نظر علما بخصوص آقای وحید در مورد خطبه البیان آقا امیرالمومنین چیست؟

خطبة البیان به تفصیل در کتاب الزام الناصب، ج 2، ص 178_213 و علامات الظهور سید عبدالله شبر آمده است. همچنین بخشی از این خطبه در کتاب مشارق الأنوار شیخ رجب برسی و به صورت مختصر در شرح حدیث غمامه قاضی سعید قمی آمده است. همچنین بخشی از آنچه قاضی سعید نقل کرده است توسط میرزای قمی به فارسی شرح شده و در آخر کتاب جامع الشتات میرزای قمی چاپ شده است. صحت انتساب این خطبه نظر به این که در نهج البلاغه و دیگر کتب معتبر حدیث نیامده محل بحث است حتی مرحوم مجلسی در بحار نیاورده و در مناقب ابن شهر آشوب که خطبه های معروف حضرت را ذکر می کند به این خطبه اشاره ای نکرده. به دلائل یاد شده مرحوم میرزای قمی نیز در صحت انتساب این خطبه به حضرت امیر علیه السلام تردید نموده و در خاتمه می فرماید: هرگاه مثل خطبه البیان نسبت داده شود به ایشان نه باید حکم به ظاهر آن کرد و نه باید حکم به بطلان آن کرد رأسا ... . (الذریعه، ج 13 و 210 و ج 7، 200)بنا بر این هر چند خطبه یاد شده از نظر سندی وعلم رجال ضعیف شمرده می شود لکن ضعف سندی یک روایت به معنای عدم صدور آن از معصوم نیست بنا بر این مضامینی از این خطبه که در دیگر روایات آمده وبا اصول مذهب ما سازگاری دارد قابل قبول است , و مضامینی که مخالف با اصول مذهب ما نیست و در دیگر روایات نیامده را نه میتوان رد کرد ونه قبول در مورد آن باید سکوت نمود و لازم نیست انسان در باره هر موضوعی اظهار نظر کند به ویژه آن که اجمالا می دانیم ائمه دارای فضائل بلند بالایی هستند که ذهن ما از درک آن قاصر است البته ممکن است در مورد فضایل ائمه وملاک در غلو وتقصیر نیز نظر علمای شیعه متفاوت باشد , وممکن است کسی تمامی مضامین خطبه را صحیح ویا قابل تاویل درست بداند وممکن است کسی انرا نا صحیح ویا حتی غلو بداند و بحث اعتقادات هم تقلیدی نیست وهرکسی باید سعی کند خودش تحقیق کند وبه نتیجه برسد ودر غیر این صورت چاره ای ندارد جز این که به مسلمات در باب اعتقادات و آنچه بزرگان علمای شیعه بر آنند اکتفا کند . .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه