بعضي اعتقاد دارند كه انقلاب اسلامي ايران در راستاي رشد و اعتلاي فكري و فرهنگي جامعه و تربيت نخبگان اقدامي نداشته است ، آيا اعتقاد اينها صحيح است؟

براي رشد و اعتلاي فرهنگي و فكري جامعه چند زمينه را بايد بررسي نمود اول اينكه آيا در برنامه ها و قوانين دولت فكري براي امور فرهنگي شده است يا خير؟ و دوم اينكه چه راهكاريي مناسب است؟ و سوم آيا راهكارهاي انديشيده شده ثمره و نتيجه اي داشته است يا خير؟در اينكه روحيه بررسي و تتبع و ابتكار در تمام زمينه هاي علمي و فرهنگي و فني و اسلامي در بين قوانين ما است بحثي نيست به نحوي كه در قانون اساسي[1] بر آموزش و پرورش رايگان و همچنين تقويت روحيه بررسي و تحقيق و ابتكارات و اختراعات علمي از جمله اقدامات انجام شده ايجاد ساختار فرهنگي. شرح وظايف و تهيه اصول بنيادي پژوهشي و فرهنگي به مجريان خاص اصول سياست فرهنگي كشور مثل وزارت آموزش و پرورش، وزارت علوم، تحقيقات و فناوري، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي، وزارت امور خارجه، سازمان تبليغات اسلامي، سازمان صدا و سيماي جمهوري اسلامي مي باشد كه توسط دبيرخانه شوراي فرهنگي عمومي در سال 76 به منصه اجرا، گذاشته شده است. همچنين اقدماتي از قبيل برگزاري هر ساله همايش چهره هاي ماندگار، تقدير از بزرگان علم، معرفي جوانان برتر المپيادها و تشويق آنان و اختصاص بودجه جهت استعدادهاي درخشان همگي از فعاليتها در زمينه نخبه و نخبه پروري مي باشد. امروز علي رغم برخي سياه نمايي ها، شاهد نخبگان فراواني در سطوح مختلف حوزه و دانشگاه هستيم كه در عرصه هاي بين المللي مي درخشند و رشد مقالات علمي كشور در مجلات علمي خارجي چشم گير است و چنين نيست كه بتوان دوران پس از انقلاب را حتي با قبل از انقلاب مقايسه كرد.البته براي رشد و ارتقاء اين وضعيت بايد تلاش كرد و مقام معظم رهبري هم در سخنراني خود در جمع نخبگان برتر كشور راه را معرفي نموده اند ايشان فرموده اند: بايد رشته تشويق و امكانات دوام پيدا كند. جوانان استعداد و هم همت دارند ..... استعدادهاي استثنايي اكنون هم در اكثر، زياد وجود دارد .... فقط دين داري است كه مي تواند راهبردي براي پيشرفت علم باشد. ايمان كمك مي كند كه انسان بدنبال كار تحقيق علمي برود ....»[2]علاوه بر راهكار مهم مقام معظم رهبري ، براي رشد فكري افراد جامعه و پرورش نخبگان، بايد قدرت اعتماد به نفس و احساس خود ارزش مندي بيشتر در افراد تقويت گردد و جرئت بيان انديشه در آنان افزايش يابد، آزادي از قيد بندگي فرهنگي و توانايي انتخاب داشتن از جنبه هاي مثبت در اجراي موفقيت فرهنگي و بدست آوردن منابع انساني متخصص مي باشد.[3]البته بخش آموزش در اين دورة فرهنگي 20 ساله بايد تقويت بسياري شود چه سرمايه گذاري بلند مدت و چه سرمايه گذاري كوتاه مدت اصولاً بايد ارزش علم و عالم و قرار دادن دانش پژوه در جايگاه واقعي اش و تلاش براي ايجاد محيط آزاد و سالم فرهنگي، برخورد عاقلانه با پديده هاي ضد فرهنگي بدون شتابزدگي و ...... در سرلوحه كار قرار گيرد.[4]در مورد نتيجه و ثمره فعاليتهاي دولت بايد گفت: اصولاً ثمره علم و بدست آوردن نخبه در طي 20 سال عمر انقلاب كمي زود است لذا نخبگان و اشخاص برجسته همانطور كه الآن هم در كشور وجود دارند به طور فراينده اي در سالهاي آتي به چشم خواهند آمد. ضمن اينكه در اين راه موانع و مشكلات بسياري هم در سر راه دولت قرار دارد كه از آن جمله مي توان به ضعف عملكرد فرهنگي برخي مسئولين، بي توجهي و بي ميلي دانشجو در گرايش به امور فرهنگي مشكلات اقتصادي و آموزشي،‌ و احساس بي هويتي در بين برخي از دانش آموختگان، حاكميت مدرك گرائي در دانشگاهها اشاره كرد. كه فقط با رفع موارد فوق مي توان به موفقيت رسيد.[5]عن اميرالمؤمنين ـ عليه السّلام ـ :«قال ما خلق الله عزوجل شيئاً احسن من الكلام و لا اقبح منه، بالكلام ابيَضَّتِ الوجوه و بالكلام اِسْودّت الوجوه ان اللّسان كلب عقور، فان انت خليته عقر و رب كلمة يسلبت نعمة»«خدا هيچ مخلوقي در عالم بهتر از سخن نيافريد و هيچ مخلوقي زشت تر از سخن نيست. با يك كلام چه صورتها كه سفيد و با يك كلام چه چيزها كه سياه مي شود همانا زبان سگي است درنده اگر رهايش كني مي درد و چه بسا سخني كه نعمتي را از كف انسان مي برد.»«وسائل الشيعه، كتاب الحج، ص 535»معرفي منابع جهت مطالعه بيشتر:1. قانون اساسي جمهوري اسلامي ايران.2. طرح نظام گزارش گيري از فعاليتهاي فرهنگي در جهت تحقق اصول سياست فرهنگي كشور(سازمان مديريت صنعتي)3. مجموعه مقالات تكنولوژي و توسعه.4. سازمان مديريت و توسعه منابع انساني، انتشارات فردوس،‌ چاپ اول 1369.5. فرار مغزها، مجيد محمدي، نشر قطره 1376.پی نوشتها:[1] . اصل سوم قانون اساسي، بند 3 و 4.[2] . سخنراني مقام معظم رهبري در جمع نخبگان.[3] . ر.ك: سازمان مديريت و توسعه منابع انساني، ص 182 تا 185.[4] . ر.ك: مجموعه مقالات تكتولوژي و توسعه(ج3، ص 435).[5] . ر.ك: مجموعه مقالات تكتولوژي و توسعه، ج3، ص 414.منبع: اندیشه قم .

راسخون

مرجع:

ایجاد شده در سه روز پیش

لینک کوتاه