوعی اجابت نیست؛ زیرا دعا نوعی عبادت و پرستش است و در هر عبادتی که با قصد قربت انجام می‌شود، یعنی عبادت کننده تصمیم دارد به خدای خود نزدیک شود و به کمالات ذات اقدس اله آراسته گردد، خالی از اثر قربی نیست.بنابراین، همین که دعا و عبادت با خلوص نیت و شرایط لازم انجام می‌شود، در همان لحظه به اجابت می رسد و اثر معنوی خود را بر روح و جان انسان می گذارد و با استمرار این حالت است که آدمی به تدریج مظهر نورانیت و اسماء و صفات کمالیه حق تعالی شده، به کمال و سعادت شایسته خود می‌رسد. امام صادق (علیه السلام) فرمود: «شما را به دعا سفارش مى‌کنم؛ زیرا با هیچ عمل دیگرى همچون دعا، به خدا نزدیک نمى‌شوید». «دلیل اصلی عدم اجابت»:گاهی شما از پدر خود چیزی می‌خواهید و او به دلیل اینکه مقدور نیست و یا مصلحت نیست، برایتان فراهم نمی‌کند؛ ولی در عین حال پاسخ مهربانانه او را دارید و می‌دانید که به شما توجه دارد و این خودش خیلی مغتنم است. وقتی ما از خدای متعال هم چیزی می‌خواهیم باید بدانیم که سوال ما را می‌شنود و پاسخ مهربانانه او کمتر از پدرمان نیست و اگر احیانا دعا و درخواستی را اجابت نمی‌کند، حکمت و مصلحتی در کار است؛ یعنی زمان و امکانات دیگری که باید برای رسیدن به آن مقصد فراهم شود، فراهم نشده است. و یا ممکن است موانع دیگری بر سر راه اجابت دعا باشد که به ذکر برخی از آنها می‌پردازیم.توضیح بیشتر درباره شرایط و موانع اجابت دعا:زمینه به ثمر نشستن درخت دعا و نیایش چند چیز است که بدون فراهم آمدن آن ها, اجابتی که مد نظر نیایشگر است، محقق نخواهد گشت که عبارتند از:الف-) رفع موانع.ب-) ایجاد شرایط برای دعاج-) شرایط خواستهواما«موانع اجابت دعا»:1. گناه : یکى از عوامل مهمى که رابطه انسان با خدای متعال را ضعیف نموده و مانع اجابت دعا می شود, نافرمانى از دستورهاى خداست. قال الحسین(ع): من حاول امراً بمعصیه الله کان افوت لما یرجو واسرع لما یحذر.امام حسین(ع) فرمود: هرکس بخواهد از راه معصیت و نافرمانی خدا، به مقصود و هدفی برسد، به آن چه امید دارد، زودتر از دست می دهد، و از آن چه بیم دارد زودتر سر می رسد و به خطر می افتد و گرفتار آن می شود. (بحارالانوار، ج57، ص120)- حضرت صادق علیه السلام فرمود ،عابدی از بنی‌اسرائیل مدت سه سال پیوسته دعا می‌کرد تا خداوند به او پسری عنایت کند، ولی دعایش مستجاب نمی‌شد. روزی در ضمن مناجات عرض کرد: «یا رب أ بعید انا منک فلا تسمعنی، ام قریب فلا تجیبنی» خدایا من از تو دورم که سخنم را نمی‌شنوی یا تو در نزدیکی ولی جوابم را نمی‌دهی. در خواب به او گفته شد مدت سه سال است خدای را با زبانی که به فحش و ناسزا عادت کرده و قلبی آلوده به ستم و نیت دروغین می‌خوانی، اگر می‌خواهی دعایت مستجاب شود فحش و ناسزا را رها کن. از خدا بترس ، قلبت را از آلودگی پاک‌نما، نیت خود را نیز نیکو بگردان. امام صادق علیه السلام فرمود به دستورات عمل کرد آنگاه دعا نموده خداوند اجابت نمود و پسر به او داد. (اصول کافی، ج 2، ص 325)2. لقمه حرام: استفاده از درآمد حلال و پاکیزه از دیگر شرایط اجابت دعا است که امروزه بیش از هرزمان دیگر لازم است به آن توجه شود. لقمه ى حرام تا 40 روز مانع استجابت دعا مى شود. (بحار الانوار،ج93،ص358)3. قساوت قلب: همچنین گناهان زیاد که منجر به قساوت و سنگدلى مى شدند از عوامل دیگر عدم استجابت دعا مى باشد. امام صادق (ع) مى فرماید: خداوند دعایى که از قلب قسى برخاسته باشد اجابت نمى کند. (میزان الحکمه،ج3،ص875)4. شتاب و عجله: امام صادق (ع) فرمود: همیشه مؤمن در خیر و آسایش است تا هنگامى که عجله نکند. در غیر این صورت ناامید مى شود و دعا را ترک مى کند. به درستى که بنده هنگامى که دعا مى کند خداوند متعال در صدد برآورده ساختن حاجت اوست تا زمانى که او عجله نکند. (اصول کافی،ج2،ص474).«آداب دعا کردن»:1.بسم الله گفتنپیامبر خدا (صلی الله علیه و اله) فرمودند:« دعایی که با بسم الله الرحمن الرحیم آغاز گردد رد نمی‌شود.» (میزان الحکمة, ح 5620)2.تمجید خداوند«امام صادق (علیه السلام): در کتاب امیر المومنین (علیه السلام) آمده است که پیش از درخواست چیزی از خدا, باید او را ستود. پس هرگاه خدای عز و جل را خواندی (ابتدا) او را تمجید کن. (راوی می گوید:) عرض کردم: چگونه تمجیدش کنم؟ حضرت فرمود: می‌گویی: یا من هو اقرب من حبل الورید, یا من یحول بین المرء و قلبه, یا من هو بالمنظر الاعلی, یا من لیس کمثله شیء؛ای کسی که از رگ گردن به من نزدیکتر است, ای کسی که میان انسان و دلش حائل می شود, ای کسی که در بالاترین چشم انداز است, ای کسی که مانند ندارد». (همان, ح5622)3. صلوات فرستادن بر پیامبر و خاندانش (صلوات الله علیهم اجمعین)امام علی (علیه السلام): «هر گاه از خدای سبحان درخواستی داری ابتدا بر پیامبر اسلام (صلی الله علیه و اله) درود فرست, سپس حاجت خود را بخواه؛ زیرا خدا بزرگوارتر از آنست که از دو حاجت درخواست شده, یکی را برآورد و دیگری را باز دارد». (نهج البلاغه, حکمت 361)4. نام بردن حاجت در دعاامام صادق (علیه السلام): «راستی خدای تبارک و تعالی می داند که بنده هر گاه به درگاهش دعا کند چه می‌خواهد ولی او دوست دارد که حوائج به درگاه او شرح داده شود؛ پس چون به درگاه او دعا کردی حاجتت را نام ببر». (اصول کافی, ج6, ص 43)5.اصرار در دعاامام صادق (علیه السلام): «خداوند بد دارد که بنده‌ها بر یکدیگر در انجام حاجت اصرار ورزند و اصرار را نسبت به خودش دوست دارد؛ خداوند عزوجل دوست می‌دارد که از او درخواست و آنچه نزد اوست خواهش شود». (همان, ص 41)پیامبر اسلام (صلی الله علیه و اله) مى فرماید: خدا رحمت کند بنده اى را که از خداوند متعال حاجتى را درخواست کند و بر آن اصرار بورزد؛ چه حاجتش برآورده شود و چه برآورده نگردد. (میزان‌الحکمه،ج2،ص880) به اجابت نرسیدن دعا هرگز نباید باعث ناامیدى از رحمت پروردگار شود; زیرا گاهى ممکن است دعاى شخص تا 20 سال به تإخیر بیافتد. (کافی،ج2،ص355) در برخى از موارد خداوند دعاى بنده را مستجاب نمى کند, چون دوست دارد صداى بنده خود را بشنود و همواره او را بردرخانه اش ببیند. (کافی،ج2، ص479)لازم به ذکر است که بهتر است در عین اصرار بر دعا, صلاح کار خود را به خداوند واگذار کرد؛ یعنی از طرفی در دعا اصرار کنیم چون خود خدا دستور داده است و از طرف دیگر برآورده شدن یا نشدن آن را به خداوند واگذار کنیم چون او صلاح بندگان را از هر کسی بهتر می‌داند و ما به صلاح کار خود آگاه نیستیم.6.اعتراف به گناهامام صادق (علیه السلام): «(در دعا) ابتدا باید خدا را ستود, سپس به گناه اعتراف نمود و آن گاه حاجت را خواست». (میزان الحکمة, ح 5630)7. یقین و اعتماد به استجابت دعاامام صادق (علیه السلام): «دعا پایگاه اجابت است چنانچه ابر پایگاه باران است». (اصول کافی,ج6, ص29)8. خواندن خداوند با دلی پاکامام صادق (علیه السلام): «راستی خدای عز و جل اجابت نکند دعا را از روی دل سخت و قساوت».9.اخلاص در دعاامام علی (علیه السلام): «اخلص فی المسالة لربک, فان بیده العطاء و الحرمان و اکثر الاستخارة؛ در دعا با اخلاص پروردگارت را بخوان که بخشیدن و محروم کردن بدست اوست و فراوان از خدا درخواست خیر و نیکی داشته باش». (نامه‌ی31 نهج البلاغه, بند 17 و 18)10. دعا کردن در زمان‌هایی که امید اجابت است.در آیات صحیفه آسمانى و روایات توصیه شده است که هرگاه نسیم رحمت الهى وزیدن گرفت و انسان احساس کرد دلش میل به سخن گفتن با خدا دارد, نیایش کند. علاوه برآن, زمان هایى نیز در آیات و روایات به عنوان وقت هاى مناسب براى نیایش سفارش شده است; از جمله موارد زیر که در این لحظات امید به استجابت بیشتر است: هنگام نزول باران - هنگام ظهر - بعد از ادای فریضه - قنوت نماز وتر - وقت سحر - پس از مغرب - زمان قرائت قرآن - هنگام اذان - زمان شکستن دل - دعای بیمار در حق عیادت کننده11. دعا در هنگام آسایش و راحتیامام صادق (علیه السلام): «دعا در حال آسایش و عافیت, نیازمندیهای حال بلا را برمی‌آورد (یعنی مانع نزول بلا می‌شود). حضرت در حدیثی دیگر فرمود: هر که را خوش آید که در حال سختی دعایش به اجابت رسد, در حال راحتی بسیار دعا کند». (اصول کافی,ج6, ص 33)12.دعا همراه با تضرعخداوند در قرآن کریمش فرمود: «ادعوا ربکم تضرعاً و خفیة؛ بخوانید پروردگارتان را در حال تضرع و ترس». (سوره‌ی اعراف, 155)امام حسین (علیه السلام): «رسول خدا (صلی الله علیه و اله) در هنگام ابتهال و دعا مانند بینوایی که غذا می‌طلبد, دستانش را بالا می‌برد». (میزان الحکمة, ح 5633)13.رعایت ادب در دعابعنوان مثال: دعا با صدای بلند و طلبکارانه نباشد؛ در هنگام دعا رو به قبله و با وضو و بهتر است از زبان معصومین باشد؛ چرا که آنها ادب در گفتار, نحوه‌ی در خواست و نیازها را به بهترین شکل بیان نموده‌اند.برخی دیگر از عوامل اجابت دعا عبارتند از:1. معرفت به خدا؛ گروهى خدمت پیشواى ششم امام صادق (علیه السلام) شرفیاب شدند و پرسیدند: ما دعا و نیایش مى‌کنیم ولى به اجابت نمى‌رسد؟ آن حضرت فرمود: بدین جهت است که آن کسى را که مى‌خوانید, نمى‌شناسید. (بحارالانوار،ج93،ص368)رسول گرامى اسلام (صلی الله علیه و اله) در مورد نقش شناخت پروردگار در اجابت دعا مى‌فرماید: اگر خداوند را به شایستگى معرفتش مى‌شناختید, با دعایتان مى‌توانستید کوه را از جاى بکنید. (المیزان،ج2،ص43)2. حضور قلب؛ دعا یعنى درخواست از خداى متعال براى برآورده ساختن حاجتى و طبیعى است که این ارتباط در صورتى مؤثر واقع مى شود که باطن انسان متوجه خدای متعال باشد و تضرع به پیشگاه او شکل بگیرد و انسان فقط خدا را مؤثر در امور بداند. رسول اکرم (صلی الله علیه و اله) مى فرماید، بدانید که خداوند دعائى که از قلب غافل برخاسته باشد قبول نمى کند. (میزان الحکمه، حدیث5606)3. پیوستگی یاد خدا؛ شکى نیست که انسان ها همواره نیازمند لطف هاى پروردگار هستند و زمانى نیست که از ذات اقدس خداوندى بى نیاز باشند. به همین جهت مى‌بایست انسان درتمامى حالات، خوشى و ناخوشى, سلامت وکسالت, همواره به یادخدا باشد. امام صادق (علیه السلام) فرمود: هرکسى که در همه حال به دعا مشغول باشد, دعاى او در هنگام گرفتارى به استجابت نزدیک‌تر است; چون فرشتگان در هنگام بلا مى‌گویند: این صداى آشنایى است و دعاى او در آسمان در پرده و حجاب نخواهد بود; در حالى که اگر انسان تنها در گرفتاری‌ها پروردگار را بخواند, دعا و نیایش از اجابت دورتر است; چون فرشتگان مى‌گویند: این صداى ناآشنایى است.4. توسل به اولیای الهی: وسیله قرار دادن کسانی که می‌توانند میان ما و خداوند واسطه شوند، باب وسیعی دارد. هر کسی به هر مقداری که نزد خدای تعالی عزیز و آبرومند است، می‌تواند وسیله انسان به درگاه الهی برای رسیدن به حاجت ها و نیازها باشد و در امر استجابت دعا وساطت نماید. برترین کسانی که از وجاهت و آبرومندی کامل نزد خداوند برخوردارند، معصومین (علیهم السلام) هستند.پیامبر اکرم (صلی الله علیه و اله) فرموده است: «خداوند عزوجل مى فرماید: اى بندگان من! گرامى ترین خلق و پرفضیلت ترین آنان نزد من، محمد و برادرش على و امامان بعد از وى هستند. اینان «وسیله»ها به سوى من مى باشند. هر کس حاجتى دارد و نفعى را طالب است و یا دچار حادثه اى سخت و زیان بار گشته و برطرف شدن آن را مى خواهد، مرا به محمد و آل طاهرینش بخواند تا به نیکوترین وجه حاجت او را برآورم» (بحارالانوار، ج 94، ص 22) «شرایط خواسته و حاجت»:1. با حکمت الهى مغایرت نداشته باشد: خداى متعال بر اساس حکمت خود این عالم را طبق قوانین خاص اداره مى کند و هیچگاه، این قوانین را نقض نمى کند بنابراین استجابت دعا باید از کانال قوانین و سنن الهى جریان یابد و اگر دعایى نقض کننده این مطلب باشد مستجاب نمى شود. زیرا خداى متعال فقط کریم نیست بلکه حکیم نیز هست و هیچ صفتى از صفات او صفت دیگرش را نقض نمى کند.امام على (علیه السلام) مى فرماید خداوند سبحان حکمت خویش را نقض نمى کند بنابراین هر دعایى را مستجاب نمى سازد. (میزان الحکمه،ج2،ص876).2. مطابق مصلحت باشد: در ضمن شمارش علل گوناگونى که باعث مى شود حاجات انسان سریعاً اجابت نشود، یکى از مهمترین آن علّتها این است که گاهى اوقات انسان از خداوند چیزهایى را درخواست مى نماید و فکر مى کند اجابت آن به نفع او مى باشد حال آن که در واقع اجابت آن درخواست به ضرر اوست. درسوره بقره آمده است: «چه بسا چیزى را خوش نداشته باشید حال آنکه خیر شما در آن است و یا چیزى را دوست داشته باشید، حال آنکه شرّ شما در آن است». (بقره, آیه 216).هرچه خواسته وهدف بالاتر باشد ارزش دعا بیشتر است .از نظرقرآن ،ویژگی های هدفهای دنیایی :- تمام شدنی و پایان پذیرند .- احتمال نرسیدن به هدفهای زودگذر وجود دارد . - اگر به عنوان هدف اصلی انتخاب گردند مانع رسیدن به مقاصد دیگر می شوند . و ویژگی های هدف های آخرتی :- نامحدود و بی پایان اند- سعی برای هدفهای آخرتی نتیجه بخش است - توجه به آن ها مانع نیل به مقاصد دیگر نیست . - راه درست در زندگی آن است که هدف های آخرتی را اصل قرار بدهیم و هدف های دنیایی را وسیله و نردبان برای رسیدن به هدف های آخرتی در نظر بگیریم . - داشتن معیار در انتخاب هدف ها چه ثمراتی دارد ؟ - به وسیله معیار ، ارزش هدف ها را مشخص می کنیم . - متناسب با ارزشی که هدف ها دارند به آن ها رتبه می دهیم . - به وسیله ی معیار ، هدف های زندگی را به درستی برخواهیم گزید تا عمر ما ثمر دهد و به رستگاری برسیم . - داشتن بینش درست چه نقشی در زندگی انسان دارد ؟ اگر خود و استعدادهای خود را درست بشناسیم به انتخاب درستی هم دست خواهیم زد و در غیر این صورت به بیراهه خواهیم رفت .رفتار هر کس تجلی انتخاب های او و انتخاب هایش، آیینۀ بینش ها و نگرش های اوست .دوست گرامی!انسان همواره خیال مى کند که اگر دقیقا همان چیزی را که طلب مى کند، در همان زمان و با همان شرایطى که مى خواهد عمل شود، دعایش به اجابت رسیده است؛ در حالى که ممکن است اجابت دعا به صلاح بنده نباشد.نکته‌ی مهم این است که ما باید به هنگام دعا یقین داشته باشیم که حق تعالى قادر است- اگر این دعا و خواسته به مصلحت ما باشد و منافات با حکمت الهى و نظام آفرینش و ربوبیت نداشته باشد- حاجت ما را برآورده نماید و اگر مصلحت نباشد به بهترین شکلى آنچه که خیر و صلاح ما را در آن مى بیند عنایت فرماید و تشخیص اینکه دعای ما به چه علتی در حال حاضر اجابت نشده است، به عهده‌ی ما نیست. بلکه آن چیزى که بر عهده ما و کار و وظیفه ما است دعا نمودن و میل و نیت و قصد و یقین به اجابت آن است؛ مصلحت سنجى ومحاسبه خیر و شر آن بر عهده رب العالمین است.سخن پایانی: بهترین دعاها در مفاتیح الجنان و صحیفه‌ی امام سجاد (علیه السلام) آمده است که به شما توصیه می‌کنیم به آن‌ها مراجعه فرمایید. به دو دعای سریع الاجابه توجه کنید :1- دعای سریع الاجابه از حضرت کاظم –ع- از کتاب مصباح کفعمی ( در مفاتیح الجنان ذکر شده است :اَللّـهُمَّ اِنّی اَطَعْتُکَ فِی اَحَبِّ الاَشْیاءِ إلیْکَ وَهُوَ التَّوْحیدُ وَلَمْ اَعْصِکَ فِی اَبْغَضِ الاَشْیاءِ اِلَیْکَ وَهُوَ الْکُفْرُ فَاغْفِرْ لی ما بَیْنَهُما یا مَنْ اِلَیْهِ مَفَرّی آمِنّی مِمّا فَزِعْتُ مِنْه اِلَیْکَ، اَللّـهُمَّ اغْفِرْ لِیَ الْکَثیرَ مِنْ مَعاصیکَ واقْبَلْ مِنِّی الْیَسیرَ مِنْ طاعَتِکَ یا عُدَّتی دُونَ الْعُدَدِ، وَیا رَجائی وَالْمُعْتَمَدَ، وَیا کَهْفی وَالسَّنَدَ، وَیا واحِدُ یا اَحَدُ، یا قُلْ هُوَ اللهُ اَحَدٌ اَللهُ الصَّمَدُ لَمْ یَلِدْ وَلَمْ یُولَدْ وَلَمْ یَکُنْ لَهُ کُفُواً اَحَدٌ، اَسْاَلُکَ بِحَقِّ مَنِ اصْطَفَیْتَهُمْ مِنْ خَلْقِکَ وَلَمْ تَجْعَلْ خَلْقِکَ مِثْلَهُمْ اَحَداً اَنْ تُصَلِّیَ عَلى مُحَمَّد وَآلِهِ وَتَفْعَلَ بی ما اَنْتَ اَهْلُهُ، اَللّـهُمَّ اِنّی اَسْاَلُکَ بِالْوَحْدانِیَّةِ الْکُبْرى وَال ُمحَمَّدَیَّةِ الْبَیْضاءِ وَالْعَلَوِیَّةِ الْعُلْیا وَبِجَمیعِ مَا احْتَجَجْتَ بِهِ عَلى عِبادِکَ وَبِالاِسْمِ الَّذِی حَجَبْتَهُ عَنْ خَلْقِکَ فَلَمْ یَخْرُجْ مِنْکَ اِلاّ اِلَیْکَ، صَلِّ عَلى مُحَمِّد وَآلِهِ وَاجْعَلْ لی مِنْ اَمْری فَرَجاً ومَخرَجاً وَارْزُقْنی مِنْ حَیْثُ اَحْتَسِبُ وَمِنْ حَیْثُ لا اَحْتَسِبُ، اِنَّکَ تَرْزُقُ مَنْ تَشاءُ بِغَیْرِ حِساب. ثمّ سل حاجتک.2- روایت شده که مردى خدمت حضرت امیرالمومنین علیه السلام شکایت کرد از دیر شدن جواب دعایش فرمود چرا نمى خواهى دعا سریع الاجابه را پرسید که آن کدام دعا است فرمود بگو: اَللّهُمَّ اِنّى اَسْئَلُکَ بِاسْمِکَ الْعَظیمِ الاَعْظَمِ الاَجَلِّ الاَکْرَمِ الْمَخْزوُنِ الْمَکْنُونِ النُّورِ الْحَقِّ الْبُرْهانِ الْمُبینَ الَّذى هُوَ نُورٌ مَعَ نُورٍ وَ نُورٌ مِنْ نُورٍ وَ نُورٌ فى نُورٍ وَ نُورٌ عَلى کُلِّ نُورٍ وَ نُورٌ فَوْقَ کُلِّ نُورٍ وَ نُورٌ تُضیئُ بِهِ کُلُّ ظُلْمَةٍ وَ یُکْسَرُ بِهِ کُلُّ شِدَّةٍ وَ کُلُّ شَیْطانٍ مَریدٍ وَ کُلُّ جَبارٍ عَنیدٍ لا تَقِرُّبِهِاَرْضٌ وَلایَقُومُ بِهِ سَمآءٌ وَ یَاْمَنُ بِهِ کُلُّ خآئِفٍ وَ یَبْطُلُ بِهِ سِحْرُ کُلِّ ساحِرٍ وَ بَغْىُ کُلِّ باغٍ وَ حَسَدُ کُلِّ حاسِدٍ وَ یَتَصَدَّعُ لِعَظَمَتِهِ الْبَرُّ وَالْبَحْرُ وَ یَسْتَقِلُّ بِهِ الْفُلْکُ حینَ یَتَکَلَّمُ بِهِ الْمَلَکُ فَلا یَکُونُ لِلْمَوْجِ عَلَیْهِ سَبیلٌ وَ هُوَ اسْمُکَ الاَعْظَمُ الاَعْظَمُ الاَجَلُّ الاَجَلُّ النُّورُ الاَکْبَرُ الَّذى سَمَّیْتَ بِهِ نَفْسَکَ وَاسْتَوَیْتَ بِهِ عَلى عَرْشِکَ وَ اَتَوَجَّهُ اِلَیْکَ بِمُحَمَّدٍ وَ اَهْلِ بَیْتِهِ وَاَسْئَلُکَ بِکَ وَ بِهِمْ اَنْ تُصَلِّىَ عَلى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ اَنْ تَفْعَلَ بى ...حاجت خود را ذکر کنیدتذکر: سریع الاجابه بودن به معنای این است که این دعاها اقتضای اجابت سریع را دارد. تاثیر عوامل اقتضایی مشروط به جمع بودن سایر شرایط و نبودن موانع اجابت است، بنابراین نباید گمان شود که صرف دعا کردن و ذکر گفتن علت اجابت حتمی است بلکه باید در مسیر اجابت انسان اهل عمل هم باشد و خودش هم عملا حرکت کند و تلاش نماید و موانع اجابت مانند گناه را نیز برطرف کند.- منابعی برای مطالعه در زمینۀ احترام به والدین:1- روابط سالم در خانواده، نویسنده: سید داوود حسینی، ناشر: بوستان کتاب قم.2- راهنمایی خانواده، نویسنده: امیر ملک محمدی، ناشر: شهاب الدین.3- والدین و فرزندان، نویسنده: علی محمد حیدری نراقی، ناشر: مهدی نراقی. .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه