توصیه دین و شما به جوانان چیست و چطور جوانی و عمر خود را آن طور که خداوند می خواهد سپری کنند و بتوانند دین و مذهب خود را تا سر حد مرگ در این شرایط امروزی نگهدارند و آیا تحصیل علم فقط رفتن به دانشگاه است یا می توان با کتاب خواندن و شرکت در منابر آن را کسب کرد و کسب چه دانشی مورد نظر اسلام و خداوند است؟

در روایات ائمه معصومین توصیه ها و دستورات زیادی وجود دارد که گزینش انها کار بسیار سختی است. چکیده و برایند تمامی روایات توصیه مشهور رهبر عزیز مان به جوانان خلاصه میشود .وی فرمودند : اگر از من بپرسند شما از یک جوان چه می خواهید در جواب میگویم : تهذیب، تحصیل و ورزش.دقت فرمایید که توصیه ایشان اولا نتیجه یک عمر مجاهدت و علم اموزی است. دوم اینکه این توصییه جهت کلی زندگی یک جوان را ترسیم میکند و برنامه ریزی برای تحصیل این سه هدف مهم کار خود شماست.مهم این است شما جوان با استعداد و جدی، این سه را، بعنوان سه محور اساسی و اصولی در زندگی بپذیرید وبرای نیل به ان تلاش کنید..قسمت اول سوال:حقیقت این است که همچنانکه تحصیل برنامه میخواهد تهذیب هم نیازمند برنامه است. یعنی بدانید پرداختن به خود وجان و روح خود ،نیاز به کار وبرنامه و پیگیری دارد .به عنوان نمونه شما برنامه داسته باشید تا یک سال اینده صفت حسد را در درون خود ریشه کن کنید و یا خود را به خصلت گفتار خوب و سنجیده ،زینت دهید.روشن است که این نوع از خودسازی نه نیاز به استاد دارد و نه کار پیچیده و مبهمی تلقی میشود. یعنی هرکسی با هر میزان معلوماتی که دارد اگر کمی دراخلاقیات و رفتار خود ریز شود به راحتی نقایص و محاسن رفتار خود رامی فهمد، البته به شرطی که مثل یک ناظر بیرونی و منصفانه به خویشتن بنگرد.توجه کنید این کار بسیار باارزش، یک ابزار قوی و موثر لازم دارد که حصول به نتیجه را برای انسان تضمین کند و ان ابزار مراقبه است.یقین بدانید بدون این وسیله ایجاد عادات وملکات خوب و از بین بردن خصلت های ناشایست امکان ندارد.((( معنی مراقبت این است که در آغاز هر کارى کمى مکث کنید اگر واجب است حتما انجام دهید اگر حرام است حتما ترک کنید و اگر نه حرام است نه واجب در انجام و ترک آن مختارید این سه چیز را قبل از انجام هر کارى مشخص کنید سپس انجام دهید.اصل این توجه و مراقبه چندین فایده دارد اولاً انسان به حرام نمى افتد و نیز واجبى از او ترک نمى شود. ثانیا: انسان را از غفلت شبانه روزى مى گیرد. ثالثا: ترک حرام و فعل واجب به قصد قربت خود عبادت به حساب مى آید.که البته مى توان فعل تمام واجبات و ترک تمام محرمات را به قصد قربت انجام داد حتى افعالى که نه واجب هستند نه حرام مى توان با قصد قربت آنها را عبادى کرد مثلاً خوابیدن با این قصد باشد که تجدید نیرو شود )))در این مسیر نیاز به یک عزم و اراده جدى هست که انشاءالله در شما وجود دارد. توجه دارید که لازمه موفقیت درهر برنامه ای نظم است البته نه نظم ثانیه ای و دقیقه ای بلکه نظم معقول و منطقی. به جهت تأکید بر نقش نظم در پیشرفت و تکامل علمی و انسانی سخنان علی(ع) به فرزندان خود حسن و حسین(ع) بسیار گویاست که فرمود: اوصیکما و جمیع ولدى و اهلى و من بلغه کتابى بتقوى الله و نظم امرکم؛شما و همه فرزندان و کسانم و هر کسى را که نوشته ام به او مى رسد، به تقواى خدا و نظم داشتن در کارتان سفارش مى کنم»جوان عزیز! نمیتوانیم از ذکر یک نکته بسیار مهم چشم پوشی کنیم وان ارتباط با دوستان و رفقاست. داشتن دوستان مومن والبته اگاه و فهمیده همیشه لازم است دراجتماع امروزی لازمتر. حتما تجربه کرده اید گاهی دیدن یک دوست خوب چنان انسان را در کارهای خوب جدی و با انگیزه میکند که باز انسان درعمق وجودش ارزوی تکرار این دیدار را میکند و بر عکس همنیشنی با یک انسان نااهل، انسان رانسبت به کارهای پسسندیده کم انگیزه میکند. تجربه نشان داده انسانهای با ایمان عموما ارتباط زیادی با دوستان متدین داشته اند و این ارتباط مداوم اثر خود را بجا گذاشته است.نا گفته پیداست این بدان معنی نیست که انسان هیچ ارتباطی با افراد غیر متدین نداسته باشد بلکه باید ضمن احترام و داشتن سلام و علیک با دیکران ،با افراد با ایمان دوستی ویِِِ‌ِژه داشته باشدو عمده ارتباط عاطفی او با دوستان با ایمان باشد.بخش دوم:مقدمتا باید گفت ان علمی که مورد تاکید اسلام است شاخه خاصی از علم نیست بلکه هر علمی که در خدمت دین و خدمت به جامعه قرار گیرد مطلوب و درنتیجه تحصیل ان عبادت است. استاد مطهری در این زمینه فرموده اند:اصطلاحی شده که ما بعضی علوم را علوم دینی و بعضی را علوم غیر دینی بخوانیم . علوم دینی یعنی علومی که مستقیما مربوط به مسائل اعتقادی یا اخلاقی یا عملی دین است و یا علومی که مقدمه یاد گرفتن معارف یا دستورها و احکام دین است از قبیل ادبیات عرب یا منطق . ممکن است بعضی اینطور خیال کنند که سایر علوم به کلی از دین بیگانه اند و هر چه که در اسلام درباره فضیلت علم و اجر و ثواب تحصیل علم گفته شده منحصر است به آنچه که اصطلاحا علوم دینی گفته می شود ، یا اگر پیغمبر اکرم ( ص ) علم را فریضه خوانده منحصرا مقصود همین علومی است که اصطلاحا علوم دینی خوانده می شود . حقیقت اینست که این ، اصطلاحی بیش نیست . از یک نظر علوم دینی منحصرا است به همان متون اولیه دینی یعنی خود قرآن کریم و متن سنت پیغمبر یا اوصیاء آن حضرت . در صدر اسلام هم که هنوز مردم به خود اسلام آشنا نبودند بر همه واجب و لازم بود که قبل از هر چیز همین متون اولیه را یاد بگیرند . در آنوقت هیچ علمی نه کلام و نه فقه و نه اصول و نه منطق و نه تاریخ اسلام و نه علم دیگر وجود نداشت . اینکه در حدیثی نقل شده که پیغمبر اکرم ( ص ) فرمود « انما العلم ثلاثة : آیة محکمة ، و فریضة عادلة ، و سنة قائمة » ( 1 ) که خلاصه اش اینست : علم منحصر است به یاد گرفتن آیات قرآن و فرا گرفتن حدیث پیغمبر ، ناظر به تکلیف و وضع آنروز مسلمین است ، ولی بعدا مسلمین با آن متون اولیه که به منزله قانون اساسی اسلام است آشنا شدند و به حکم فرمان قرآن و حدیث پیغمبر ، علم را مطلقا به عنوان یک فریضه مسلم شناختند و تدریجا علومی مدون شد و به وجود آمد . لهذا از نظر دیگر هر علمی که به حال مسلمین مفید باشد و گرهی از کار مسلمین باز کند ، آن علم فریضه ء دینی و علم دینی است . ما چرا نحو و صرف و لغت عرب را علوم دینی می دانیم ؟ آیا جز از این راه است که نفع و فایده ای را در بردارد که موافق با منظور اسلام است ؟ به چه مناسبت ما اشعار عشقی امرؤالقیس و اشعار خمری ابو نواس را به عنوان تحصیل علوم دینی یاد می گیریم ؟ البته برای اینکه ما را در فهم زبان قرآن کمک می کند . پس هر علمی که به حال اسلام و مسلمین نافع است و برای آنها لازم است آن را باید از علوم دینی شمرد ، و اگر کسی خلوص نیت داشته باشد و برای خدمت به اسلام و مسلمین آن علم را تحصیل کند ، مشمول اجر و ثوابهائی که در تحصیل علم گفته شده هست ، مشمول این حدیث است (ده گفتار –فریضه علم)(توصییه میکنیم مبحث فریضه علم از کتاب ده دگفتار را کامل مطالعه نمایید) باید گفت که ما درجامعه ای زندگی می کنیم که نظامی به نام اسلام بر مقدرات جامعه حاکم است. تلاش برای حل مشکلات مردم وجامعه در واقع تلاش برای تقویت اسلام و نظام اسلامی است. مطمئنا هرگونه تلاشی که بدون تخصص لازم صورت گیرد نتیجه انچنانی در پی نخواهد داشت و لازمه کسب تخصص هم تلاش جدی علمی و تحقیقاتی است.از طرف دیگر نیازهای جامعه و نظام هم منحصربه یک یا چند زمینه محدود نیست. در شرایط موجود تنها راه ورود به عرصه های علمی،دانشگاه است.بنابر این در هر رشته ای که مشغولید به قصد خدمت به اسلام و انقلاب و مردم،به صورت جدی و پیگیر به سمت قله های ان رشته پیش بروید.توجه دارید که نمره خوب گرفتن و پاس کردن با تحقیق و پژوهش تفاوت دارد.جوانانی چون شما باید برای صاحب نظر شدن در رشته خود، بصورت روشمند و با ضابطه درس بخوانند و به خواندن دروس موجود اکتفا نکنند.آخرین نکته اینکه در کنار درستان جهت یافتن یک شاکله فکری صحیح باهمیاری چند نفر از دوستان علاقمند ،شروع به مطالعه-البته بصورت حساب شده- کتب دینی نمایید.جوان مسلمان ایرانی باید دارای بینش صحیح و منطقی از دین باشد بطوریکه دارای یک مبنای درست فکری باشد. انچه با اطمینان میتوان پیشنهاد داد مطاللعه کتب شهید مطهری است.برای مطالعه نظام مند اثار شهید مطهری دو سیر مطالعاتی وجود دارد 1-سیر موضوعی2-سیر کتابی.دانشجویانی که با اثار استاد مطهری مانوس هستند چون به صورت مبنایی و ریشه ای با اسلام اشنا هستند معمولا یک سر و گردن از همقطاران خود جلوترند ودر بسیاری از موارد در محیط اطراف خود منشا تحول بوده اند.هر روشی را که انتخاب کنید ،نتیجه مطالعه خود را در یک جلسه هفتگی با دوستان تان مباحثه کنید یعنی هر چه فهمیده اید برای همدیگر توضیح دهید. برای شروع میتوانیدکتاب سیری درسیره اءمه اطهار راباهمین روش مطالعه نمایید. نتیجه این کار را بصورت محسوس بر روی اندیشه وافکار و حتی بیان خود بعد از چند ماه خواهید دید. .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه