اکثر ما وقتی نام تفریح و اینگونه مسائل در خصوص اوقات فراغت و لذت نوجوانی و جوانی به میا می آید، به یاد فعالیت هایی می افتیم که از نظر اسلامی و اخلاقی خیلی جالب نیست که امروزه متأسفانه در بین جوانان بسیار است(عشق و لذت در خیابان، سینما، بازار گردی و ...)، اگر اسلام می گوید بخشی از وقت روزانه خود را به تفریحات حلال بگذرانید، آن تفریحات واقعا ً چیست، اصلا ً تفریح حلال و سالم هم وجود دارد که رضای خدا هم در آن باشد و گناه در آن نباشد؟

دانشجوی گرامی؛« پرسمان» به نوبه خود از نکته سنجی جنابعالی در طرح چنین سؤالی که نه تنها دغدغه بسیاری از نوجوانان و جوانان، بلکه دغدغه بسیاری از اولیای خانواده­ها و مسئولین کشور است، سپاسگزار است.امیرمؤمنان حضرت علی علیه السلام می فرمایند: مؤمن را سه وقت است؛ «وقتی که در آن با پروردگار خود به راز و نیاز می پردازد و وقتی که به حساب نفس خود می رسد و وقتی که به لذّت های حلال و خوش می گذراند».در جواب این سؤال که« آیا تفریح حلال و سالم هم وجود دارد که رضای خدا هم در آن باشد و گناه در آن نباشد» باید گفت: تفریح های سالم در هر زمان، متناسب با شرایط آن زمان است و حتّی ممکن است مردم هر کشور و یا هر منطقه ای، برای خود تفریح خاصی داشته باشند که برای مردم مناطق دیگر عجیب به نظر رسد.به عنوان مثال در زمان ائمه معصومین علیهم­السلام، تفریح هایی مانند گردش، شنا، سوارکاری، کشتی و... وجود داشته است. در ایران باستان نیز مردم از اوقات فراغت خود برای تفریح از طریق انتقال سینه به سینه شعر با استفاده از کتاب­ها، نوشتن چند بیتی بر پوست و بعدها بر کاغذ با خط خوش، پناه بردن به دل کوهسارها، در منازل و معابر گرد هم نشستن و از هر دری سخن گفتن و در خلوت خود با سنگ، خاک و چوب نقشهای هنری زدن، بهره­ها می­بردند.نهایت آنکه برای بهره وری از اوقات فراغت و پرداختن به تفریحات سالم، توجه به موارد زیر می تواند مفید باشد: ۱) طبیعت تفریح و سپری کردن اوقات فراغت خود در میان کوهستان ها، جنگل ها، گل ها، گیاهان، رودها و آبشارها روح و روان آدمی را آرام کرده باعث شادی و نشاط می­گردد. به خاطر داشته باشید که هر چه محیط شما، به محیط طبیعی نزدیک تر و شبیه تر باشد، آرامش و آسایش خاطر بیشتری را برایتان به ارمغان خواهد آورد.۲) سیر و سفر یکی از لذت بخش ترین تفریحات سالم، مسافرت است. قرآن مردم را به گردش در زمین فرمان داده تا از طریق آن با وضع گذشتگان آشنا شده، علل انحراف و انحطاط جوامع را به خوبی دریافته و به هدف زندگی پی ببرند.گردش مانند جاری شدن آب است که از آلودگی و فساد آن مانع می شود؛ ولی سکون و در جاماندن، موجب آلودگی است.۳) ادبیات و شعر از دیرباز برای برخی از افراد نیز بسته به طبع خود« بوستان»،« گلستان»،« شاهنامه» و« دیوان حافظ» ابزاری است که با استفاده از آن مجالس خوش و خاطره انگیزی را برای خود فراهم می نمایند. ۴) ورزش و بازی ورزش و بازی نیز از تفریحات سالم، سودمند و نشاط انگیز است که در تأمین سلامت و بهداشت جان و تن، تأثیرات زیادی دارد. در سیرة معصومین علیهم­السلام هم پیاده روی، نمود بارزی دارد؛ مثلاً نقل شده که امامان ما در بیشتر مواقع حج، برای انجام این عمل عبادی، پیاده مشرّف می شدند. در فقه اسلامی نیز به برخی از تفریحات و سرگرمی های سالم، توجه بیشتری شده است که به نظر می رسد تأکید بر آنها برای اهداف و جهت های خاصی است؛ مثلاً تأکید شده که به فرزندانتان شناگری، تیراندازی و اسب سواری بیاموزید. این ورزش ها، علاوه بر این که می توانند به عنوان تفریح سالم مطرح باشند، در شرایط اضطراری و حتی جنگی، می­توان از آنها به عنوان یک وسیله استفاده کرد؛ البتّه اسب­سواری در روایات، استعداد انطباق با تغییرات تکنولوژیک در عصر حاضر را دارد؛ یعنی امروزه می تواند انواع رانندگی ها و حتی خلبانی را در بر گیرد. .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه