تکلیف روح در جریان شبیه سازی چیه؟ به صورت دقیق تر جسم موجود شبیه سازی شده که توسط انسان و به ارده انسان ساخته شده اما روحش چی؟ اینجا جایگاه ارده خدا و انسان کجاست؟

در مورد آفرینش روح و نفس آدمی چند نظر وجود دارد: 1- اینکه روح جسمانیه الحدوت و جسمانیه البقاء است 2- اینکه روح جسمانیه الحدوت و روحانیه البقاء است 3- اینکه روح روحانیت الحدوت و جسمانیت البقاء است 4-اینکه روح روحانیت الحدوت و روحانیت البقاء است.مورد اول و سوم عقلا محال و غیر عقلانی است. مورد چهارم، یعنی روحانی بودن در حال حدوت و روحانی بودنش در بقاء وجودش، را فیلسوفان مکتب مشاء بدان معتقداند و مشکل آن این است که روح که موجودی مجرد و دارای وجودی برتر از جسم است چگونه در جسم قرار می گیرد و رابطه آن با جسم چگونه خواهد بود. اما نظر دوم یعنی جسمانی بودن در حال حدوت و روحانی بودن آن در حال بقاء و استمرار وجودی آن، نظری است موجه و عقلانی. این نظر را فیلسوف شهیر عالم اسلام صدر المتالهین شیرازی مطرح ساخت . وی با مدد گرفتن از حرکت جوهری خود- که تصریح می کند ذات عالم در حال جنبش و حرکت بسوی کمال است- این نظر را در مورد خلقت و وجود روح آدمی مطرح ساخت.طبق نظر ملاصدرا روح در بدو آفرینش آدمی، جسمانی است و در حال تکامل انسان رفته رفته با کسب کمالاتی از حالت جسمانی بودن جدا کشته و به موجودی روحانی بدل می گردد تا جایی که در این حرکت ، کمالات خود را کسب می کند و نیروهای بالقوه خود را به فعالیت مبدل می سازد و آنگاه است که دیگر جسم او تاب تحمل محصور ساختن او را ندارد و روح جسم را ترک می گوید و مرگ طبیعی او روی می دهد.بر اساس این نظریه که مورد قبول فلاسفه و علمای پس از وی نیز واقع گردید می توان گفت که در مساله ای مانند شبیه سازی، انسان باعث می گردد تا حیوانی در محیط آزمایشگاهی در فضایی شبیه به محیط طبیعی رشدش متولد گردد و با تولدش رفته رفته روح جسمانی او با کسب کمالاتی به روحانی بودن نزدیک می گردد و سرانجام حالت غیر جسمانی خود را بدست می آورد. بنابراین با ایجاد شرایط تولد موجودی شبیه سازی شده امکان رشد و تکامل روح نیز در او ایجاد می شود.اما مساله دیگر اینکه در این رویداد جایگاه اراده خداوند و انسان کجاست؟ در اینجا باید توجه داشت که اراده انسان در طول اراده خداوند قرار دارد و از سوی دیگر انسان با این کار دست به آفرینش موجودی نمی زند بلکه او تنها سلولی را از موجودی گرفته و باعث لقاح در آن می گردد، سپس تخم لقاح یافته را با ایجاد شرایطی شبیه آنچه در حالت طبیعی دارد رشد می دهد و در واقع زمینه رشد آن موجود را فراهم می سازد، و به این کار خلق و ایجاد نمی گویند. بلکه او تنها از آفریده های الهی و با مدد گرفتن از نیروی عقل و قدرت اختیاری که خداوند به او ارزانی داشته است، شرایطی را برای رشد موجودی در خارج از محیط طبیعی اش ایجاد کرده است. .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه