در سوره صافات آیه ۷۵ تا ۱۴۸ نام ۹ پیامبر آمده است. در مورد ۵ پیامبر عبارت «ما این گونه نیکوکاران را پاداش می دهیم» آمده است. ۳ پیامیر تشریعی نوح، ابراهیم و موسی، ۲ پیامبر تبلیغی هارون و الیاس چرا در مورد پیامبران دیگر اسحاق و الیاس و لوط و یونس که تبلیغی هستند عبارت «انا کذالک نجزی المحسنین» نیامده است؟

در پاسخ به پرسش شما دو نکته قابل توجه است : 1-1- در این گونه موارد هدف قرآن بیان همه مصادیق و افراد نمی باشد بلکه قرآن تنها می خواهد برخی افراد و نمونه ها و مصادیق را برای درس آموزی به مخاطبانش و تفهیم مطلب و پیامش بیان کند و اگر منطور بیان همه مصادیق بود باید نام همه انبیا و بندگان شایسته و برجسته برده می شد که این کارهم موجب طولانی شدن آیات و زیاد شدن حجم قرآن می شد و هم با برنامه و روش و هدف تربیتی قرآن که اشاره به موضوع و ایجاز در بیان مطالب است ناسازگار بود . 2- در قرآن به طورفراوان دیده می شود که عنوانی کلی وفراگیر که در برگیرنده همه افراد و مصادیق این موضوع است جانشین ذکر همه افراد می شود و با این عنوان کلی و عام بدون جا گذاشتن نام فردی از مصادیق این عنوان و بدون مفصل کردن مطلب و صرف کردن وقت زیاد ،تک تک افراد نیز ذکر می شوند . در آیات مورد نظر نیز عنوان محسنین ، عنوانی عام و کلی است و بدون شک انبیا در راس این عنوان قرار دارند و از مصادیق قطعی و مسلم آن می باشند و هر چند نام همه آنها در اینجا برده نشده و عبارت انا کذلک نجزی المحسنین تنها درمورد برخی از آنان به کار رفته است ولی عنوان فراگیر محسنین شامل همه آنها می شود و در ضمن آن ،همه آنها را نام می برد . شبیه این مورد ، داستان حضرت یونس –ع- و نجات یافتن او از زندان تاریک شکم ماهی با لطف وعنایت خداوند است و در پایان آیه مربوطه آمده است : فاستجبنا له و نجیناه من الغم و کذلک ننجی المومنین ؛ تعبیر مومنین ، عام و کلی است و دلالت دارد که امداد الهی نسبت به بندگانش مخصوص حضرت یونس –ع- نمی باشد و شامل همه بندگان مومن الهی می باشد . .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه