انچه در این روایت دقیق مورد بحث است توحید و اخلاص نظری است .

انچه در این روایت دقیق مورد بحث است توحید و اخلاص نظری است . کمال توحید و اخلاص نظری همان یکتایی مطلق خداوند است که نه شریک خارجی را بر می تابد و نه هر گونه ترکیب و زیادت داخلی را .دلیل این موضوع را در کلام خود امیرمؤمنان(ع) در همین خطبه می خوانیم «لِشَهادَهِ کُلِّ صَفْهٍ اَنَّها غَیْرُ الْمَوصُوفِ وَ شَهادَهِ کُلِّ مَوْصُوفٍ اَنَّهُ غَیْرُ الصِّفَهِ» در بحثهای مربوط به صفات خدا ثابت شده است که صفات خداوند عین ذات پاک اوست و مانند صفات بشر زاید بر ذات نیست، به این معنی که در صفات ممکنات، ذات چیزی است و صفت چیزی دیگر؛ مثلاً، علم غیر از ذات ما و عارض بر ذات ماست، ولی صفات خداوند چنین نیست، یعنی علم او عین ذات اوست و به عبارت دیگر ذاتی است که تمام علم، تمام قدرت و تمام حیات است، بنابراین منظور حضرت از این که کمال توحید و اخلاص ، نفی صفات از خداست، نفی چنین صفات زاید بر ذات می باشد. هنگامی که می گوییم ما علم داریم،یعنی در آغاز عالم نبودیم و تدریجاً علم آموختیم، اگر از آغاز هم معلوماتی می داشتیم، باز«علم» ما غیر از اصل وجود ماست،همچنین قدرت و توانایی ما که در عضلات و اعصاب ما نهفته است، گوشة دیگری از وجود ما را تشکیل می دهد و این هر دو باهم اختلاف دارند و دو گوشة متمایز از وجود ما هستند. این وضع «صفات» ماست که نه عین ذات ما و نه عین یکدیگر هستند. امّا در خداوند چنین نیست، ذات او عین علم، عین قدرت و عین حیات و ادراک است؛ یعنی علم او گوشه ای از ذات پاک او و قدرت گوشة دیگری را تشکیل نمی دهد، تمام ذات او علم و تمام آن قدرت است. بنابراین قدرت او هم عین علم او می باشد. معارف اسلام، ایت الله مکارم شیرازی. .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه