چگونه می توان اعتبار معرفت های دینی را به دست آورد؟

معارف اساسی دین ( توحید ، نبوت ، عدل ، امامت ومعاد ) ازطریق عقل منطقی واستدلال گر مبتنی بر بدیهیّات اولیه مانند استحاله اجتماع نقیضین به دست می آیند . لذا معیار صحت این قبیل معارف دینی، عقل منطقی است .وآنگاه که صحت اصول احراز شد مصداق نبی ازراه معجزه یا نصّ نبیّ سابق یا دیگر قرائن به اثبات می رسد و را ه آگاهی ما از وقوع معجزه یا نصّ نبی سابق خبر متواتر است که منطقاً مفید یقین است و عقلا به آن اعتماد می کنند . البته در مورد پیامبر اسلام معجزه باقیه ( قرآن کریم ) همچنان موجود است و همه انس و جنّ را به مبازه مطلبد .« وَ إِنْ کُنْتُمْ فی رَیْبٍ مِمَّا نَزَّلْنا عَلى عَبْدِنا فَأْتُوا بِسُورَةٍ مِنْ مِثْلِهِ وَ ادْعُوا شُهَداءَکُمْ مِنْ دُونِ اللَّهِ إِنْ کُنْتُمْ صادِقینَ »(البقرة : 23 ) ( و اگر در باره آنچه بر بنده خود[ پیامبر] نازل کرده ایم شک و تردید دارید،( دست کم) یک سوره همانند آن بیاورید؛ و گواهان خود را- غیر خدا- براى این کار، فرا خوانید اگر راست مى گویید! )« قُلْ لَئِنِ اجْتَمَعَتِ الْإِنْسُ وَ الْجِنُّ عَلى أَنْ یَأْتُوا بِمِثْلِ هذَا الْقُرْآنِ لا یَأْتُونَ بِمِثْلِهِ وَ لَوْ کانَ بَعْضُهُمْ لِبَعْضٍ ظَهیراً» (الإسراء : 88 ) ( بگو: «اگر انسانها و پریان(جن و انس) اتفاق کنند که همانند این قرآن را بیاورند، همانند آن را نخواهند آورد؛ هر چند یکدیگر را(در این کار) کمک کنند. )وقتی از را تواتر استناد قرآن به پیامبر و ازراه اعجاز آن، حقانیت پیامبر و خود قرآن اثبات شد،آنگاه خود قرآن و کلام صحیح السند پیامبر نیز از معیارهای معرفت دینی خواهد بود .معیار اخذ صحیح معرفت از قرآن و سنت صحیح السند نیزعبارتند از : 1 ـ عقل منطقی واستدلال گر مبتنی بر بدیهیّات اولیه 2 ــ قواعد و اصول و ضوابط فهم ، مانند رعایت قواعد زبان عربی ( صرف ، نحو ، لغت ، معانی و بیان و... ) و ضوابط عامّ زبان شناسی 3 ــ منطق استقراء مبنی بر تأیید گرایی نه اثباط گرایی یا ابطال گرایی4 ــ آشنایی با فن مغالطه نیز برای کشف آسیب های معرفت دینی الزامی است .5 ــ فنّ رجال ودرایه و علم حدیث و تاریخ و... نیز برای احراز سند احادیث و شناخت شأن نزولها و شناخت اقسام احادیث ومیزان اعتبار آنها لازم است . .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه