با توجه به آنچه در آيه 48بقره آمده, در روز قيامت تكليف شفاعت انبيا و صُلحا و شهدا وامامان چه مي شود؟

خطاب اين آيات به بني اسرائيل است و ترجمهء آيه فوق اين است : ديگري مجازات نمي شود و شافعت كسي پذيرفته نمي شود و غرامت و بدل و معادل نيز قبول نمي شود و كسي را يا راي ياري ديگري نيست >. از اين آيات به قرينهء آيات قبل استظهار مي شود كه يهود و بني اسرائيل دربارهء پاره اي مسائل از جمله شفاعت , دچار انحراف و كج فهمي شده بودند كه اين آيات براي جلوگيري از آن انحرافات است . اقوام گذشته اعم از بت پرست ها و يهوديها و نصارا معتقد بودند كه زندگي آخرت يك نوع حيات دنيوي است كه قانون اسباب و مسببات و تأثير و تأثرات مادي و طبيعي در آن جا حكمفرمااست . همان طوري كه در دنيا شخصي نزد سلطان شفاعت مي كند و يا در احتياجات آن ها را كمك مي كنند و يا آن ها را وسيلهء شفاعت خود قرار مي دادند, در آخرت نيز چنين خواهد بود. در ميان ملل مختلف اسلامي نيز عقايد گوناگوني شبيه اين عقايد ديده مي شود كه به وراثت از آن زمان ها باقيمانده است . لذا قرآن در آيات متعدد آن افكار را مي كوبد يا تعديل مي كند. مثلاً مي فرمايد: (1) زعمتم انّهم فيكم شركاء لقد تقطع بينكم وضلّ عنكم ما كنتم تزعمون ;(2) همهء شما به تنهايي به سوي ما بازگشت نموديد, همان گونه كه روز اوّل شما را آفريديم و آن چه را به شما بخشيده بوديم , پشت سر گذارديد. پيوندهاي شما بريده شد و تمام آن چه را تكيه گاه خود تصور مي كرديد, از شما دور و گم شد>. اين اصل تمام عقايد و اوهام به طور اجمال باطل مي شود. در عين حال قرآن مسئلهء شفاعت را به طور كلّي انكار نكرده , بلكه در حدودي با آن موافقت نموده است , همان طور كه در آيات متعددي به آن تصريح مي كند, از جمله :(3)(4)(5)(6) از اين آيات روشن مي شود كه منظور از آياتِ نفي كنندهء شفاعت اين است كه كسي به عنوان استقلال بدون اذن الهي بخواهد شفاعت كند, چنين حقي را ندارد. منظور از آياتِ اثبات كنندهء شفاعت اين است كه اصلاً و ذاتاً شفاعت مخصوص خدا است و براي غير خدا به اذن و تمليك خدا ممكن است >.(7) در اين جا چند سؤال مطرح مي شود: 1 شفاعت چيست ؟ 2 كسي كه شفاعت در حق او جاري مي شود, كيست و چه شرطي بايد داشته باشد؟ 3 چه كساني مي توانند شفاعت كنند؟ 4 چه موقع شفاعت واقع مي شود؟ از بين اين چهار سؤال ,به سؤال سوم پاسخ مي دهيم تا سؤال شما را پاسخ گفته باشيم : چه كساني شفاعت مي كنند؟ 1 پيامبران ; 2 امامان ; 3 مؤمنان ; 4 توبه , كه بهترين وسيله هاي شفاعت هستند. از جملهء در آيهء 29سورهء انبيا و مشابه آن استفاده مي شود كه پيامبران از جملهء شفاعت كنندگان اند. پيامبر6فرمود: و بعد فرمود: .(8) كم ترين نفراتي را كه يك مؤمن مي تواند شفاعت كند, سي نفر است . شفاعت شامل حال كفّار و منكران و شكّاكان نمي شود, بلكه مؤمناني كه موحداند, مورد شفاعت واقع مي شوند.(9) 5 علما و دانشمندان ديني . امام صادق 7فرمود: .(10) 6 شهدا: رسول اللّه 6فرمود: (11) علامهء مجلسي نقل مي كند: علامهء حلّي (ره ) در شرح تجريد فرمود: علما اتفاق دارند كه پيامبر شفاعت مي كند و آيهء در مورد شفاعت آن حضرت است .بعد از قول نَوَرِي در شرح صحيح مسلم نقل مي كند كه قاضي عياض گفته : مذهب اهل سنّت جواز شفاعت است , عقلاً و نقلاً, به صريح آيات و رواياتِ متواتر كه شفاعت براي گناهكارانِ مؤمن , ثابت است و اجماع اهل سنّت بر قبول شفاعت است . خوارج و بعضي از معتزله شافعت غير خدا را نپذيرفته و گفته اند گناهكاران در عذاب جاودان خواهند بود.بعد مي گويد شفاعت بر پنج قسم است : 1 شفاعتي كه مختصّ به پيامبر ما (حضرت محمد6 است , كه فرمود: . شفاعت آن حضرت در برطرف كردن هول و هراس از قيامت و تعجيل در حساب است . 2 شفاعت براي داخل كردن عده اي به بهشت , بدون حساب . 3 شفاعت براي گروهي كه مستوجب عقوبت هستند, ولي با شفاعت به بهشت مي روند. 4 شفاعت از بعضي جهنميان . 5 شفاعت از بهشتيان كه به درجات بالاتر صعود كنند.(12) پی نوشتها: 1.انفطار ، آيهء 19 2.انعام (8) آيهء 94 3.بقره (2)آيهء 255 4.سبأ (34)آيهء 23 5.طه (20)آيه 109 6.انبياء (21)آيهء 28 7.با استفاده از ترجمهء تفسير الميزان , ج 1 ص 204به بعد. 8.با استفاده از ترجمهء تفسير الميزان , ج 1 ص 204به بعد. 9.بحارالانوار, ج 8 ص 58 10.همان , ص 56 11.همان , ص 34 12.بحارالانوار, ج 8 ص 61تا 63eporsesh.com .

راسخون

مرجع:

ایجاد شده در سه روز پیش

لینک کوتاه