آیا اثبات الوصیة منسوب به مسعودی است و یا از کتاب الاوصیاء تألیف ابوجعفر بن ابی‌العزاقر شلمغانی از غلات مشهور شیعه بوده است؟

على بن الحسین بن على مسعودى هذلی(قبیله‌ای از عرب)،[1] با کنیه‌ی «ابوالحسن»[2] از مورّخان و جغرافى‏دانان نامى اسلام‏ است.[3] نسب او به عبدالله بن مسعود،[4] صحابی معروف رسول خدا(ص) می‌رسد.[5] محل تولد مسعودی شهر بابِل است،[6] اما به ناچار از آن‌جا به مصر هجرت نمود[7] و اکثر عمر خود را در مصر به سر برد.[8] البته برخی او را از اهالی مغرب می‌دانند.[9]مسعودی به کشورهای هند، سوریه، شرق آفریقا،[10] چین، عمان، آذربایجان و فلسطین سفر کرد.[11] او هم‌چنین به برخی از شهرهای ایران؛ مانند سیستان، کرمان، گرگان و طبرستان[12] و نیز به شهر بصره سفر کرد.[13] سرانجام در سال 345[14] و یا 346[15] در مصر از دنیا رفت.[16]مسعودی یکى از بزرگان و علمای سلف امامیه،[17] و هم‌عصر شیخ صدوق بود.[18] او شیخ بزرگوار،[19] ثقه،[20] فاضل،[21] معتقد به حق بود[22] که در حدیث نزد عامه و خاصه مورد اعتماد بود.[23]او از راویان شیعی به شمار می‌رود.[24] و ظاهراً در شیعه بودن او بین مورخان و محدثان،[25] حتی در بین اهل‌سنت تردیدی وجود ندارند.[26] و نام کتاب‌های او بر این مطلب دلالت دارد،[27]و شواهدى براى شیعه بودن او وجود دارد.[28] اما برخی او را معتزلی مذهب می‌دانند.[29] شاید علت آن مشترک بودن لقب او با عتبه بن عبیدالله مسعودی و یا عبدالرحمن مسعودی که از علمای اهل‌سنت هستند، باشد.[30]آثار و تألیفاتاز آثار او می‌توان به کتاب‌های: «اثبات الوصیه للامام علی بن ابی‌طالب(ع)»، «مروج الذهب و معادن الجوهر فى تحف الاشراف و الملوک»، «ذخائر العلوم و ما کان فى سالف الدهور»، «الرسائل»، «الاستذکار لما مرّ فى سالف الاعصار»، «التاریخ فى اخبار الامم من العرب و العجم»، «التنبیه و الاشراف»، «خزائن الملک و سرّ العالمین»، «المقالات فى اصول الدیانات»، «اخبار الزمان و من اباده الحدثان»، «البیان فى اسماء الائمه» و «اخبار الخوارج» اشاره کرد.[31]بیشتر تاریخ‌نگاران نویسنده کتاب اثبات الوصیة للإمام علی بن أبی طالب(ع) را مسعودی می‌دانند،[32] اما برخی از نویسندگان معاصر انتساب این کتاب را به دلیل تفاوت محتوای این کتاب با سبک و روش مسعودی در دیگر آثارش، صحیح نمی‌دانند.[33]محتوای این کتاب در مورد پیامبران الهی و اوصیای آنها و هم‌چنین امام علی(ع) و امامان پس از او می‌باشد. برخی از مطالب این کتاب را می‌توان در کتاب‌های مهم شیعی؛ مانند کافی،[34] بصائر الدرجات،[35] دلائل الامامه و ... می‌توان یافت. .

اسلام کوئست

مرجع:

ایجاد شده در 1400/12/23

لینک کوتاه