لفظ موجود و وجود جدای از تفاسیر و توضیحات مفهومی، از نظر لغوی به چه معنا است؟ آیا می‌توانیم بگوئیم وجود صاحب جود است و با تجلی خود، موجود جود را می‌پذیرد، به عبارت دیگر؛ آیا می‌توانیم بگوئیم موجود پذیرنده جود است و خدا را وجود بنامیم نه موجود؛ زیرا تنها او صاحب جود است و مخلوقات را موجود بنامیم نه وجود؛ زیرا تنها پذیرنده جود هستند نه سرمنشأ حقیقی آن؟

الفاظ «موجود» و «وجود» هر دو از ریشه «و ج د» هستند، امّا «وجود» مصدر و به معنای هستی در مقابل عدم است، ولی «موجود» به معنای هست شده از نیستی است. چیزی که نبوده و به وجود آمده! و مقابل آن معدوم است؛[1] لذا خداوند «وجود» مطلق است و وجود دارد و به معنای لغوی «موجود» نیست؛ چون خداوند سرمدی و ازلی است و همیشه بوده است، امّا غیر از خداوند همه، «موجود» هستند.اما اینکه خدا «وجود» است و نه «موجود» به معنای لغوی آن، ارتباطی با موضوع «جود» ندارد، زیرا «موجود» و «وجود» از ریشه «و ج د» هستند، امّا «جود» از ریشه «ج و د» بوده و با هم ارتباطی ندارند مگر از باب اشتقاق کبیر[2] و در منابع قرآنی و روایی نیز چنین برداشتی اعلام نشده است. با این وجود، ترادف کلمات مشابه می‌تواند نگرش ذوقی زیبایی از آفرینش باشد. و در ادعیه نیز مشابه آن وجود دارد: «وَ مُوجِدَ کُلِّ مَوْجُودٍ وَ مُحْصِیَ کُلِّ مَعْدُودٍ وَ فَاقِدَ کُلِّ مَفْقُودٍ لَیْسَ دُونَکَ مِنْ مَعْبُودٍ أَهْلَ الْکِبْرِیَاءِ وَ الْجُود»؛[3] یعنی؛ و به وجود آورنده هر موجود .... ای اهل کبریا و جود! .

اسلام کوئست

مرجع:

ایجاد شده در 1400/12/23

لینک کوتاه